Washin'gtondiki xitay elchixanisi aldida yangrighan sadalar: “Biz hergiz toxtap qalmaymiz!”

Xitay elchixanisi aldida ötküzülgen namayishqa amérikidiki tom lentus kishilik hoquq fondining re'isi katrina tom lentus xanim bilen dunya Uyghur qurultiyining aliy rehbiri rabiye qadir xanimlar yétekchilik qildi. 2018-Yili 19-aprél, washin'gton.

Xitay hökümitining Uyghur élida yürgüzüwatqan éghir bésim siyasetlirige, “Yépiq terbiyelesh lagérliri” gha naraziliq bildürüsh üchün ötküzülgen namayishtin korunush. 2018-Yili 19-aprél, washin'gton.

Bügün, yeni peyshenbe küni etigende amérika paytexti washin'gtondiki xitay elchixanisi aldida xitay hökümitining Uyghur élida yürgüzüwatqan éghir bésim siyasetlirige, “Yépiq terbiyelesh lagérliri” gha naraziliq bildürüsh üchün daghdughiliq namayish ötküzüldi.

Bu namayishni amérika Uyghur birleshmisi, Uyghur kishilik hoquq qurulushi, tom lentus kishilik hoquq we adalet fondi, xelq'ara kishilik hoquq we démokratiye fondi qatarliq orunlar birlikte teshkilligen. Namayishqa amérikidiki tom lentus kishilik hoquq fondining re'isi katrina tom lentus xanim bilen dunya Uyghur qurultiyining aliy rehbiri rabiye qadir xanimlar yétekchilik qildi.

Namayishqa paytext washin'gton etrapida yashaydighan köp sandiki Uyghurlar kélip qatnashti.

Namayish jeryanida katrina xanim radiyomiz ziyaritimizni qobul qildi. U mundaq dédi: “Hazir shinjangda dunyadiki eng éghir kishilik hoquq krizisi yüz bériwatidu. Bizning hésablishimizche, 800 mingdin 1 milyon'ghiche bolghan gunahsiz Uyghurlar atalmish ‛qayta terbiyelesh merkezliri‚ dep atiliwatqan yighiwélish lagérlirigha soliwélindi. Bu tinchliqni söyidighan, gunahsiz yerlik az sanliq milletlerning zor kölemde hepsige élinishining dunyadiki birdin-bir örnikidur. Bu elwette Uyghurlargha yürgüzülüwatqan dini bésim, milliy medeniyet bésimi we bashqa ziyankeshliklerning ichidiki peqetla biri, xalas. Biz bularni hazir dunyada yüz bériwatqan eng éghir kishilik hoquq depsendichilikining biri, dep qaraymiz. Biz bügün xitay elchixanisigha ‛yépiq terbiye lagérliri‚ gha qamalghanlarni qoyuwétish heqqidiki chaqiriqimizni tapshurimiz. Biz bu herikitimizning bu lagérlarni yoqitish üchün körsitilidighan tirishchanliqlar üchün bir bashlinish bolushini ümid qilimiz.”

Katrina xanim namayishta sözligen nutqidimu Uyghurlargha yürgüzülüwatqan bu éghir kishilik hoquq depsendichiliklirining choqum toxtitilishi kéreklikini ilgiri sürdi. U, amérika hökümiti we dölet mejlisining Uyghur diyardiki “Yépiq terbiye lagérliri” ni taqash mesiliside xitay hökümitige bésim qilishni dawam qilishi kéreklikini eskertti. U sénator marko rubiyo we kiris simitlerning amérikining xitayda turushluq bash elchisige qilghan bu heqtiki chaqiriqini qarshi alidighanliqini, shuning bilen birge yene ularning bu chaqiriqini dawamlashturushini telep qildi. Katrina xanim yene mundaq dédi: “Biz qachan Uyghur élidiki ‛yépiq terbiye lagérliri‚ emeldin qaldurulup, ashu solan'ghan on minglighan Uyghurlar erkin nepes alghuche, ilgirikidek chet'ellerdiki uruq-tughqanliri bilen xalighanche alaqe qilalaydighan bolghuche hergiz toxtap qalmaymiz, qachan xitay hökümiti Uyghurlargha qarshi yürgüzgen zulumlirining mes'uliyiti sürüshtürülgiche, qachaniki bizning hökümitimiz bu mesilide otturigha chiqip, tégishlik bolghan tedbirni élip, xitay hökümitining mes'uliyitini yüzige salghuche, qachaniki shu ‛yépiq terbiye lagérliri‚ da zulum körüwatqanlar bizning amérika hökümitimizning ular bilen bille ikenlikini tonup yetküche, biz hergiz toxtap qalmaymiz. . .” dédi.

Namayish dawamida dunya Uyghur qurultiyining aliy rehbiri rabiye qadir xanim radiyomizning ziyaritini qobul qildi. Rabiye qadir xanim amérika hökümitining hazir bu mesilige jiddiy qarawatqanliqini, buning Uyghurlargha zor ümid bexsh etkenlikini, özining tirishchanliqini qachan Uyghurlar erkinlikke chiqquche dawam qilidighanliqini bildürdi.

Namayishqa chiqqan yashlardin birimu ziyaritimizni qobul qilip, chet'elde yashawatqan bir Uyghur bolush süpiti bilen türmilerde, “Yépiq terbiye lagérliri” da azab chékiwatqan Uyghur qérindashliri üchün bu namayishqa chiqqanliqini, ularning derdini dunyagha anglitidighanliqini éytti.

Arqidin, katrina xanim, rabiye qadir xanim we Uyghur kishilik hoquq qurulushining mudiri ömer qanat ependiler birlikte xitay elchixanisining derwazisi aldigha bérip xitay elchisige yézilghan mektupni ishik aldigha qoydi. Namayish intayin yuqiri bir keypiyat ichide dawam qildi.