Yéshillar partiyisining tashqi ishlar bayanatchisi waltér ependining bayanati shiwétsiyede munazire qozghidi
2014.08.11
Shiwétsiyediki 3-chong partiye yéshillar partiyisining tashqi ishlar bayanatchisi waltér ependi yéshillar partiyisige wakaliten 8-awghust qilghan sherqiy türkistan'gha musteqil tekshürüsh ömiki ewetilishke xitay da'irilirining yol qoyushini hemde yer asti türmilerde éghir ten jazasi bilen Uyghurlarning öltürülüshini toxtishishini telep qilish toghrisidiki bayanati shiwétsiyede munazire qozghidi.
Waltér ependi bayanatida mundaq deydu:
- Yéqinqi bir heptidin buyan, xitay da'iriliri teripidin Uyghur diyaridiki musulmanlargha qarita élip bérilghan qirghinchiliqning téximu yuqiri pellige chiqqanliqigha diqqet qiliwatimiz. Biz yéshillar partiyisi xelq'aradiki kishilik hoquq teshkilatlirining derhal Uyghur diyarigha kirip, u yerning ehwaligha qarita musteqil tekshürüsh élip bérishini telep qilimiz. Uyghur diyarining qaramay shehiride xitay da'iriliri musulman Uyghurlargha yürgüzüwatqan aptobusqa chiqarmasliq cheklimisi, shu yerdiki musulmanlargha qilin'ghan éghir kemsitish siyasiti bolup, derhal toxtitilishi kérek.
Bizning igilishimizche, xitay da'iriliri Uyghur diyarida nechche yüzligen tutup turush merkezliri qurghan bolup, ularning ichide yer asti türmilermu xéli salmaqni igileydu. U tutup turush orunlirida nurghun Uyghurlar sewebsiz tutup turulmaqta. U yerdiki yer asti türmilerde qebih qiynash usullirida nurghun Uyghurlar jénidin ayrilmaqta. Xitaydiki yer asti türmilerde qebih qiynash usullirida qanchilighan Uyghurning ölüp ketkenliki hazirghiche xitay da'iriliri teripidin mexpiy tutulmaqta.
Ziyaritimizni qobul qilghan Uyghur ma'arip uyushmisining re'isi nijat turghun bu bayanatning élan qilinishida, shwétsiye-Uyghur dostluq guruppisining oynighan muhim rolini eskertti we bayanat élan qilinishning ehmiyiti heqqide toxtaldi.
Shiwétsiyede turushluq dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishit yeken qirghinchiliqining shiwétsiye parlaménti we shiwétsiye metbu'atida keng da'iride yer élishi shiwétsiye hökümitige, siyasiy partiyilerge we shiwétsiye xelqige tesir körsetkenlikini bayan qildi.
Shiwétsiyede yashawatqan siyasiy pa'aliyetchi abdulla ehed “Waltér ependining bayanati shwit xelqining meydanigha wekillik qilidighan bayanat bolghachqa, shimaliy yawropa elliride ghulghula qozghidi” dep körsetti.