Уйғур тиҗарәтчиниң лагердин чиқип узун өтмәй җан үзгәнлики мәлум

Өткән һәптә аңлиғучилиримиздин бири үрүмчидә долларчилиқ қилидиған тиҗарәтчи шаһимәрдан пәрһатниң лагердин чиқип 10 күндин кейин җан үзгәнликини мәлум қилғаниди. Телефонимизни қобул қилған үрүмчидики сақчи хадимлири гәп арисида шаһимәрдан пәрһатниң үрүмчиниң чимашән дегән аһалиләр райониға нопуслуқ икәнликини тилға алған болсиму, униң лагерға соланғанлиқи вә өлгәнлики һәққидә еғиз ачмиди. Шаһимәрдан пәрһатниң чәтәлдики уруқ-туғқанлири униң 2017‏-йили 3‏-айниң ахирлири лагерға әкетилип, 2019‏-йили 8‏-авғуст күни қоюп берилгәнлики 18-авғуст күни дохтурханида җан үзгәнлики илгири сүрүлмәктә.

Аңлиғучимиздин кәлгән учурда, шәһимәрдан пәрһатниң бирқанчә әвлад үрүмчидә яшап кәлгән кона үрүмчиликләрдин икәнлики, булақбеши әтрапида долларчилиқ билән шуғуллинидиғанлиқи, лагерға әкетилиштин бурун бойи 1.85 Метир, беҗирим бир киши икәнлики, авғустниң бешида лагердин қоюп берилип, 10 күндин кейин дохтурханида җан үзгәнлики баян қилинған. Телефонимизни қобул қилған җәнубий қовуқ сақчи хадими, шаһимәрдан пәрһатниң өлүм учури һәққидә еғиз ачалмиди. Үрүмчидики йәнә бир сақчихана хадими, лагердин чиқип түгәп кәткән шаһимәрдан пәрһатниң қайси сақчиханиниң тәвәликигә нопуслуқ икәнликини сориғинимизда, униң чимашән районлуқ сақчиханиға тәвә икәнликини баян қилди. Әмма у шаһимәрдан пәрһатниң қачан вә қәйәрдә өлгәнлики һәққидики соалимизға җаваб бәрмиди. Йәнә бир сақчи хадимиму, шаһимәрданниң немә сәвәбтин өлгәнликини сориғинимизда, чимашән аһалиләр районидин әһвал игилишимизни тәвсийә қилди.

Радийомизға кәлгән инкаста, шаһимәрдан пәрһатниң қейнатиси турсун һаҗиниң түркийәдә яшайдиғанлиқи қәйт қилинған. Турсун һаҗим өткән һәптә истанбулда күйоғлиниң 7 нәзирини өткүзгәнликини баян қилди. Турсун һаҗиниң баянлиридин шаһимәрданниң японийәдики паалийәтчи һаҗи қутлуқ қадириниң ачисиниң оғли икәнлики мәлум билди. Һаҗи қутлуқ қадири шаһимәрданниң кимлики вә өлүми һәққидә төвәндикичә мәлумат бәрди. Мәлум болушичә, шаһимәрдан пәрһат, иниси ширәли пәрһат билән бирликтә, 2017 ‏-йили 3 ‏-айниң ахири бир кечидә тәңла тутуп кетилгән. Шаһимәрдан бу йил 8‏-авғуст күни бир терә, бир сөңәк һалитидә лагердин қоюп берилгән. У өйигә чиққандин кейин орнидин туралмиған, дохтурханиға апирилғанда давалаш үнүм бәрмәй 10 күндин кейин йәни 18-авғуст күни дохтурханида җан үзгән.

Үрүмчидики сақчи хадимлири шаһимәрдан пәрһатниң немә сәвәбтин қоюп берилгәнлики вә өлгәнлики һәққидики соалимизғиму җаваб бәрмиди. Һаҗи қутлуқ қадири, бу йил үчинчи айда шаһимәрданниң иниси ширәлиниң саламәтликидә еғир мәсилә көрүлүп бир қетим аилиси билән көрүштүрүлгәнлики вә узун өтмәй лагерға әкетилгәнлики, булар, ширәлиниң һаятидин әндишә қилип турған мәзгилидә, уштумтут һалда шаһимәрданниң өлүм хәвири чиққанлиқини баян қилди.

Һаҗи қутлуқ қадири йәнә шаһимәрдан вә инисиниң иман-етиқадлиқ кишиләр икәнлики, тиҗаритиниң закитини вақтида айрип вә хәйр сахавәт ишлири биләнму изчил шуғуллинип кәлгәнлики вә мушу сәвәбтин лагерға әкетилгәнлик еһтималлиқини оттуриға қойди.