Bulghariye sot mehkimisi 5 neper Uyghurni xitaygha qayturmasliqni höküm qildi

Ixtiyariy muxbirimiz erkin tarim
2019.01.30
bulghariye-5-uyghur.jpg Bulghariye sot mehkimisi xitaygha qayturmasliq toghrisida höküm chiqarghan 5 neper Uyghur. 2019-Yili yanwar.
RFA/Erkin Tarim

2017-Yili 7-ayda 5 neper Uyghur, türkiye chégrasidin bulghariyege qanunsiz kirdi dep bulghariye saqchiliri teripidin solap qoyulghan idi.

Mezkur Uyghurlar nechche qétim xitaygha qayturulush xewpini béshidin ötküzüp, dunya Uyghur qurultiyining tirishchanliqi, yawropadiki adwokatlar we insan hoquqliri organlirining küch chiqirishi bilen 2019-yili 1-ayning 24-küni bulghariye sot mehkimisi ularni xitaygha qayturmasliq toghrisida höküm chiqarghan. Bu munasiwet bilen d u q re'isi dolqun eysa ependi bulghariyege kélip 5 neper Uyghurdin hal sorighan. Uchrishish jeryanida biz neq meydan'gha téléfon qilip melumat igiliduq.

Bashtin-axiri 5 neper Uyghurning ishi üchün yol mangghan d u q re'isi dolqun eysa ependi bularning qutulup chiqishighiche bolghan 18 ayliq jeryan toghrisida melumat berdi.

Dolqun eysa ependi 18 aydin buyan 5 neper Uyghurning qutulup qélishi üchün küch chiqarghan birleshken döletler teshkilatining bulghariyediki xadimliri, bezi döletlerning elchixaniliri we adwokatlargha rehmet éytish, shundaqla 5 neper Uyghurdin hal sorash üchün bulghariyege kelgenlikini bayan qildi.

24-Yanwar küni bulghariye sot mehkimisi 5 neper Uyghurning xitaygha qayturulmasliqi toghrisida höküm chiqarghan. Undaqta ularning xitaygha qayturulush xewpi tügidimu? dolqun eysa ularning xitaygha qayturulush xewpining qalmighanliqini bayan qildi.

Biz 18 aydin buyan bulghariyening tutup turush ornida tutup turulghan we 24-yanwar küni qoyup bérilgen 5 Uyghur yash bilen téléfon söhbiti élip barduq.

Muhemmet'imin ablikim ependi xitaygha qayturulush xewpidin qutulghanliqi üchün xushal ikenlikini, özlirini erkinlikke érishtürgen d u q rehberlirige, b d t xadimlirigha we özlirige yardem qilghan kishilerge rehmet éytidighanliqini bayan qildi.

Erkinlikke érishken adil abdulla ependi 2017-yili 7-ayda türkiyedin bulghariyege kirgende özining qanunsiz chégradin ötti dep eyiblinip türmige tashlan'ghan haman dunya Uyghur qurultiyi bilen alaqe ornatqanliqini, dunya Uyghur qurultiyining küch chiqirishi bilen qutulup qalghanliqini bayan qildi.

Muhemmet sadiq 2013-yili xotendin ayrilip 2014-yili türkiyege kelgen we türkiyede xizmet tapalmay zor qiyinchiliqlargha duchar bolghan. 2017-Yili 7-ayda qanunsiz yol bilen yawropagha bérish üchün bulghariyege kirgende tutulup qélip türmige tashlan'ghan. U, özining nurghun qiyinchiliqlarni béshidin ötküzüp 18 ayda nazaretxanidin qoyup bérilgenlikini, xitaygha qayturulushqa tasla qalghanliqini, yawropagha bérishni xalaydighanlarning qanunsiz yollarni tallimasliqi kéreklikini, buning bilen munasiwetlik qanunlarni oqushi kéreklikini bayan qildi.

Ömer muhemmetjanning éytishiche, xitay elchixanisidin ularni izdep tutup turush ornigha adem kelgen, 2018-yili 1-ayning 24-künidiki sotqa béyjingdin ikki Uyghur saqchi terjiman bolup kelgen. Buni körgen 5 neper Uyghur xitaygha qayturup bérilishidin qattiq ensirigen. Ömer muhemmetjan ependi bu heqte melumat berdi.

Ashu besh neper Uyghurning biri éli nurmemet ependining éytishiche, türkiyediki köp sanda Uyghur yawropagha kétish koyida. Uyghurlar arisida bu heqte nurghun kocha xewerliri tarqalmaqta. Éli nurmemet ependi yawropagha kétishni oylawatqan Uyghurlarning bu xil kocha xewerlirige ishenmesliki kéreklikini bayan qildi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.