Inqilabchi ibrahim muhiti 93 yéshida ürümchide wapat boldi

Idiqut asmida chaqnighan erkinlik, meripet yultuzlirining axiriqisi, muhitilar a'ilisining rohigha warisliq qiliwatqan biridin - bir oghli, pishqedem ziyaliy, ma'aripchi ibrahim muhiti mushu ayning 22 - küni ürümchide 93 yéshida alemdin ötti.

Merhum ma'aripchi ibrahim muhitining jinaza namizi adem tashqinliqi ichide ürümchi beytulmemur meschitide oqulup, gülsay qebristanliqigha depne qilindi.

Ziyaritimizni qobul qilghan merhum ibrahim muhitining oghli mexsut muhiti muhitilar jemetidiki töt qérindash muhitilar heqqide toxtilip ötti.

Merhum ibrahim muhiti 1920 - yili turpan astanide tughulghan. 1933 - Yili atisi mexsut muhiti lükchündiki jengde shéhit bolghandin kéyin kichik atisi mehmut muhiti uni özining oghulliri bilen birge qeshqerge élip ketken.

Ibrahim muhiti deslepte qeshqer yumilaq sheherge jaylashqan herbiy shitabning ichidiki bashlan'ghuch mektepte, kéyin orda aldi mektepte oqughan. Mehmut muhiti uni “Akamning tewerrük oghli” dep nahayiti etiwarlap terbiyiligen. Ibrahim muhiti 1936 - yili uruq - tughqanliri bilen birge turpan'gha qaytip kelgen.

Ibrahim muhitining newre akisi abdurahman muhiti turpan singgim éghizida gomindanggha qarshi qozghilang kötürgende, ibrahim muhitimu qoligha qoral élip inqilabqa qatnashqan.

Ibrahim muhiti 1948 - yili sherqiy türkistan jumhuriyitining tesiri bilen qurulghan inqilabiy teshkilat - xelqchil yashlar teshkilatigha eza bolup kirgen.

Ibrahim muhiti Uyghur élidiki darilfunning yeni hazirqi Uyghur uniwérsitétining ilmiy bölümide ishligen. 1953 - Yili béyjingdiki xelq uniwérsitétigha bérip,iqtisad, stastistika kespi boyiche töt yil oqughan. Béyjingdin qaytip kelgendin kéyin Uyghur uniwérsitétidiki xizmitini dawamlashturghan.

1965 - Yili medeniyet zor inqilabi bashlan'ghanda,“Tordin chüshüp qalghan poméshchik”, “Qara gézende” dep tartip chiqilip, on yilgha yéqin azap chekken. U bu jeryanda mektepte par ochaqqa ot qalighan, yaghachchiliq qilghan. Éghir jismaniy emgekke sélinip, barliq erkinliklerdin mehrum qaldurulghan, hetta sözlesh hoquqimu bolmighan.

1981 - Yili siyaset emeliyleshkende, uning xizmiti eslige kélip, Uyghur uniwérsitétining oqutushni éléktirleshtürüsh bölümide bölüm bashliqi bolup ishligen. 1985 - Yili dem élishqa chiqqan.

Pishqedem ziyaliy ibrahim muhiti 90 nechche yilliq ömür musapiside bir qanche dewrlerni béshidin kechürüp, jeng meydanlirida qehrimanliq körsitip,Uyghur xelqining azadliqi üchün munasip töhpe qoshqan. Apetlik yillarda gerche xorluq, azap - oqubet tartqan bolsimu, emma iradisini qilche boshatmay millet üchün xizmet qilishqa, bolupmu yash ewladlarni terbiyleshke köp töhpe qoshqan.

Ibrahim muhiti atisi mexsut muhiti bashchiliqidiki muhitilar a'ilisining a'ile shejerisige a'it köpligen maqallerni yézip, tetqiqatchilarni qimmetlik matériyallar bilen teminlep, eyni waqittiki tarixiy dewrning toluq süretlinishige hesse qoshqan zat.

Ziyaritimizni qobul qilghan türkiye ige uniwérsitétining proféssori doktor alimjan inayet turpan astanidiki muhitilar jemetining Uyghur jem'iyitidiki tesiri we ularning Uyghur musteqilliq herikitige, ma'aripigha qoshqan töhpisi heqqide toxtilip ötti.

Awaz ulinishidin tepsilatini anglang.