Tokyoda jenubiy mongghuliye qurultiyi qurulghanliqi jakarlanmaqchi

Chet'ellerde pa'aliyet élip bériwatqan jenubiy mongghuliye kishilik hoquq teshkilatliri 11-ayning 9-künidin 12-künige qeder tokyogha jem bolup, jenubiy mongghuliye qurultiyi qurulghanliqini dunyagha jakarlaydiken.

Yaponiyede pa'aliyet élip bériwatqan kishilik hoquq teshkilatliridin jenubiy mongghuliye erkinlik birleshmisining tor bétide körsitilishiche, mushu ayning 10-küni chet'ellerde pa'aliyet élip bériwatqan bir qisim jenubiy mongghuliye teshkilatliri tokyoda birlikte yighin chaqirip jenubiy mongghuliye qurultiyi qurulghanliqini jakarlaydiken.

Bu heqte ziyaritimizni qobul qilghan yaponiyediki jenubiy mongghuliye qurultiyi qurush teyyarliq komitétining mes'ulliridin olxunud daychin bu heqte toxtilip: “Chet'ellerde pa'aliyet élip bériwatqan bir qisim jenubiy mongghuliye kishilik hoquq teshkilatliri mushu ayning-9-künidin12-künigiche qeder tokyoda yighin chaqirip, jenubiy mongghuliye qurultiyi qurulghanliqini dunyagha jakarlaymiz. Qurultiyimizning merkizi tokyoda bolidu” dédi.

Olxunud daychin sözide: “Qurultiyimizning qurulushidiki asasliq meqset, xitay kompartiyesi ichki mongghul aptonom rayoni dep atawatqan jenubiy mongghuliyeliklerning ana wetini bolghan jenubiy mongghuliyediki mongghullarning azab-oqubetlirini, güzel wetinimizning tagh-derya, yaylaqlirining xitay köchmenliri teripidin talan-taraj qilinip éghir ékologiyelik buzghunchiliqlarning yüz bériwatqanliqini dunyagha anglitish, chet'ellerde weten dawasi élip bériwatqan bir qisim teshkilatlirimiz birliship peqetla bir teshkilatning rehberlikide bir yaqidin bash chiqirip, xitay kompartiyesige bolghan qarshiliq heriketlirimizni küchlendürüsh we ittipaqlishish. Biz mana mushu meqsette jenubiy mongghuliye qurultiyini qurduq” dédi.

Yaponiyede uzundin buyan jenubiy mongghul kishilik hoquq teshkilatliri bilen hemkarliship pa'aliyet élip bériwatqan Uyghur kishilik hoquq teshkilatliridin yaponiye Uyghur jem'iyitining re'isi ilham mahmutning bildürüshiche, jenubiy mongghuliye qurultiyini qurush üchün ikki yil awwal yaponiyediki jenubiy mongghuliye kishilik hoquq teshkilatliri türlük teyyarliq xizmetlirini bashlighan we bu teshkilatlar tarqaq halette pa'aliyet bérishqa xatime bérish, öz-ara ittipaqlishishni nishan qilishni sho'ar qilish asasida mezkur qurultayni qurup chiqqan bolup, jenubiy mongghuliye qurultiyining qurulushi nahayiti zor ehmiyetke ige hésablinidiken.

Jenubiy mongghuliye qurultiyi qurush teyyarliq komitétining mes'uli olxunud daychin sözide yene, jenubiy mongghuliye qurultiyining qurulushigha dunya Uyghur qurultiyi we shundaqla tibet sergerdan hökümitining türtke bolghanliqini tilgha élip: “Dunyadiki Uyghur we tibetlerning öz aldigha qurghan teshkilatliri bizningmu öz aldimizgha qurultay qurushimizgha sewebchi boldi. Shunga biz bu qétimqi qurultiyimizgha dunya Uyghur qurultiyi, tibet sergerdan hökümitidin wekillerning qatnishishini telep qilip teklip yolliduq” dédi.

Tokyoda chaqirilidighan jenubiy mongghuliye qurulitiyigha dunya Uyghur qurultiyidin wekil bolup qatnishidighan yaponiye Uyghur birliki teshkilatining re'isi turmuhemmet hashimning ilgiri sürüshiche, mezkur qurultayning qurulushi yaponiyede élip bérilidighan xitaygha qarshi kishilik hoquq pa'aliyetlirini küchlendürüshte tolimu muhim ehmiyetke ige hésablinidiken.

Jenubiy mongghuliye qurultiyi teyyarliq komitétidin igilishimizche, bu qétimqi tokyoda chaqirilidighan qurultaygha yawropa elliri, amérika, teywen we we mongghuliye qatarliq jaylardin bir qisim nopuzluq wekiller qatnishidiken shundaqla qurultay jeryanida nöwette jenubiy mongghuliyede saqliniwatqan kishilik hoquq mesililiri üstide ilmiy muhakimiler élip bérilidiken.

Yaponiyediki bir qisim jenubiy mongghul kishilik hoquq pa'aliyetchilirining ashkarilishiche, ichki mongghul aptonom rayonidiki qanun da'iriliri mezkur qurultaygha qatnishidighan we qurultayni échishigha yardemlerde boluwatqan chet'ellerdiki jenubiy mongghuliyeliklerning wetini ichidiki a'ile ‏tawabi'atlirigha türlük tehdit we bésimlarni qilishqa bashlighan.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.