Rusiye analizchiliri: shi jinping hakimiyiti rusiye bilen dostane munasiwetni saqlashqa mejbur bolidu

Rusiye metbu'atliri we analizchilar, shi jinping bashchiliqidiki xitay rehberliri memliket ichide hel qilish qiyin bolghan köpligen mesililerge duch kelgenliktin, xelqning diqqitini buriwétish meqsitide, tashqi siyasette téximu qattiq pozitsiye qollinishqa mejbur bolidighanliqini bildürüshti.
Ixtiyariy muxbirimiz azad qasim
2013.01.30
shi-jinping-bashchiliqidiki-7-daimy-heyiti-305.jpg Xitay kompartiyisi merkizi komitét siyasiy byurosining shi jinping bashchiliqidiki 7 kishilik da'imiy ezasi. 2012-Yili 15-noyabir, béyjing.
AFP

“Amérika awazi” radi'osining yéqinda bergen xewirige qarighanda, rusiye-xitay munasiwetlirining kelgüsi tereqqiyati heqqide rusiye axbarat agéntliqining ziyaritini qobul qilghan rusiye hökümet emeldarliri we diplomatiye sahesidiki mutexessisler yéngidin hakimiyet béshigha kelgen shi jinping bashchiliqidiki xitay da'irilirining tashqi siyasiti heqqide tehlil yürgüzüp,ikki dölet munasiwitining amérika-xitay munasiwetliridin kéyinkila orunda turidighan istratégiyilik munasiwet bolidighanliqini qeyt qilishqan.

Rusiyilik analizchilarning qarishiche, zémin mesilisi hemde idé'ologiye jehettiki perqler sewebidin hindistan, yaponiye, filippin, wyétnam we bashqa döletler bilen düshmenlishish halitide turuwatqan xitayning yéngi hakimiyiti rusiye bilen inaq qoshnidarchiliq munasiwitini saqlashqa mejbur bolidiken.

“Amérika awazi” radi'osining rusiye yiraq sherq tetqiqat mehkimisining mu'awin bashliqi lukaninning sözidin misal keltürüp bildürüshiche xitayning yéngi rehberliri rusiye bilen bolghan istratégiyilik hemkarliq munasiwetni saqlap qélishqa tirishidu. Kelgüside amérika bilen xitay munasiwitining barghanséri murekkeplishishi hemde jiddiylishishige egiship rusiye gerche xitayning xelq'aradiki ishenchlik shériki bolup qalsimu biraq lukanin, shi jinping hakimiyet béshida turghan mezgilde rusiyining xitay bilen héqiqi ittipaqdashlardin bolup qélish mumkinchiliki yoqluqini bildürgen.

Kelgüsidiki rusiye-xitay munasiwiti heqqide öz qarashlirini bayan qilghan dunya iqtisadi we xelq'ara munasiwetler tetqiqat merkizining tetqiqatchisi solzhiniskining bildürüshiche, shi jinping dewride rusiye-xitay munasiwitide chong özgirishler yüz bermeydu,biraq amérika-xitay munasiwiti jiddiyliship kétishi mumkin. Xitay nöwette dunyadiki nurghun döletler bolupmu etrapidiki qoshna döletler bilen zémin talash-tartishi sewebidin düshmenlishish halitide turuwatidu. Bundaq ehwalda xitayning yéngi rehberliri rusiye bilen dostane munasiwetni rawajlandurushqa mejbur bolidu, ularning buningdin bashqa tallash imkaniyiti yoq.

Xitay mesililiri mutexessisi pagrowning qarishiche, xitayning xelq'ara jem'iyettiki ehwali bu yéngi rehberlerni rusiye bilen bolghan shérikchilik munasiwetni rawajlandurushqa mejburlaydu, chünki bügünki dunyada xitayning düshmenliri we reqibliri hemmila yerdin tépilidu. Bundaq shara'itta xitay rusiye bilen bolghan munasiwetning yamanliship qélishini hergiz xalimaydu.

Rusiye metbu'atlirining tehlilige qarighanda, xitayning yéngi rehberliri kelgüside köpligen xirislargha duch kélidu. Bolupmu hel qilish qiyin bolghan xitayning ichki qismidiki iqtisadi we ijtima'iy mesililerge qarita xitay da'iriliri xelqning diqqitini buriwétish meqsitide tashqi dunyadin düshmen izdeshke hemde qoshna döletler bilen bolghan zémin talash-tartishlirini hel qilishta xitay millitining telwe wetenperwerlik héssiyatini qozghashqa we qattiq qolluq tashqi siyaset qollinishqa mejbur bolidu. Memliket ichide xitay bolmighan milletlerge qaritilghan assimilyatsiyining barghanséri küchiyishi, tashqi jehette yolgha qoyulghan iqtisadi we siyasiy kéngeymichilik qatarliq amillar dunyada xitay hakimiyitini barghanséri yétim qaldurup aqiwette kommunistik hakimiyetning yimirilishige ilip kélishi mumkin.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.