Yighin ishtirakchiliri teywendiki kishilik hoquq pa'aliyetlirining janlinishini ümid qildi

Ixtiyariy muxbirimiz haji qutluq qadiri
2016.12.18
hongkong-kishilik-hoquq-paaliyetchisi-chen-haotian-2016.jpg Xongkongluq kishilik hoquq pa'aliyetchisi chén xawtiyen teywen parlaméntida sözde
RFA/Haji Qutluq Qadiri

Ötken hepte teywende tibet, Uyghur mongghul we xongkong kishilik hoquq pa'aliyetchiliri mexsus özliri turiwatqan rayonlardiki kishilik hoquqning depsende qilinish ehwali, mewjut türlük mesililer we buningdin kéyin kishilik hoquqni qoghdash pa'aliyetlirini kücheytish we bashqa bir qatar mesililer boyiche birleshme yighin ötküzgen hemde yighin axirlashqandin kéyinmu ular taki hepte axirighiche türlük ziyaret, uchrishish we pa'aliyetlerde bolghan.

Bu qétimqi birleshme yighin'gha qatnashqan bezi Uyghur,mongghul we teywenlik pa'aliyetchiler buningdin kéyin teywende bu xelqlerning kishilik hoquqi mesililirige a'it pa'aliyetlerning téximu janlinishidin ishench hasil qilghanliqini bildürüshti.

9-Dékbirdin bashlap xelq'ara insan heqliri küni munasiwiti bilen teywen parlaméntida élip bérilghan tibet,Uyghur, mongghul we xongkongluq kishilik hoquq pa'aliyetchilirining pa'aliyiti 12-dékabir kechte teybéydiki medeniyet merkizide “Kishilik hoquq yashisun!”dégen sadalar ichide muweppeqiyetlik axirlashqan idi.

Pa'aliyetning eng axirqi küni pa'aliyetke ishtirak qilghan kishilik hoquq pa'aliyetchiliri yéqin kelgüside özlirining birleshme shekilde élip baridighan pa'aliyetliri we shundaqla bir qisim teklip we telepler toghrisida söhbetleshken.

Ziyaritimizni qobul qilghan teywenlik kishilik hoquq pa'aliyetchi xé ependim yighin'gha baha bérip:“Asiyada saqliniwatqan bir qisim kishilik hoquq mesililiri, bolupmu xitaydiki tibet,Uyghur,mongghul we xongkongda dawam qiliwatqan kishilik hoquq depsendichilik üstide söhbetler élip bérilip teywenni merkez qilghan halda yéqin kelgüside élip baridighan pa'aliyetlirimiz toghrisida keng kushade söhbet élip barduq. Méningche bu qétimqi pa'aliyitimiz muweppeqiyetlik boldi-dep qaraymen”dédi.

Yaponiye Uyghur jemiyitining re'isi ilham maxmut yighinda özi otturgha qoyghan bezi teklipler üstide toxtaldi.

Bash shtabi tokyodiki jenubiy mongghuliye qurultiyining bash katibi daychin teywende élip bérilghan bu qétimqi kishilik hoquq pa'aliyetlirining muweppeqiyetlik bolghanliqini bildürüp:“Teywendiki démokratik we erkinliktin paydilinip tibet,Uyghur,mongghul mesilisini teywende keng teshwiq qilduq.Pa'aliyetlirimiz keng metbu'atlardin orun aldi.Buningdin teywen hökümiti we xelqining kishilik hoquq mesilisige nahayiti köngül bölüwatqanliqini biliwélishqa bolidu”dédi.

Uyghur kishilik mesilisini uzundin biri qollap kéliwatqan teywenlik adwokat xé ependim pa'aliyet heqqide toxtilip:“Sherqiy türkistan mesilisini teywende az sandiki kishiler biletti.Ishinimenki bu qétimqi pa'aliyet arqiliq téximu köp kishiler Uyghur mesilisidin xewerdar boldi”dédi.

Ilham maxmut ziyaritimiz jeryanida yene teywendiki pa'aliyette Uyghur mesilisini anglitshtiki muweppeqiyetler toghrisidimu qisqiche toxtaldi.

Teywendiki melum bir tébbiy uniwérsitétida ilim tehsil qiliwatqan Uyghurlardin yaqup beg teywen tor betliride körgen Uyghurlarning kishilik hoquq pa'aliyetliri toghrisidiki uchurlardin özining tolimu tesirlen'genlikini bayan qildi.

Igilishimizche,teywende élip bérilghan tibet,Uyghur, mongghul we xongkongluqlarning kishilik hoquq pa'aliyetliri 9-dékabirdin 14-dékabirgha qeder dawam qilghan.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.