Türkiyediki eng chong ammiwi teshkilatlar xitayning diniy bésim siyasitini qattiq eyiblidi

Ramizan éyi bashlan'ghandin béri türkiyediki axbarat wasitiliridin xitayning Uyghurlarning roza tutushini chekligenliki toghrisidiki xewerlerge keng - kölemde orun bérilmekte. Türkiyediki bezi ammiwi teshkilatlar xitayning bu siyasitige naraziliq bildürüsh üchün 26 - chisla xitayning enqerede turushluq elchixanisi aldida iptar tamiqi yéyishke teyyarlanmaqta. Bezi ammiwi teshkilatlar xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan diniy bésim siyasitini bolupmu roza tutushni cheklesh siyasitini qattiq eyiblimekte. Bu ammiwi teshkilatlardin biri 450 ming ezasi bar, türkiye kadirlar uyushmisidur. Kadirlar uyushmisi re'isi isma'il qonjuq ependi xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan bésimining künsayin küchiyiwatqanliqini bayan qilip mundaq dédi:

Epsuski xitayning sherqiy türkistandiki musulman Uyghur qérindashlirimizgha élip bériwatqan bésimi kündin - kün'ge kücheymekte. Xitay ötken yilimu Uyghurlarning roza tutushini chekligen idi, bu yilmu cheklime dawam qilish bilen birlikte, xitay ramizan éyida dinimizda men'iy qilin'ghan haraq ichishqa we sétishqa mejburlash arqiliq Uyghurlargha zulum qilmaqta. Hazir Uyghurlar duchar boliwatqan mesile peqetla dinining cheklinishila emes, Uyghurlarni yoq bolup kétish xewpige duchar bolmaqta. Her yili köp sanda Uyghurning öltüriliwatqanliqini, ten jazasigha uchrawatqanliqini, türmige tashliniwatqanliqini we iz - déreksiz yoq bolup kétiwatqanliqini pütün dunya bilidu. Téxi ikki kün burun qeshqerde 15 Uyghur xitay saqchiliri teripidin étip öltürülüptu. Sherqiy türkistanning weziyiti nahayiti éghir.

Ismayil qonjuq ependi, 21 - esirde insan heq we hoquqliri aldinqi pilan'gha ötken bügünki künde xitay dölitining Uyghurlargha élip bériwatqan bu bésimlirigha b d t we tereqqiy qilghan döletlerning qarap turushining kishini ejeplendurighanliqini, bu döletlerning xitaygha bésim ishlitishi kéreklikini bayan qilip mundaq dédi:

2015 - Yiligha kelgen bügünki künde insan heq we hoquqliri kücheygen bügünki künde sherqiy türkistanliq musulman Uyghurlarning insanliq qélipidin chiqqan mu'amilige duchar bolushi tereqqiy qilghan döletler we birleshken döletler teshkilatining buni körmesliki, anglimasliqi, eng échinishliq bolghini türkiyening we musulman döletlerning buni körmeslikidur. Xitay Uyghursiz bir sherqiy türkistan berpa qilishqa, yeni Uyghur zémini bolghan sherqiy türkistanni özining qiliwélishqa tirishmaqta. Men 450 ming ezasi bar türkiye kadirlar uyushmisining re'isi bolush süpitim xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasitini eyibleymen, shundaqla b d t ni, tereqqiy qilghan döletlerni we türkiye jumhuriyetining xitayning bu qilmishlirini toxtitishqa chaqirishini telep qilimen.

Türkiyede pa'aliyet élip bériwatqan sherqiy türkistan medeniyet we hemkarliq teshkilati re'isi séyit tümtürk ependimu radi'omizgha bayanat bérip, xitayning roza tutushni chekleshtin ibaret iptida'iy siyasitini eyiplaydighanliqini, türkiyediki ammiwi teshkilatlarning xitayning bu siyasitige naraziliq pa'aliyetliri élip bérishqa teyyarliq qiliwatqanliqini bayan qildi.