Türkiye hökümitini Uyghur mesilisige köngül bölüshke chaqirish pa'aliyetliri dawamlashmaqta

Ixtiyariy muxbirimiz erkin tarim
2019.01.14
iyi-partiye-muxbirlargha-bayanat-01.JPG Éli ekber ependi bashchiliqidiki hey'et “ Iyi” (yaxshi) partiyesining konya wilayitidiki ishxanisida ötküzülgen muxbirlarni kütüwélish yighinida. 2019-Yili 11-yanwar. Konya, türkiye.
RFA/Erkin Tarim

Istanbuldin enqerege qarap piyade yürüsh qilghan Uyghurlar 21 kün piyade mangghandin kéyin enqerege 80 kilométir qalghanda qayturuwétilgen idi. Bu Uyghurlar qayta heriketke ötti. Bular istanbulgha bérip uzun ötmey éli ekber ependi bashchiliqidiki 5 kishidin terkib tapqan hey'et, 9-yanwar küni enqerege kélip, se'udi erebistan, kuweyt, hindistan, malayshiya, hindonéziye we bashqa bir qisim döletlerning enqerede turushluq elchixanisigha Uyghurlarning hazirqi éghir weziyiti bayan qilin'ghan bir parche telep xétini tapshurdi.

Ular arqidin enqerege 265 kilométir yiraqliqtiki konya wilayitige bérip bir yürüsh pa'aliyetlerge ishtirak qilghan. 11-Yanwar, yeni jüme küni ular konyaning chomra nahiyiside namayishqa ishtirak qilghan bolup, bu namayishqa 1000 etrapida kishi qatnashqan. Éli ekber ependi bu pa'aliyetning yaxshi ötkenlikini bayan qildi. 

Etisi éli ekber ependi bashchiliqidiki hey'et konya shehirining merkizide “Iyi” (yaxshi) partiyesining konya wilayitidiki ishxanisida muxbirlarni kütüwélish yighini ötküzgen. Shu küni axshimi konyadiki eng chong ammiwi teshkilatlardin biri bolghan “Ahde wapa turan birliki” teshkilatimu muxbirlarni kütüwélish we doklat bérish yighini uyushturghan bolup, mezkur yighinlarda Uyghurlarning hazirqi éghir weziyiti otturigha qoyulush bilen birge yighin ehlining so'allirigha jawab bérilgen. Éli ekber ependi bu heqte melumat berdi. 

Biz konya shehiridiki eng chong ammiwi teshkilatlardin biri bolghan “Ahde wapa turan birliki” jem'iyitining re'isi xarun maral ependi bilenmu téléfon söhbiti élip barduq. U, pa'aliyetning bek paydiliq bolghanliqini bayan qilip mundaq dédi: “Biz konyada arqa-arqidin ikki pa'aliyet ötküzduq, birige 150 adem, ikkinchi pa'aliyitimizge 100 adem qatnashti. Téléwiziye we gézitlerdimu bu heqte xewerler élan qilindi. Biz bu pa'aliyetlerdin axirida shundaq bir xulase chiqarduq. Buni metbu'at bayanati sheklide élan qilduq. Uyghurlarning telipi töwendikiche: biz türkiyening xitay bilen bolghan diplomatiyilik munasiwitini buzushnimu xalimaymiz. Biz türkiye hökümitining bizning derdimizni anglishini we dunyagha anglitishini telep qilimiz. Dunya jama'etchilikining diqqitini tartish üchün türkiyediki chong ammiwi teshkilatlarning heriketke ötüshini telep qilimiz”. 

Éli ekber ependi axirida her qaysi döletlerning elchixanilirigha tapshurup bérilgen xetning qisqiche mezmuni heqqide melumat berdi.

Pütün türkiyening her qaysi jaylirida türkiye hökümitini xitaygha qarshi inkas qayturushqa chaqiridighan pa'aliyetler dawamliq ötküzülmekte. Buning hökümetke tesiri bolarmu? türkiye xitay hökümitige qarshi inkas qayturarmu? türkiyediki istratégiyilik chüshenchiler instituti tetqiqatchisi doktor erkin ekrem ependi 3-ayning axirida türkiyede saylam bolidighanliqini, saylam jeryanida Uyghur mesilisi tilgha élinish éhtimali barliqini bayan qildi.

Uyghur diyaridiki “Jaza lagérliri mesilisi” de türkiyening sükütte turuwélishi türk jama'etchilikining naraziliqini qozghimaqta. Türkiyening herqaysi jayliridiki ammiwi teshkilatlar we Uyghurlar bu heqte türkiye hökümitige bésim ishlitish üchün jama'et pikri toplashqa tirishmaqta.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.