Amérika dölet mejiliside échilghan kishilik hoquq mukapati yighinida rabiye qadir xanim yene qizghin alqishlandi
2013.12.06

Bügün amérika dölet mejiliside échilghan 2013 - yilliq lantos kishilik hoquq mukapati yighinida Uyghur milliy herikiti rehbiri rabiye qadir xanim yene qizghin alqishqa érishti. Amérika dölet erbabliri, herqaysi döletlerning elchiliri we dunyawiy kishilik hoquq pa'aliyetchiliri bolup 500din artuq kishi qatnashqan bu murasimda, rabiye xanim aldinqi rette orun alghandin bashqa, yighin riyasetchisining alahide tonushturushigha we yighin qatnashchilirining qizghin alqishigha érishti.
Yighinda mezkur mukapatqa érishken hillariy kilinton xanim, sehnidiki sözini tamamlighandin kéyin rabiye xanimning aldigha bérip körüshüp, uning Uyghur xelqi üchün qiliwatqan xizmetlirini körüp turuwatqanliqini hem qizghin qollaydighanliqini bildürdi.
Töwende muxbirimiz shöhret hoshurning bu heqte teyyarlighan programmisini anglaysiler:
Hörmetlik radi'o anglighuchilar, bügün amérika dölet mejiliside échilghan 2013 - yilliq lantos kishilik hoquq mukapat mu'arasimigha dunya Uyghur qurultiyi re'isi rabiye qadir xanim bilen birlikte mu'awin re'is ömer qanatmu qatnashqan. Shunga biz bu yighindiki alaqidar uchurlarni ömer qanat ependidin igiliduq:
So'al: anglisaq, bügünki yighinda Uyghur milliy herikiti rehbiri rabiye qadir xanim yene qizghin alqishliniptu, aldi bilen mushu heqte bir melumat bergen bolsingiz?
Jawab: shundaq. Yighinda rabiye xanimgha eng aldinqi rettin orun bérildi؛ yighin riyasetchisi - amérika erkinlik öyining bashliqi katrina xanim, mukapat sahibi hillariy klintonni tonushturup ötkendin kéyin, “Uyghur musulmanlirining kishilik hoquq jengchisi, dunyawiy kölemde pa'aliyet élip bériwatqan rabiye qadir xanimmu arimizda” dep tonushturdi we rabiye xanimni ornidin turushqa dewet qildi. Rabiye xanim ornidin turghinida, pütün zalda güldüras alqish yangridi.
So'al: yighinda kimler barti, qanchilik kishi qatnashqan?
Jawab: yighinda amérika dölet mejlisi ezaliri, herqaysi döletlerning amérikidiki elchiliri, herqaysi xelq'araliq ammiwiy teshkilatlarning amérikidiki wekilliri bolup 500 ge yéqin kishi qatnashqan. Yighinda mukapat sahibi hillariy kilinton xanim, murasim sözini qilip bolghandin kéyin sehnidin chüshüp, rabiye qadir xanim bilen alahide körüshti we uning Uyghur xelqi uchun élip bériwatqan pa'aliyetlirini közitip turuwatqanliqini hem yéqindin qollaydighanliqini bildürdi. Shuning bilen bille rabiye xanimni ikkinchi qétim körüwatqanliqini, tunji qétim béyjing dunya ayalliri yighinidiki uchrishishining éside barliqini bayan qildi.
So'al: prézidént obama nobil tinchliq mukapatini tapshuruwalghan chéghida, dunyada bu mukapatqa mendinmu bekrek munasip ademler bar dégen idi؛ sizningche hillariy xanimning rabiye xanimgha alahide bildürüwatqan bu hörmiti shuninggha oxshash “Bu mukapatqa siz eng munasip” dégen menadimu yaki Uyghurlarni qollaydighanliqini bildürüsh menisidimu?
Jawab : menche her ikkisi. Déginingizdek, hillariy xanim murasim sözide dunyada kishilik hoquq üchün özidin köp bedel töligen, xizmet qilghan, qiliwatqan kishilerning barliqini bayan qildi we ulargha hörmet bildürdi.
So'al: xewiringizde bar, bu, rabiye xanimning chong xelq'arawiy sorunlarda bundaq qizghin alqishlinishi tunji qétim emes. Bundin awwalqi mushu xil sehnilerdin bir - ikkini anglighuchilirimizgha eslitip ötsek?
Jawab: shundaq, bu qétim rabiye xanim bilen körüshken hillariy xanim amérikining sabiq tashqi ishlar ministiri hem 2016 - yili prézidént namzati bolushi éhtimali texmin qiliniwatqan bir shexs؛ burun jorji bush rabiye xanim bilen pragda échilghan bir xelq'araliq yighinda körüshken we yighin ehlige tonushturghan. Jorji bushning ayali lawra bush xanimmu rabiye xanimni qobul qilghan. Kanada bash ministirimu shu. Uningdin bashqa köpligen döletlerning tashqi ishlar ministiri rabiye xanimni qobul qildi. U qatnashqan yighinlirida dawamliq yighin ehlining diqqet nuqtisi bolup keldi.
So'al: axirida bügünki yighinda murasim ötküzülgen lantos kishilik hoquq mukapati heqqide qisqiche bir melumat bergen bolsingiz?
Jawab: bu mukapat meshhur amérika dölet erbabi, Uyghurlarning kishilik hoquq pa'aliyitining aktip qollighuchisi tom lantos ependi wapat bolup ketkendin kéyin, uning namida qurulghan kishilik hoquq teshkilati teripidin tarqitilidighan mukapat, hazirghiche bu mukapatqa dalay lama, chéng gu'angchéng qatarliq kishiler na'il boldi.