خىتاي دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭنىڭ كېلەر ھەپتە بېيجىڭدا ئۆتكۈزۈلىدىغان ئاسىيا تىنچ ئوكيان ئىقتىسادىي ھەمكارلىق يىغىنى مەزگىلىدە ياپونىيە باش ۋەزىرى شىنزو ئابې بىلەن ئۇچرىشىدىغانلىقى ھەققىدە قارار بەرگەنلىكى ياپونىيە مەتبۇئاتلىرىدا كۈچلۈك ئىنكاس قوزغىدى. ھەر قايسى مەتبۇئاتلار بۇنىڭغا ئوخشىمىغان قاراشلاردا باھا بەردى.
«ئاساھى شىمبۇن» گېزىتىنىڭ 6 - نويابىردىكى خەۋىرىدە، ياپونىيە كابىنېتىنىڭ مەسلىھەتچىسى يوشىھىدە سۇگا توكيودا مۇخبىرلارغا خىتاي دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ كېلەر ھەپتە بېيجىڭدا ئۆتكۈزۈلىدىغان ئاسىيا تىنچ ئوكيان ئىقتىسادىي ھەمكارلىق يىغىن مەزگىلىدە ياپونىيە باش ۋەزىرى شىنزو ئابې بىلەن كۆرۈشۈشنى قارار قىلغانلىقىنى بىلدۈرگەنلىكى دېيىلگەن.
سۇگا مۇخبىرلارغا ئىككى دۆلەت رەھبەرلىرىنىڭ ئۇچرىشىشىدا نېمە مەسىلىلەر ھەققىدە سۆھبەتلىشىدىغانلىقىنىڭ ھازىرچە مەلۇم ئەمەسلىكىنى ئەسكەرتكەن. ئۇ سۆزىدە، دۇنيادىكى ئىككىنچى چوڭ ئىقتىسادىي دۆلەت بولغان خىتاينىڭ ياپونىيە باش ۋەزىرى شىنزو ئابېنىڭ شى جىنپىڭ بىلەن ئۇچىرىشىش تەكلىپىنى قوبۇل قىلغانلىقىدىن ياپونىيە تەرەپنىڭ تولىمۇ مەنمۇن بولغانلىقىنى بىلدۈرگەن.
سۇگا مۇخبىرلارغا:« شى جىنپىڭنىڭ ئابې بىلەن ئۇچرىشىشى بەلكىم ئىككى دۆلەت دىپلوماتىك مۇناسىۋىتىنىڭ يېڭىدىن ياخشىلىنىشىغا تۈرتكە بولۇشى مۇمكىن» دېگەن.
ياپونىيە مەتبۇئاتلىرىدا دېيىلىشىچە، 2012 - يىلىدىكى ياپونىيە باش ۋەزىرى شىنزو ئابېنىڭ ياسۇكۇنى مازارلىقىنى تاۋاپ قىلىش ۋە سېنكاكۇ ئارىلى مەسىلىسى تۈپەيلىدىن ئىككى دۆلەت ئارىسىدىكى دىپلوماتىك مۇناسىۋەت ئەڭ تۆۋەن دەرىجىگە چۈشۈپ قالغان بولۇپ، توكيو ئۆتكەن يىلىدىن باشلاپ بېيجىڭ بىلەن بولغان مۇناسىۋەتنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشكە تىرىشىپ كۆپ قېتىم ياپونىيەدىكى خىتايغا يېقىن بولغان سىياسىي پارتىيىلەرنىڭ رەھبەرلىرىنى ھەتتا فۇكۇئوداغا ئوخشاش سابىق ياپونىيە باش ۋەزىرلىرىنى بېيجىڭغا ئەلچىلىكە ئەۋەتىپ خىتاي بىلەن سۆھبەتلىشىش تەكلىپىنى كۆپ قېتىم ئوتتۇرىغا قويغان بولسىمۇ، ئەمما خىتاي تەرەپ ئىزچىل ھالدا:«ئەگەر، ئابې ھۆكۈمىتى خىتاي بىلەن سۆھبەتلىشىشنى خالىسا، چوقۇم ياسۇكۇنى مازارلىقى بىلەن سېنكاكۇ ئارىلى مەسىلىلىرىدە مەيدانىنى ئۆزگەرتىشى كېرەك» دەپ شەرت قويغان. ياپونىيە خىتاي بىلەن بولغان دىپلوماتىك مۇناسىۋىتىنى ياخشىلاش يۈزىسىدىن 3 - سېنتەبىر ياپونىيە ئىچكىي كابىنېتىدا ئۆزگەرتىش ئېلىپ بېرىپ ھۆكۈمەت ئىچىدىكى ياسۇكۇنى مازارلىقىغا تاۋاپقا بارغان ۋە شۇنداقلا خىتايغا باشقىچە قاراشتىكى مىنىستىرلارنى ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇپ، خىتاي ۋە كورىيەگە مۆتىدىل قاراشتىكى ئەربابلارنى ۋەزىپە قويغان. توكيو ئىچكىي كابىنېتىدا ئىسلاھات ئېلىپ بېرىپ ئىككىنچى كۈنى بېيجىڭ توكيو بىلەن بۇ يىل نويابىر ئېيىدا بېيجىڭدا ئۆتكۈزۈلىدىغان ئاسىيا تىنچ ئوكيان ئىقتىسادىي ھەمكارلىق يىغىنىدا ئۆز - ئارا دىپلوماتىك سۆھبەت ئېلىپ بارىدىغانلىقىنى جاكارلىغان بولسىمۇ، ئەمما شىنزو ئابېنىڭ شى جىنپىڭ بىلەن كۆرۈشۈش تەكلىپىگە جاۋاب بەرمىگەن.
«ئاساھى شىمبۇن»گېزىتىنىڭ بىلدۈرۈشىچە، 6 - نويابىر توكيودا مۇخبىرلارغا ئابې بىلەن شى جىنپىڭنىڭ ئۇچرىشىشى ھەققىدە بايانات بەرگەن سۇگا سۆزىدە، ئۆكتەبىر ئېيىدا ئۆتكۈزۈلگەن بىر قېتىملىق خەلقئارالىق يىغىلىشتا خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرى ۋاڭ يى بېيجىڭنىڭ توكيو بىلەن نويابىر ئېيىدا ئېلىپ بارىدىغان دىپلوماتىك ئۇچرىشىشى ھەققىدە توختىلىپ:«بىز پۈتكۈل زىيارەتچىلەرگە دوستانە مۇئامىلە قىلىشنى مەشىق قىلىۋاتىمىز» دېگەن. ۋاڭيى يەنە « ئابې شى جىنپىڭ بىلەن ئۇچرىشىشتىن ئىلگىرى ياسۇكۇنى مازارلىقى بىلەن سېنكاكۇ ئارىلى مەسىلىلىرىنى تارىخىي نۇقتىدىن ياخشى چۈشىنىپ ئوبدان مۇرەسسە قىلىشى كېرەك» دېگەنلىكىنىمۇ ئالاھىدە ئەسكەرتىپ ئۆتكەن.
«يومىئۇرى شىمبۇن» گېزىتى خەۋىرىدە، ئابې بىلەن شى جىنپىڭنىڭ ئۇچرىشىشى بەلكىم كېلەر دۈشەنبە ۋە ياكى سەيشەنبە كۈنلىرى ئېلىپ بېرىلىدىغانلىقىنى ئىككى رەھبەر سۆھبىتىگە خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ تولىمۇ دىققەت قىلىۋاتقانلىقىنى بىلدۈرگەن.
«جاپان تايمېس» گېزىتىنىڭ 7 - نويابىرىدىكى خەۋىرىدە دېيىلىشىچە، بېيجىڭ دائىرلىرى خوڭكوڭ ۋە ئاۋمىنلىق ئۈچ نەپەر كىشىنى بېيجىڭ ئايرودرومدىن خوڭكوڭغا قايتۇرۇۋەتكەن بولۇپ، بۇ كىشىلەر ياپونىيە باش ۋەزىرى شىنزو ئابېنىڭ بېيجىڭغا كىرىشىگە قارشى نامايىش قىلماقچى بولغان ئىكەن. ئۇلار خوڭكوڭدىكى «دىياۋيۇ ئارىلىنى قوغداش كومىتېتى» نىڭ ئەزالىرى بولۇپ،2012 - يىلى سېنكاكۇ ئارىلىغا قانۇنسىز كېمە بىلەن كىرىپ خىتاي دۆلەت بايرىقىنى تاقىماقچى بولغاندا، ياپونىيە دېڭىز قوغداش قىسىملىرى تەرىپىدىن قولغا ئېلىنغان، ئۇلار بۇ قېتىم بېيجىڭغا كېلىپ نامايىش قىلىپ ئاسىيا تىنچ ئوكيان ئىقتىسادىي ھەمكارلىق يىغىنىدا ياپونىيە باش ۋەزىرى ئابېنىڭ سېنكاكۇ ئارىلى مەسىلىسىدە خىتاي ھۆكۈمىتىدىن ئوچۇق - ئاشكارا ئەپۇ سورىشىنى تەلەپ قىلماقچى بولغان.
«مائىنىچى شىمبۇن» گېزىتىنىڭ بۇ ھەقتىكى خەۋىرىدە بولسا، ئابېنىڭ بېيجىڭغا بېرىشىتىكى ئاساسلىق مەقسىتى شى جىنپىڭ بىلەن كۆرۈشۈش ئىكەنلىكىنى شۇنداقلا ئابېنىڭ تاشقىي سىياسەت مەسلىھەتچىسى شوتارو پەيشەنبە كۈنى بېيجىڭغا بېرىپ، خىتاينىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك دىپلوماتىيە خادىمى ۋە دۆلەت ئىشلىرى مەسلىھەتچىسى ياڭ جىېچى بىلەن ئۇچرىشىپ، ئابېنىڭ شى جىنپىڭ بىلەن سۆھبەتلىشىشىنى ئورۇنلاشتۇرغانلىقىنى بايان قىلغان.
«جاپان تايمېس» گېزىتىنىڭ 6 - نويابىردىكى خەۋىرىدە، خىتاينىڭ قانۇنسىز مارجان سۈزگۈچى كېمىلىرى ياپونىيە دېڭىز تەۋەلىكىگە كىرىپ ياپون بېلىقچىلىرىغا يېقىنلاشقانلىقىنى، قانۇنسىز كىرگەن كېمىلەر سانىنىڭ يۈزدىن ئارتۇق ئىكەنلىكىنى ئالغا سۈرگەن.
ياپونىيەدىكى بەزى تور بەتلىرى، شى جىنپىڭ بىلەن ئۆتكۈزۈلىدىغان سۆھبەتتە ئابېينىڭ، خەلقئارا ۋەزىيەتنىڭ ئېھتىياجى ۋە ياپونىيە ئىقتىسادىنىڭ گۈللىنىشىنى كۆزلىگەن ھالدا سۆھبەت ئېلىپ بارىدىغانلىقىنى، ئىككى رەھبەر سۆھبىتىنىڭ چوقۇم مۇۋەپپەقىيەتلىك بولىدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.
ئەمما، زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلغان قانۇنشۇناس ياماگاجو ئىككى رەھبەر سۆھبىتىنىڭ نەتىجىسىز بولىدىغانلىقى ھەققىدە توختىلىپ مۇنداق دېدى:
- شى جىنپىڭ بىلەن ئابېنىڭ سۆھبىتى مۇۋەپپەقىيەتلىك بولمايدۇ دەپ قارايمەن. بۇنداق دېيىشىمدىكى سەۋەب، ھازىرغىچە ماڭا يېتىپ كەلگەن بەزى ئۇچۇرلاردا دېيىلىشىچە، شى جىنپىڭ سېنكاكۇ ئارىلى مەسىلىسىنى ئاساسىي تىما قىلغان ھالدا سۆھبەتلىشىشنى لايىق كۆرگەن. سەۋەبى خىتاي خەلقىنىڭ ئالقىشىغا ئېرىشىش. ئەمما ئابېي بۇ مەسىلىدە ئىلگىرى ئېنىق قىلىپ «خىتاي بىلەن زېمىن مەسىلىسىنى سۆزلىشىشنىڭ ھاجىتى يوق. سېنكاكۇ شەھ - شۈبىھسىزكى، ياپونىيە ئارىلى. بۇنى يەنە تالاش - تارتىش قىلىشنىڭ پايدىسى يوق» دېگەن.
يۇقىرىقى ئاۋاز ئۇلىنىشىدىن تەپسىلاتىنى ئاڭلاڭ.