Yawropa parlaméntida Uyghur ziyaliysi ilham toxti heqqide ilmiy muhakime yighini échildi

2016 - Yili 5 - ayning 25 - küni yawropa parlaméntida wakaletsiz milletler - xelqler teshkilati, gérmaniye xeter astidiki xelqler jem'iyiti we yéqinda yawropada qurulghan “Ilham toxtini qollash guruppisi” namliq ammiwi guruh - teshkilatlarning teshkillishi bilen ilham toxtigha a'it ilmiy muhakime yighini ötküzüldi.

Bu qétimqi pa'aliyetni uyushturghuchilardin bash shtabi gérmaniyediki “Yawropa sherqiy türkistan birliki” ning re'isi shundaqla “Ilham toxti guruppisi” ning qurghuchiliridin biri bolghan enwerjan ependi we Uyghur siyasiy pa'aliyetchiliridin dunya Uyghur qurultiyi ijra'iye komitéti mudiri dolqun eysa ependiler bilen söhbet élip barduq.

Enwerjan ependi aldi bilen bu qétimqi yighin ishtirakchiliri we yighinning élip bérilish jeryani heqqide toxtilip ötti. Enwerjan ependi bu qétimqi yighin'gha yawropa parlaméntining bir qisim ezalirini öz ichige alghan halda amérika, yawropadin bir türküm alim, tetqiqatchi we kishilik hoquq pa'aliyetchilirining qatnashqanliqini hemde muhakime yighinining ikki bölüm boyiche élip bérilghanliqini, her bölümde 4 neperdin jem'iy 8 neper ademning maqale oqughanliqini éytti.

1 - Bölümde asasen Uyghur rayonining omumiy weziyiti, muhajirlar mesilisi, Uyghurlar bilen xitaylar otturisidiki ziddiyetning menbesi, xitay hökümitining Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasetliri heqqidiki maqaliler؛ 2 - bölümde bolsa, mexsus ilham toxtining hayati, ilmiy emgekliri, uning xitay - Uyghur dostluqini berpa qilish üchün körsetken tirishchanliqi, Uyghurlarning heq - hoquqliri üchün élip barghan küreshliri we axirida naheq türmige tashlan'ghanliqi, uning hetta xitay ziyaliyliri teripidinmu qollap - quwwetlen'genliki qatarliq mesililer otturigha qoyulup, bundaq tinchliqperwer insanning xelq'ara sehnide saxarof mukapati we bashqimu mukapatlargha körsitilishi heqliq ikenliki otturigha qoyulghan.

Dunya Uyghur qurultiyi ijra'iye komitétining mudiri dolqun eysa ependi yighin meqsitining ilham toxtini saxarof mukapatigha na'il qilish üchün jama'et pikri hazirlash we ilham toxti mesilisini yawropa parlaméntida küntertipke ekélish arqiliq nöwettiki Uyghurlarning kishilik hoquq weziyitige dunyaning diqqitini yene bir qétim jelp qilish ikenlikini qeyt qildi. Dolqun eysa ependi yene, ilham toxti mesilisining xelq'aralishishining Uyghurlarning milliy dewa ishliri hem Uyghur xelqining nöwettiki kishilik hoquq weziyitige nisbeten tesiri heqqidimu qarashlirini otturigha qoyup ötti. Axirida u ilham toxti mesilisini chöridigen halda Uyghurlardin kütidighan ümidlirini izhar qildi. Enwerjan ependi axirida bu qétimqi ilmiy muhakime yighinida élin'ghan qarar üstide toxtilip ötti.