Abdulhekimxan mexsumning hayati we küresh yoli (15)
2018.08.21

15-Bölüm: merhum zamandashlirining xatiriside
Abdulhekimxan mexsum hajim alemdin ketti, emma merhum özining qisqighine hayatida munqerz wetini bilen xelqi üchün soqqan otluq yürikini tashlap ketti. Merhumning arzu-armanliri, oy-xiyalliri we pikir-telqinliri zamandashlirining xatiriside hélihem öz tesirini körsitip, ularni küreshke we ümidke ündimekte.
Istanbuldiki sherqiy türkistan ma'arip we hemkarliq jem'iyitining re'isi hidayetulla oghuzxan ependi merhum abdulhekimxan mexsumning kishilik xaraktéri heqqide toxtilip, ijabiyliq bilen keng qorsaqliqning merhumdiki eng muhim süpetlerning biri ikenlikini tilgha alidu.
Merhumning sepdashliridin doktor atawulla shehyar ependimu eslime teqdim qilip, özining 1985-yili abdulhekimxan mexsum bilen qaghiliqta tonushqanliqini, eyni waqitta ikkisining sawaqdash bolup qaghiliqtiki meshhur diniy ölima ablikimxan mexsumdin bille telim alghanliqini, merhumning shu yillarda yéngi bir ewlad Uyghur yashliri arisida eng aktip we eng pa'aliyetchan bir shexsiyet bolghanliqini eskertip ötidu.
Merhum abdulhekimxan mexsum hajim bilen bille oqughan yaki bille pa'aliyet élip barghan zamandashlirining köpchiliki merhumdiki küchlük teshkilatchanliq qabiliyiti bilen her waqit tengpungluqni saqlashtek diplomatik maharitini birdek tilgha élishidu. Bolupmu merhumning herqandaq ishta mumkinsizlikni ret qilidighan ümidwarliq rohining yash ewladlargha ijabiy keypiyat ata qilghanliqini tekitlishidu.
Doktor atawulla shehyar ependi merhum abdulhekimxan mexsum hajimning muhajirettiki milliy dewa we Uyghur jama'itining islamiy étiqad mesiliside toghra meydan we mötidil yol tutup, hemme qobul qilalaydighan bir shexsiyetke aylan'ghanliqini, bügünki pewqul'adde weziyette uning yoqluqining heqiqetenmu bilin'genlikini tilgha alidu.
Hidayetulla oghuzxan ependi yene merhum abdulhekimxan mexsumning meyli muhajirettiki Uyghur jama'etliride ma'arip jem'iyetlirining qurulushida bolsun yaki dunya Uyghur qurultiyining pa'aliyetliride bolsun uning hemme terepler qobul qilalaydighan bir shexsiyet bolush süpiti bilen ariliqtiki boshluqni toldurushqa tiriship kelgenlikini eskertip ötidu.
Merhumning ayali meryemgül teklimakan xanim ziyaritimiz jeryanida abdulhekimxan mexsum hajimning uzun yillardin buyan teshkilatlar ara ixtilap we ziddiyetlerni mahirliq bilen yarashturupla qalmastin, belki yene ayrim shexsler otturisidiki tonglarnimu éritküchi bolup kelgenlikini bayan qilidu.
Merhumning hazir istanbulda yashawatqan qizi menzure teklimakan dadisining kishilik xaraktéri we ghayisi heqqide toxtilip, “Dadam hayati boyi ümidwar yashighan, mumkinsizlikni her waqit ret qilidighan, emma tirishchanliqni teshebbus qilidighan kishi idi. Bolupmu dadam munqerz wetinimizning haman bir küni azadliqqa érishidighanliqigha, xelqimizning haman bir küni erkin we hör hayatqa chiqidighanliqigha chongqur ishinetti,” deydu.
Axirida hidayetulla oghuzxan ependi merhum sepdishi abdulhekimxan mexsumning hayatigha baha bérip, mundaq deydu: “Egerde mexsum hajim bügünmu hayat bolghan bolsa, muhajirettiki Uyghurlar arisida körülüwatqan bu ichki jédel-majiralarning yenimu kéngiyip kétishini tosup qalighan bolatti. Uning yoqluqi bügün bizge resmiy bilinmekte.”
(Tügidi)