“Méni östürüp qoy!”

Siyasiy mehbuslar kiyidighan qizil kiyim bilen soraq qilinishim 11-séntebir bashlandi.

Dérizidin üzüm barangliri körünüp turghan soraqxanigha kirip qarisam, méni burun soraq qilghan saqchilar almishiptu. Ekber dégen muzqapaq xenzuwan yoqaptu. Muxter emet dégen qizil muchmu yoq. Peqet qeshqerdin méni tutup kelgen héliqi sörelme soraqchi en jingkün dégen xitayla almashmaptu.

Yéngi soraqchilardin biri desleptila sür körsetti. Tengritagh qamaqxanisida her türlük soraq usullirigha uchrap baqqinim üchün bundaq heywilerdin mengdep qalmidim. Soraqta uning élxet adrésimni tekshürgenlikini hés qildim. Élxette “Erkin asiya radi'osi” diki bireylen bilen alaqe qilghan idim. Amérikidiki chéghimda yézishqan xetlerni yoshurupmu yürmidim. Xettiki gepler oghlini yillar boyi körmigen we körelmeydighan bir anining manga tapilighanliri idi. Kéchilep soraq qilsimu, u qilghinimni xata dep boynumgha almidim.

Yéngi soraqchi washin'gton'gha bérip rabiye xanim bilen körüshmiginimge ishenmidi. Soraqchining körüshkinimni bekla ispatlighusi bolghach, toxtimay bu heqte soraq qildi. Gerche bu so'allargha burun nechche qétim jawab bérip bolghan bolsammu aylandurup yene shu yerge kéletti. Méni amérikigha uzatqan bezi dostlar, rabiye xanimgha salam éytqan idi. Ular méning qaytip kélidighanliqimgha ishenmeytti. Soraqta olturup xiyalim shu aq köngül dostlirimgha ketti.

-Éyte, rabiye qadir sanga néme dep yolyoruq berdi!

-Men körüshmisem, qandaq yolyoruq béridu. Men wetende téximu yaxshi aqartish qilimen, dep oqughili kelgen tursam, rabiye qadir bilen körüshüp néme qilimen. Rabiye qadir bilen körüshken'ge bir Uyghurning köz yéshi azlap, bir Uyghurning derdi yéniklep, bir Uyghurning müshküli asanliship qalamti?-dédim yandurup.

-Séning bu gepliringge kichik balimu ishenmeydu. Sendek aliy mektepte oqughandin tartip taki aliy mekteplerde oqutquchi bolghuche izchil pa'aliyetchan bolup kelgen birining héch bir siyasiy meqsiti yoq, dése kim ishinidu? amérikadin buyruq bilen, dollar üchün kelmiseng sanga weyrane qeshqerde néme bar? séni tengritagh qamaqxanisidin lyudawan'gha bilmey élip kelmiduq. Sendek chong siyasiy jinayetchiler yatidighan yer mawu. Kallangni taza silkip, tüzük iqrar qil!

Bughday öng, égizrek kelgen bu baligha néme déyishni bilelmidim. Chüshlük tamaq waqti bolghach soraq xatirisi yéziwatqan soraqchi we méni yandin közitip turghan en jingkün ikkimizni yalghuz qoyup tamaqqa chiqip ketti.

-Qara, saqchiliq japaliq bolghanning üstige qérighanda ittin xar kün'ge qalidighan bir xizmet iken. Méningmu peqet qilghum yoq. Yene bir derije ösüwalsam bunche özümni urup ketmeymen. Shunga méni östürüp qoy. Sen jinayitingni iqrar qilmisangmu boptu qiliwétey. Emma etrapingda, yaki sen bilidighan hökümetke qarshi, weziyetke ziyanliq ishlarni qiliwatqanlar bolsa dep ber. Sen bosh adem emes, choqum bilisen, peqet shulardin birnila dep berseng bolidu. Senmu qutulisen, menmu ösüwalimen. Shinjangdila bolsang keyningde mana men bar-dédi u, müremge shapilaqlap.

Oylan'ghandek boluwélip birdem turghandin kéyin, -héch ésimge undaq kishiler kelmidi.

-Men tonuydighanlarning köpinchisi kadir, oqutquchi we saqchi, qarang, men bashqa kishiler bilen köp arilashmighachqa bilmeydikenmen-dédim.

-Yaxshiliqni bilmeydighan néme ikensen, shunche oqup eqil kirmigen. Boptu, senler qamaqta yétip sésip kétish, men sendeklerni tutup bolalmay qérip kétey!

U shundaq dégenche kélip méni gejgemdin ittergen péti soraqxanidin élip chiqip gundipaylargha tapshurup berdi.