3 công dân Mỹ giúp đỡ người Hmong bị chính phủ Lào trục xuất

Nam Nguyên, phóng viên đài RFA

Bị tạm giữ gần 3 ngày, 3 trong số 4 công dân Hoa Kỳ giúp người Hmong về qui thuận chính quyền Lào đã bị trục xuất và về tới Thái Lan hôm thứ ba 7 tháng 6. Cả bốn người đều là thành viên Ủy Hội Tìm Hiểu Dữ Kiện gọi tắt là FFC một tổ chức ở Hoa Kỳ ủng hộ người Hmong.

• Bấm vào đây để nghe bài này
• Download story audio

Người Hmong tỵ nạn tại Lào. Chính quyền Lào đã trục xuất 3 trong 4 công dân Hoa Kỳ giúp người Hmong về qui thuận chính quyền. AFP PHOTO >> View larger image

Ba người được phóng thích và trục xuất đã có mặt tại Bangkok hôm thứ ba, gồm hai vợ chồng Ed và Georgie Szendrey cư trú ở California Hoa Kỳ và người Mỹ gốc Hmong là Nhia Vang Yang, riêng người thứ tư cũng là người Hmong quốc tịch Mỹ Sia Cher Vang cũng sẽ sớm được trả tự do, theo nguồn tin chính phủ Lào.

Cuộc quy thuận lịch sử

Những người vừa nói đã có mặt ở Lào từ cuối tuần trước để chứng kiến cuộc qui thuận lịch sử của 173 người sắc tộc Hmong, con cháu của quân kháng chiến chống cộng được CIA Hoa Kỳ huấn luyện và vũ trang thời chiến tranh Đông Dương.

Sau 30 năm trốn chạy ở vùng rừng rậm, đây là nhóm đầu tiên trong số 14 ngàn người Hmong trở về qui thuận chính quyền cộng sản Lào, từ vùng đặc khu quân sự Xaysomboune và tỉnh Blikhamsai. Điểm tập kết của những người vừa nói là một địa điểm trên quốc lộ 7 tỉnh Xieng Khuang.

Trong một cuộc phỏng vấn của Ban Lào ngữ Đài Á Châu Tự Do, ông Ed Szendrey cho biết, mục đích cũa họ có mặt ở Lào là để chứng kiến sự trở về qui thuận của người Hmong, để xác định được rằng những người này khi đầu hàng chính phủ Lào sẽ được đối xử nhân đạo.

Hình ảnh thương tâm

Về phần mình bà Georgie Szendrey mô tả hình ảnh thương tâm mà bà chưa từng chứng kiến trong đời:

"Đoàn người Hmong rách rưới tơi tả, trẻ em bụng ỏng, nhiều người cụt tay, chột mắt, điếc hoặc bị thương tật, tất cả dơ dáy bẩn thỉu đói khát và tuyệt vọng. Tất cả 173 người Hmong đều khóc, họ gồm đàn bà, trẻ em, người già và một ít thanh thiếu niên."

Theo lời kể lại của ông bà Szendrey, trước khi tới Lào để giúp cho người Hmong về qui thuận nhà cầm quyền, họ đã vận động các thành viên quốc hội và bộ ngọai giao Hoa Kỳ ở Washington, cũng như Liên Hiệp Quốc ở New York, để bảo đảm rằng sẽ có sự hỗ trợ quốc tế khi tập thể người Hmong trở về qui thuận chính phủ cộng sản Lào.

Theo một số quan sát viên tại Lào, 173 người Hmong về qui thuận chính quyền cộng sản hôm thứ Bảy đã được chính quyền đối xử tử tế. Tuy nhiên không có thông tin chi tiết nào về tình trạng của những người này.

Năm ngoái các nguồn tin phương tây cho biết, khỏang từ 500 đến 700 người Hmong kháng chiến đã rời bỏ nơi trú ẩn ở vùng rừng rậm Bắc Lào về đầu hàng chính phủ cộng sản. Số phận của những người Hmong vừa nói ra sao, cho tới nay không ai hay biết.