Trường Văn, phóng viên đài RFA
Không nắm bắt thị trường, không được các cơ quan chức năng hướng dẫn, thấy ai làm gì có lợi là đổ xô làm theo. Làm ăn theo phong trào như thế dẫn dến thua lỗ trông thấy.
Đó là trường hợp của làng bè tại Cù lao Tân Lộc huyện Thốt Nốt, Thành Phố Cần Thơ. Mấy năm gần đây, cá Chim Trắng được du nhập vào Việt Nam và đuợc các Sở Thủy Sản địa phương cung cấp con giống để bà con nông dân nuôi thả tăng thêm lợi tức cho gia đình.
Cù lao Tân Lộc huyện Thốt Nốt thuộc thành phố Cần Thơ là trung tâm điểm của nghề nuôi cá bè. Vào khỏang tháng 10 năm 2004, do cá tra, cá basa sụt giá, các nhà nuôi cá bè An Giang, Châu Đốc phải bán bè cá để chuyển sang nghề khác.
Lúc bấy giờ tại Cần Thơ cá chim trắng được giá vì thịt ngon nên đồng bào Cù Lao Tân Lộc đổ xô về các tỉnh này để mua bè về nuôi cá chim trắng: "Cá lớn thịt ngon làm được nhiều món ăn."
Theo thống kê của các cơ quan có chức năng thuộc ngành cảnh Sát Giao Thông Thủy và Sở Thủy Sản, trong năm 2005, số lượng bè cá tại huyện Thốt Nốt tăng gần 70%, riêng tại cù lao Tân Lộc, con số này là 80%. "Bè đậu dọc quanh cù lao rất nhiều."
Số lượng bè cá càng ngày càng nhiều đậu dọc chung quanh cù lao đã làm trở ngại cho việc giao thông không ít. Chất thải do thức ăn dư thừa của cá khiến nước sông bị ô nhiễm làm cá chết hoặc không lớn được. Trong khi đó giá cá lại hạ do cung nhiều hơn cầu.
Một cư dân cù lao Tân Lộc phát biểu: "Do cá nuôi nhiều quá nên giá cá hạ.". Ngoài ra do nguồn nước bị ô nhiễm nên năng xuất cá không cao: "Chỉ những chỗ có nước chảy cá mới khỏe mới chịu ăn."
Người nuôi cá giải quyết tình trạng nuớc không chảy bằng cách: "Dùng máy quậy cho nước lưu thông." Người dân cho biết thêm là nếu giá cá chim trắng chỉ còn khỏang 7200 đồng một ký là bị lỗ: "8000 thì lời, 7500 thì huề vốn, 7200 thì lỗ."
Tuy nhiên cũng có một số nuôi cá được lời nếu không phải tốn nhiều tiền để mua thức ăn cho cá: "Xin cá tra chết, gia đình tự làm lấy không thuê mướn ai." Một người dân cho biết dù có việc thua lỗ và có người phải bán bè cá nhưng số lượng bè cá tại cù lao Tân Lộc vẫn không thay đổi: "Vì người bán lại có người khác trong vùng mua lại."
Được hỏi là chính quyền địa phương có kế họach gì để giúp người nuôi cá bè hay không thì người dân cho biết: "Việc nuôi cá bè là một hành động tự phát chính quyền không dính líu gì cả, chỉ cung cấp con giống mà thôi."
Hiện nay bà con làng bè cù lao Tân Lộc mong mỏi chính quyền và cơ quan chức năng liên hệ có biện pháp giúp đỡ, tìm đầu ra cho cá hầu bà con có thể tiếp tục công việc nuôi thả cá chim trắng hoặc khuyến khích nuôi lọai cá khác có nhu cầu lâu dài trên các thị trường. Việc hướng dẫn chuyển nghề cho các hộ nuôi cá thua lỗ cũng là một giải pháp cần được chính quyền các cấp quan tâm.