Lê Dân, phóng viên đài RFA
Trong những tháng qua, hoạt động của một nhóm người được mệnh danh là khối 8406 đòi hỏi quyền tự do và dân chủ cho Việt Nam đã tạo sự chú tâm của công luận. Hôm thứ Tư, tuần san Asia Times ấn bản Online đăng bài nhận định của ký giả Shawn W. Crispin về sự kiện này.
Quý vị có thể xem toàn văn qua trang web atimes.com, và trong khuôn khổ bài báo nói, biên tập viên Lê Dân xin lược thuật một số điểm chủ yếu như sau, mong giúp quý thính giả thấy dư luận quốc tế nghĩ sao về sự kiện Khối 8406.
Bản "Tuyên ngôn Tự do và Dân chủ cho Việt Nam"
"Nếu các nhà vận động dân chủ cho Việt Nam cuối cùng thắng lợi thì ngày mùng 8 tháng Tư năm 2006 sẽ đi vào lịch sử nước này như là thời điểm bắt đầu ngày chấm dứt quyền lực của đảng Cộng sản toàn trị.
Vào ngày đó, hàng trăm người Việt Nam mang tư tưởng dân chủ đã can đảm loan báo công khai và ký tên vào bản "Tuyên ngôn Tự do và Dân chủ cho Việt Nam", trùng hợp với đại hội đảng Cộng sản lần thứ 10 khai diễn tại Hà Nội.
Từ đó, nhóm này đã trở thành một phong trào bao gồm cả ngàn thành viên ủng hộ dân chủ, được biết với tên Khối 8406, theo ngày mà nhóm này lần đầu tiên lên tiếng công khai yêu cầu một thể chế chính trị chuyển tiếp để tiến tới một nền dân chủ đa nguyên.
Nếu các nhà vận động dân chủ cho Việt Nam cuối cùng thắng lợi thì ngày mùng 8 tháng Tư năm 2006 sẽ đi vào lịch sử nước này như là thời điểm bắt đầu ngày chấm dứt quyền lực của đảng Cộng sản toàn trị.
Phong trào bất đồng chính kiến trong nước phản ảnh một thách đố chính trị mạnh mẽ chưa từng có cho đảng Cộng sản đang cầm quyền tại Việt Nam, vốn đã chiến thắng miền Nam hồi năm 1975 và cai trị cả nước với bàn tay sắt.
Sau khi ra tuyên ngôn, nhóm ngày càng đẩy mạnh các hoạt động hơn. Vào ngày 22 tháng Tám vừa qua, Khối 8406 công khai đưa ra đề nghị 4 bước dân chủ hóa Việt Nam. Trong đó có yêu cầu tái lập các dân quyền tự do, thiết lập các đảng phái chính trị, soạn thảo Hiến pháp mới và sau cùng là tổ chức bầu đại biểu Quốc hội mới có nhiệm vụ chọn lựa quốc hiệu, quốc kỳ và quốc ca.
Bản đề nghị đó được ký tên công khai bởi những đại diện của cả ba miền đất nước, gồm cả cựu sĩ quan Quân đội Nhân dân Trần Anh Kim, linh mục Nguyễn văn Lý. Khối 8406 cho biết thành phần chủ lực gồm những người trẻ có học thức, là một sự đối chọi sắc bén với đa số cán bộ cộc cằn của đảng Cộng sản.”
Ve vãn cộng đồng quốc tế
Bài báo trên tờ Asia Times liệt kê những vụ thành viên khối 8406 bị bắt bớ, khảo cung, xách nhiễu....rồi viết tiếp:
“Đáng kể nhất là khối 8406 đã phát động chiến dịch phản kháng dân sự vào khi thế giới tập trung chú ý các diễn tiến sắp tới của xứ này. Các lãnh tụ cộng sản Việt Nam đang ve vãn cộng đồng quốc tế với những thành tích cải tổ kinh tế đáng khâm phục, dấu đi những phương thức ứng xử theo khuôn sáo cộng sản để tiếp nhận thể chế thị trường toàn cầu.
Những thành tích cải tổ kinh tế đó có lẽ vừa đủ để đạt được quy chế thương mại bình thường thường xuyên, vốn đang chờ quyết định của Quốc hội Mỹ và được xem là bước tiến cuối cùng để Hà Nội được tham gia vào Tổ chức Thương mại Thế giới trong năm nay.
Nhân thể, đảng Cộng sản chuẩn bị tiến thêm một bước quan trọng khi đăng cai tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Á châu-Thái Bình Dương APEC vào tháng Mười Một năm nay với sự góp mặt của nhiều nguyên thủ thế giới, bao gồm Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush.
Cùng lúc đó, Khối 8406 cho thấy dự tính sẽ gia tăng các hoạt động của họ nhân hội nghị cấp cao này, đặt hai phía vào vị trí xung đột nguy hiểm. Nhóm nhìn nhận rằng họ có thể thoát được những sự xách nhiễu trực tiếp trong lúc hội nghị APEC diễn ra, nhưng vẫn lo lắng sẽ hứng chịu sự phẫn nộ của nhà cầm quyền khi các nguyên thủ thế giới và truyền thông toàn cầu đến, rồi đi.”
Đáng kể nhất là khối 8406 đã phát động chiến dịch phản kháng dân sự vào khi thế giới tập trung chú ý các diễn tiến sắp tới của xứ này. Các lãnh tụ cộng sản Việt Nam đang ve vãn cộng đồng quốc tế với những thành tích cải tổ kinh tế đáng khâm phục, dấu đi những phương thức ứng xử theo khuôn sáo cộng sản để tiếp nhận thể chế thị trường toàn cầu.
Phản ứng cứng rắn
Chủ bút Shawn W. Crispin của tuần san Asia Times viết rằng tân Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã cho thấy là họ không có ý định tiến hành cải tổ chính trị để hoàn thành việc cải tổ kinh tế và tài chính.
Do đó hai ông đã có phản ứng cứng rắn đối với Khối 8406 nhằm bảo đảm vị trí quyền lực độc tôn của đảng như các người tiền nhiệm của họ đã làm. Ký giả này đưa ra nhận xét:
“Lịch sử châu Á cho thấy những phong trào dân chủ nổi lên để rồi bị các chế độ toàn trị đè bẹp trong lúc phương Tây nín lặng. Tuy nhiên những khoảnh khắc tiêu biểu đó đã để lại những dấu ấn khó quên cho sự phát triển dân chủ trong khu vực.
Chẳng hạn như ở Miến Điện, gần 20 năm trôi qua kể từ khi nhà cầm quyền của các tướng lãnh đàn áp đẫm máu phong trào đòi dân chủ của sinh viên, đất nước vẫn chưa hồi phục sau cơn ác mộng. Trường hợp này cũng còn thấy qua vụ Trung Quốc trấn áp tại Thiên An Môn năm 1989.
Đã có những dấu hiệu cho thấy Việt Nam cũng đang tiến dần tới giây phút dân chủ đó của mình, nhưng không may là nhiều chính phủ phương Tây đang tiếp cận Việt Nam với một ý thức là có lỗi trong lịch sử, nên không muốn gia tăng sự chỉ trích về các vụ vi phạm nhân quyền của đảng Cộng sản trong lúc họ đang nỗ lực cải tổ kinh tế để chuyển từ một nền kinh tế chỉ huy sang kinh tế thị trường.
Nhưng đối với cộng đồng quốc tế, gồm cả các doanh nghiệp đa quốc, thì đây là lúc cần phải ủng hộ rõ rệt những nhà tranh đấu cho dân chủ trong Khối 8406, đại diện rõ nét nhất cho trào lưu chính trị của Việt Nam trong tương lai.”
Vừa rồi, biên tập viên Lê Dân lược thuật bài nhận định trên tuần san Asia Times về Khối 8406. Quý thính giả muốn xem nguyên văn xin truy cập vào trang web của tuần san là www.atimes.com.
Thông tin trên mạng:
- Asia Times: Heed the call of Vietnam's Bloc 8406