Việt Hùng, phóng viên đài RFA
Về những góp ý sửa đổi Ðiều Lệ Ðảng của cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt gửi Bộ Chính Trị hồi tháng 7 vừa qua, ông Lê Hồng Hà, lão thành cách mạng trong cuộc trả lời phỏng vấn với Việt Hùng của Ðài Á Châu Tự Do đã nói: "rằng đảng cộng sản Việt Nam đang đánh mất vai trò tiền phong của mình. Ðứng về thành phần giai cấp, thực tiễn từ năm 1930 kể từ khi đảng ra đời cho đến nay chưa bao giờ đảng cộng sản Việt Nam là đảng của giai cấp công nhân."
Sau 50 năm theo đảng nếu lấy cái mốc tính đến năm 1996 là năm ông Lê Hồng Hà bị tước đảng tịch, ngồi tù 2 năm chỉ vì nhà nước qui cho ông tội danh "làm lộ tài liệu bí mật quốc gia" tức là tán phát lá thư của ông Võ Văn Kiệt gửi Bộ Chính Trị năm 1995.
Sau 10 năm, ông Võ Văn Kiệt lại tiếp tục góp ý và cũng sau 10 năm ông Lê Hồng Hà lại lên tiếng, nhận định về những góp ý của ông Kiệt. Trước tiên ông Lê Hồng Hà cho biết.
Ông Lê Hồng Hà: Tôi có đọc bài tháng 7 của ông Kiệt, bài ấy có lẽ một vài anh em ở bên ngoài hiểu rằng, những bài phát biểu của ông Kiệt là sau khi Hội Nghị Trung Ương người ta duyệt, tôi thấy cái đó không phải.
Ba bài phát biểu có tính chất nội bộ của ông Kiệt, một bài hồi tháng Giêng, một hồi tháng Tư, một bài đầu tháng 7 đều là những văn bản mà ông Kiệt gửi cho Trung Ương Ðảng trước khi Hội Nghị Trung Ương 12 họp chứ không phải là sau khi Hội Nghị Trung Ương 12 họp.
Vì vậy tất cả những bài đóng góp của ông Kiệt là đóng góp vào trước khi Hội Nghị Trung Ương 12 tiến hành. Phải nói rằng, rất nhiều ý kiến của ông Kiệt mà chúng tôi rất hoan nghênh, bởi vì ông Kiệt đã nêu lên một cách rất thẳng thắn.
Sự phê bình của ông Kiệt đối với Ban Chấp Hành Trung Ương hiện nay trong vấn đề mất dân chủ. Không nghe những ý kiến, không trả lời kể cả những ý kiến của các cán bộ đảng viên kể cả những đảng viên lão thành góp ý với Trung Ương cũng không nhận được trả lời. Rồi phê phán Trung Ương đưa ra những điều cấm kỵ trái với Ðiều Lệ Ðảng.
Có thể nói hầu hết ý kiến của ông Kiệt trong các văn kiện mà người ta đã duyệt trong Hội Nghị Trung Ương 12 đều không thấy bóng dánh của sự chấp nhận nào cả, kể cả bài hơn 20 trang hồi tháng 7, kể cả bài 7 trang hồi đầu tháng 7, kể cả bài hồi tháng Giêng gửi Hội Nghị Trung Ương 11.
Chấp vấn trách nhiệm của Trung Ương Ðảng trong vấn đề để cho một số cán bộ đảng viên hư hỏng thì đấy là những lời phê bình thẳng thắn, trung thực, dũng cảm.
Việt Hùng: Ông vừa mới nói những góp ý của ông Võ Văn Kiệt gửi Trung Ương là trước Hội Nghị 12, thế nhưng theo dõi diễn tiến Hội Nghị Trung Ương 12 vừa rồi những ý kiến này đâu có được Bộ chính trị và Ban soạn thảo văn kiện Ðại Hội quan tâm?
Ông Lê Hồng Hà: Có thể nói hầu hết ý kiến của ông Kiệt trong các văn kiện mà người ta đã duyệt trong Hội Nghị Trung Ương 12 đều không thấy bóng dánh của sự chấp nhận nào cả, kể cả bài hơn 20 trang hồi tháng 7, kể cả bài 7 trang hồi đầu tháng 7, kể cả bài hồi tháng Giêng gửi Hội Nghị Trung Ương 11, ông ấy nêu lên được nhiều vấn đề, nhưng cũng phải buồn mà nói rằng, tất cả những ý kiến đó trong các văn kiện chính thức mà người ta đã thông qua đều không được chấp nhận .. .
Việt Hùng: Phải chăng bằng kinh nghiệm của ông lý do tại sao Ban Bí Thư lại không để ý đến một ý kiến nào của ông Kiệt?
Ông Lê Hồng Hà: Không phải là chỉ không chú ý đến ý kiến của ông Kiệt. Tất cả những ý kiến đóng góp hết sức quí báu trong đảng và ngoài đảng đều chưa được chấp nhận, cho nên cái đó không phải chỉ riêng với ý kiến của ông Kiệt.
Việt Hùng: Nhưng mà câu hỏi dư luận người ta quan tâm, chẳng hạn thí dụ như bài phát biểu của Tiến sĩ Lê Ðăng Doanh, của cụ Trần Văn Hà, của ông Trần Quốc Thuận, của Tiến sĩ Phan Ðình Diệu ...... và còn nhiều trí thức của Việt Nam, nếu mà Ban Bí Thư và Ðảng không chú ý đến thì cũng chẳng có gì là khó hiểu cho lắm, thế nhưng đằng này ý kiến của ông Kiệt từng là Ủy viên Bộ chính trị, làm Thủ tướng một thời và cũng là người bạn đồng hành với những lãnh đạo cao nhất của Việt Nam thì làm sao lại không đế ý đến những ý kiến đó. Ðó là điều mà dư luận người ta quan tâm?
Ông Lê Hồng Hà: Cái đó có lẽ sẽ là một mục khác để giải quyết. Thế còn nguyên tại làm sao mà Hội Nghị Trung Ương 12 với hơn 100 người lại đi theo một hướng không chấp nhận ý kiến kia thì đấy là một cái sẽ nói sau.
Việt Hùng: Dạ vâng, để dịp khác, thế nhưng thưa ông, cá nhân ông đã bị khai trừ đảng năm 96 với 2 năm tù vì tội "tiết lộ bí mật quốc gia" cũng chỉ vì bài góp ý của ông Võ Văn Kiệt gửi Bộ Chính Trị năm 95 liên quan đến tập trung dân chủ sang dân chủ tập trung ...... Nay sau 10 năm ông Kiệt lại góp ý, nếu để cụ thể hơn, từ vị thế của ông từng là đảng viên ông có nhận xét gì?
Theo tôi, căn bệnh hiện nay không phải đảng đi chệch tính chất giai cấp, không phải, mà là đảng đang đánh mất vai trò tiền phong của mình đối với xã hội.
Ông Lê Hồng Hà: Tôi suy nghĩ về đảng thì tôi suy nghĩ khác ông Kiệt như thế nào? Khác với các văn kiện chuẩn bị cho Ðại Hội Ðảng như thế nào? Về Ðảng có hai văn kiện, một báo cáo xây dựng đảng và một là Ðiều Lệ Ðảng. Ý kiến của tôi và một số anh em khác thì như thế này.
Việt Hùng: Do đâu mà ông lại cho rằng, đảng Cộng Sản Việt Nam đang đánh mất vai trò tiền phong của mình trong khi đảng CSVN đang giữ vai trò độc tôn lãnh đạo đất nước?
Ông Lê Hồng Hà: Theo tôi, căn bệnh hiện nay không phải đảng đi chệch tính chất giai cấp, không phải, mà là đảng đang đánh mất vai trò tiền phong của mình đối với xã hội.
Trong thực tế lịch sử của Việt Nam kể từ nào 1930 cho đến giờ thì đảng cộng sản Việt Nam theo tôi suy nghĩ, Ðảng Cộng Sản Việt Nam chưa hề bao giờ là đảng của giai cấp công nhân cả.
Bạn nghĩ gì về nhận xté này? Xin email về Vietnamese@www.rfa.org
Việt Hùng: Nếu chỉ đưa ra ý kiến để dẫn dụ cho nhận định về sự đánh mất vai trò tiền phong của mình chưa hẳn là đủ. Ông có thể cụ thể hơn được hay không?
Ông Lê Hồng Hà: .......tình trạng đội ngũ cán bộ trong đảng cộng sản hiện nay, sự tha hóa, biến chất, tham nhũng, hư hỏng chưa từng bao giờ ghê gớm như thời kỳ hiện nay, đến một mức độ Trung ương ủy viên cũng mấy người phải vào tù, đến cấp Bộ, Thứ trưởng cũng 4 - 5 người phải vào tù, như thế là một tình trạng hư hỏng nghiêm trọng chưa từng bao giờ có.
Nếu nói theo kiểu y học thì đó là một tình trạng hoại tử ở trong một bộ phận của cơ thể và tình hình hoại tử đó đang phát triển. Nó biểu hiện ra ở chỗ, hầu hết các vụ tham nhũng, tỷ lệ đảng viên chiếm gần như toàn bộ.
Việt Hùng: Xin cảm ơn ông.