Kiều bào, tức là những người Việt định cư ở nước ngoài, chưa có điều kiện thực hiện quyền ứng cử và bầu cử tại Việt Nam.
Giáo sư Lưu Văn Đạt, nguyên chủ tịch hội luật gia Việt Nam, nay là chủ nhiệm hội đồng dân chủ pháp luật thuộc ủy ban trung ương mặt trận tổ quốc Việt Nam đã tuyên bố như vậy trong một cuộc phỏng vấn dành cho báo Pháp Luật.
Hiện giờ có hàng triệu kiều bào sinh sống ở nước ngoài và vẫn giữ quốc tịch Việt Nam. Tuy nhiên theo giáo sư Lưu Văn Đạt thì luật bầu cử đại biểu quốc hội ban hành năm 1997, sửa đổi năm 2001 có nhiều điểm không thể áp dụng ở nước ngoài được.
Vẫn theo giáo sư Đạt, Việt kiều còn giữ quốc tịch Việt Nam về nước đúng đợt bầu cử có nhu cầu tham gia bàu cử thì chắc là được đầu phiếu. Còn tổ chức bầu cử ở nước ngoài thì không được.
Về ý kiến cho phép kiều bào có đại diện trong quốc hội, giáo sư Đạt cho biết chuyện đó hy vọng trở thành hiện thực trong vòng 5 năm nửa.
Những ý kiến khác
Ông cho biết đã gặp một số trí thức kiều bào và họ rất mong muốn được góp tiếng nói trên diễn đàn quốc hội thay vì đứng ngoài nhìn hay chỉ góp vốn đầu tư kinh tế.
Phát biểu tại Hội nghị Hiệp thương tổ chức cuối tuần qua, nhiều ý kiến chưa đồng tình với cách chọn lựa ứng cử viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Nhiều người cho là số đại biểu Quốc hội ngoài đảng Cộng sản còn quá ít, không có cơ cấu quy định cho các người tự ứng cử làm đại biểu Quốc hội và việc đích danh chỉ định 4 cơ quan trong khối thông tấn báo chí.
Các ý kiến cho rằng, cơ cấu đại biểu Quốc hội có 90% là đảng viên là không hợp lý, trong khi ngoài xã hội số người tài đức vẫn có rất nhiều, cần phải kêu gọi tham gia Quốc hội.
Giáo sư Tiến sĩ Phan Đình Diệu thuộc đại học quốc gia Hà Nội nói việc không có cơ cấu cho người tự do ứng cử có nghĩa là quyền tự do ứng cử của mọi người dân đã bị loại trừ.