Nguyễn Khanh, phóng viên đài RFA
Nền giao thưong Việt - Mỹ có thể chịu ảnh hưởng đáng kể, sau khi đảng Dân chủ Mỹ chiếm lại đa số tại Hạ viện sau 12 năm chịu nằm ở vị trí thiểu số, vào lúc cuộc bầu cử giữa kỳ kết thúc ngày hôm qua ở Hoa Kỳ. Nguyễn Khanh của Ban Việt Ngữ tường trình chi tiết như sau:
Khoảng 2 giờ đồng hồ trước đây, Tổng Thống Hoa Kỳ George W. Bush thức dậy đón một ngày mới với một mối lo chính trị mới: đảng Cộng Hòa do ông lãnh đạo đã thất bại trong cuộc bầu cử giữa kỳ kết thúc ngày hôm qua.
Đảng Dân Chủ kiểm soát Hạ viện
Tuy còn 15 vị trí dân biểu chưa có kết quả, nhưng đảng Dân chủ đã chiếm đa số với 227 ghế, so với 193 ghế của đảng Cộng Hoà, trong tổng số 435 ghế đại biểu tại Hạ viện. Ở Thượng Viện, tính đến giờ này số ghế Thượng Nghị Sĩ được chia đều, mỗi đảng chiếm 49 ghế.
Kết quả hai ghế còn lại ở bang Montana và Virginia vẫn chưa dứt khoát, nhưng nếu phe Dân Chủ chiếm cả 2 bang vừa nói, đảng Cộng Hòa sẽ mất luôn thế đa số ở Thượng Viện. Ngoài ra, Ðảng Dân Chủ cũng thành công trong cuộc bầu cử Thống Ðốc, một loạt các tiểu bang miền Ðông và Trung Tây Hoa Kỳ trước đây thuộc về phe Cộng Hòa, bây giờ điều khiển bởi các vị Thống Ðốc Dân Chủ.
Kết quả cuộc bầu cử cho thấy rõ ràng, đây là một cuộc trưng cầu dnâ ý cấp liên bang, vì ngay từ những ngày đầu tiên khi cuộc vận động mới bắt đầu, cuộc chiến Iraq đã là đề tài được cử tri Mỹ nói đến nhiều nhất, hon hẳn các vấn đề kinh tế, xã hội hoặc an ninh quốc gia.
Hơn 60% người dân Hoa Kỳ tin rằng Iraq không phải là nơi mà các binh sĩ Mỹ phải tốn xương máu, và cũng chẳng phải là nơi Washington phải bỏ ra nhiều tỷ bạc mỗi tháng.
Ngay chính ông Ken Melhan, Chủ Tịch Ðiều Hành Ðảng Cộng Hòa cũng lên tiếng nhìn nhận rằng qua lá phiếu, cử tri Mỹ đã gửi một thông điệp chính trị cho Tổng Thống George W. Bush cùng với giới lãnh đạo đảng, và đã đến lúc đảng Cộng Hòa phải lắng nghe tiếng nói của người dân, hoạch định lại chính sách đối nội và đối ngoại.
Trong khi đó, các chính trị gia Dân Chủ hân hoan đón mừng chiến thắng mà chỉ cách đây vài tháng, họ không nghĩ có thể đạt được với mức độ thầnh công cao như vậy. Bà Nancy Pelosi, đương kim trưởng khối Dân Chủ của Hạ Viện cho hay các vị dân cử cùng đảng đã sẵn sàng để phục vụ.
PNTR cho Việt Nam?
Vào tháng Giêng năm tới, khi Quốc Hội Hoa Kỳ nhóm khóa họp mới, Bà Pelosi là người có thể lên nắm chức Chủ Tịch Hạ Viện. Nếu điều này xảy ra, Bà sẽ là người phụ nữ đầu tiên nắm chức vụ quan trọng vừa nói.
Việc đảng Dân chủ kiểm soát Quốc hội có thể có ảnh hưởng đến nền giao thương kinh tế với Việt Nam, điển hình là quyết định cho Việt Nam được hưởng Quy Chế Thương Mại Bình Thường Vĩnh Viễn PNTR.
Tin hành lang Quốc Hội cho hay mặc dù cả hai đảng đều ủng hộ cho Việt Nam hưởng quy chế này, nhưng chưa chắc cuộc bỏ phiếu sẽ diễn ra trước ngày Tổng Thống George W. Bush lên đường sang thăm Việt Nam và dự thượng đỉnh APEC.
Theo một số nhà quan sát, lý do là vì phe Dân Chủ chưa chắc đã muốn cho vị Tổng Thống Cộng Hòa một món quà cầm tay để sang tặng cho Hà Nội.
Riêng với cộng đồng Việt Nam ở Mỹ, ông Nguyễn Ðức Tân, ứng cử viên dân biểu gốc Việt của đảng Cộng hoà ở California thua dân biểu đương nhiệm Loretta Sanchez của Dân Chủ.
Nguyễn Khanh tường trình từ Washington.