Từ Campuchia, thông tín viên Nguyễn Bình của Ban Việt Ngữ đài Á Châu Tự Do gửi về bài tường trình như sau.
Gia tăng hợp tác
Lãnh đạo Bộ Quốc phòng Việt Nam vừa sang Campuchia dự lễ trao bằng cho 22 sĩ quan cao cấp của nước này vào ngày thứ hai vừa qua, trong lúc ở biên giới phía Tây Campuchia đang có căn thẳng với Thái Lan.
Được biết, trong lễ trao bằng cấp, có 22 sĩ quan cao cấp của Campuchia vừa bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ và Thạc từ Việt Nam trở về. Trong đó có ông Pol Saroen, Tổng tư lệnh quân đội Hoàng gia Campuchia.
Theo Thủ tướng Hun Sen, thì luận án Tiến sĩ và Thạc sĩ của của giới chức quân sự nước này có nội dung liên quan đến chiến lược phòng vệ ở biên giới phía Tây giáp Thái Lan. Đồng thời ông xác nhận rằng quân đội nước ông sẽ không xâm lược nước khác.
Trong quá khứ, Việt Nam từng giúp đào tạo rất nhiều sĩ quan quân đội Campuchia kể từ năm 1979, sau khi lật đổ chế độ Khmer Đỏ. Riêng trong khoảng thời gian từ năm 2001 cho đến năm 2009, theo nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Việt Nam, thì nước này đào tào được 170 sĩ quan quân đội cho Campuchia.
Còn trong tương lai, ông Ieng Sophaleth, trợ lý Thủ tướng Hun Sen của Campuchia nói rằng, phía Việt Nam có ông Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đến dự lễ trao bằng, và ông này hứa sẵn sàng giúp đào tạo nguồn nhân lực cho lĩnh vực quốc phòng của Campuchia, và tăng cường tình hữu nghị và hợp tác giữa 2 nước.
Nhu cầu của Campuchia?
Từ khoảng giữa tháng 8 năm 2008, tình hình quân sự Campuchia được giới quan sát chú ý, khi nước này bắt đầu căng thẳng với Thái Lan ở khu vực biên giới đang tranh chấp, xung quanh ngôi đề cổ Preah Vihear, khoảng 900 tuổi. Khiến 2 nưới dồn quân vào khu vực này ngày càng đông, đôi lúc xảy ra vụ chạm súng chớp nhoáng.
Vụ chạm súng gần đây nhất diễn ra vào ngày 3 tháng Tư vừa qua, được mô tả là có qui mô tương đối lớn hơn các lần trước. Báo chí nước ngoài nói rằng phía Campuchia có sử dụng vũ khí hạng nặng để chống trả với Thái Lan.
Từ khi có mâu thuẫn ở biên giới, hai nước láng giềng Campuchia và Thái Lan tổ chức nhiều cuộc đàm phán song phương nhưng chưa tìm được tiếng nói chung do bất đồng trong việc sử dụng bản đồ để xác định khu vực đang tranh chấp. Và gần đây phát sinh thêm bất đồng mới trong việc viết tên tiếng Anh của ngôi đền Ấn Giáo Preah Vihear.
Từ trước tới nay, tên tiếng Anh của ngôi đền này viết theo phiên âm Phạn ngữ, được sử dụng rộng rãi trong tiếng Khmer, độc là Preah Vihear. Còn bây giờ thì Thái Lan đề nghị viết là Pra Viharn, theo phiên âm tiếng Thái.
Đồng thời, trong cuộc hội đàm song phương nhiều lần trước, lãnh đạo Phnom Penh và Bangkok tuyên bố là sẽ rút quân ra khỏi khu vực đang tranh chấp, để làm giảm bớt căn thẳng. Nhưng cho đến nay vẫn chưa thực hiện được.