Gia Minh, phóng viên đài RFA
Việt Nam thường tự hào về nguồn lợi hải sản như là một ‘biển bạc’. Thế nhưng hiện nay những ngư dân theo nghề đánh bắt hải sản đang phải hết sức chật vật mới có thể đủ sống khi theo nghề biển. Mời quí vị nghe một trường hợp cụ thể qua cuộc trò chuyện của chính người trong cuộc với Gia Minh. Người đó là cựu nữ thuyền trưởng Nguyễn Thị Hồng ở Tiền Giang.
Bà là người từng bám biển 20 năm trời, may mắn thoát hiểm trong cơn bão Số 5, thế nhưng nay phải đành nói lời chia tay với biển vì những lý do sau: “Biển bây giờ cá ít. Sau bão Linda ai cũng đóng tàu mới lớn và đánh riết rồi cá ít đi, một phần sinh sản không kịp và một phần là sợ rồi bỏ đi nơi khác.”
Gia Minh: Luật bảo vệ nguồn lợi hải sản ra sao?
Bà Nguyễn Thị Hồng: Nơi nào thực hiện tốt luật thì còn nguồn lợi. Ở Việt Nam thì do cuộc sống khó khăn nên nhiều người không tuân thủ. Mắc lưới qui định 17 nhưng ngư dân lại sử dụng mắc lưới 15 để bắt được nhiều hơn.
Gia Minh: Giờ ngư dân thấy chưa?
Bà Nguyễn Thị Hồng: Thấy rồi nhưng khi thấy thì đã muộn. Nay phải đi xa ra đến những vùng nuớc khác thì bị cho là vi phạm hải phận nước khác. Đi thế thì bị bắt tàu giữ người.
Gia Minh: Bộ và hiệp hội có những biện pháp hỗ trợ và can thiệp thế nào?
Bà Nguyễn Thị Hồng: Có nghị quyết, cũng chỉ cách, rồi tuyên truyền theo đúng luật. Rồi hổ trợ về bão tố; nhưng không đem lại hiệu quả.
Gia Minh: Có thay đổi cách làm hiện nay chưa?
Bà Nguyễn Thị Hồng: Có biện pháp khắc phục đó nhưng áp dụng trên biển thì chậm.
Gia Minh: Chuyện cho vay đóng tàu nhưng rồi đi đánh cá không hiệu quả thì lại lâm vào nợ nần, nay giải quyết thế nào?
Bà Nguyễn Thị Hồng: Nhà nước có khoanh nợ cho trả từ từ. Còn ai không thể thì cho hoá giá thanh lý.
Gia Minh: Nhưng nay lại bế tắc vì không đánh cá được thì tàu bán không ai mua?
Bà Nguyễn Thị Hồng: Bản thân tôi là tàu tư nhân không dính nhà nước, không vay vốn nhà nước. Dù khó khăn kinh tế cũng có thể xoay xở. Nhưng nay thì không có cách gì khác hơn là hùn hay bán tàu đi làm nghề khác.
Gia Minh: Không lẻ không cải thiện được?
Bà Nguyễn Thị Hồng: Việt Nam không bằng nuớc khác: chủ trương giúp dân nhưng thực tế tiềm năng kinh tế hạn chế nên chỉ giúp phần nào tôi.
Gia Minh: Có những tổ chức quốc tế đến giúp?
Bà Nguyễn Thị Hồng: Chưa.
Gia Minh: Chuyện trên bờ thì sao?
Bà Nguyễn Thị Hồng: Việc nuôi trồng thủy hải sản trên sông cũng có hiệu quả kinh tế khá hơn đị biển: nuôi tôm xú, cá ba sa, diêu hồng , tai tựợng. Tiềm năng này cũng khá. hưng khi được khi mất. Nói chung nghề nào cũng may rủi.
Gia Minh: Cám ơn.