Thượng đỉnh An ninh Hạt nhân Toàn cầu đã chính thức khai diễn tại Washington, với sự tham dự của khoảng 50 vị nguyên thủ trưởng đoàn đại diện cho các nước thuộc mọi châu lục.
Mục tiêu của thượng đỉnh năm nay là nhằm đưa ra những biện pháp chặt chẽ hơn để nhu liệu chế tạo võ khí nguyên tử không lọt vào tay quân khủng bố, đặc biệt là khủng bố Nhà Nước Hồi Giáo ISIS.
Tính từ năm 2009 đến nay, đây là lần thứ tư Thượng Đỉnh diễn ra theo gợi ý của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama, và cũng là lần cuối cùng ông Obama chủ trì hội nghị.
Trong số những quốc gia được mời, mọi người chú ý đến sự vắng mặt của Tổng Thống Nga Vladimir Putin. Riêng tại Châu Á, nguyên thủ của Trung Quốc, Ấn Độ, Nam Hàn, Nhật Bản, Singapore, Thái Lan và New Zealand đang có mặt tại Washington để tham dự thượng đỉnh.
Nhiều cuộc gặp bên lề cũng được mọi người chú ý đến, khởi đầu bằng cuộc gặp giữa Tổng thống Obama và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Nam Hàn Park Gyun-hye.
Cuộc gặp gỡ cấp cao này sẽ bắt đầu trong khoảng 20 phút đồng hồ nữa, để bàn thảo về chính sách 3 nước sẽ thực hiện nhằm chận đứng kế hoạch chế tạo võ khí hạt nhân của Bắc Hàn.
Hôm qua, trong bài quan điểm đăng trên tờ The Washington Post, Tổng thống Hoa Kỳ viết rằng cộng đồng quốc tế phải đoàn kết để đối phó với những hành động mà Bình Nhưỡng tiếp tục gây nên.
Ông cũng nhắc lại việc Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc mới ban hành những biện pháp cấm vận gắt gao hơn với Bắc Hàn, gọi đó là bằng chứng cho thấy những quốc gia nào không theo hướng đi hòa bình sẽ bị trừng phạt.
Bốn giờ đồng hồ sau thượng đỉnh tay ba với Nam Hàn và Nhật Bản, một cuộc gặp quan trọng khác sẽ diễn ra giữa Tổng thống Hoa Kỳ và Chủ tịch Nhà nước Trung Quốc Tập Cận Bình.
Nhà Trắng cho hay trong cuộc gặp này, Tổng thống Mỹ cũng sẽ nói đến chuyện Bắc Hàn tiếp tục những hành động đe dọa an ninh bán đảo Triều Tiên và căng thẳng ở Biển Đông, nơi Trung Quốc đang tranh chấp chủ quyền với một số nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.
Về vấn đề Bắc Hàn, tin tức chúng tôi ghi nhận được cho hay Bắc Kinh sẽ lên tiếng yêu cầu Hoa Kỳ đồng ý nối lại cuộc đàm phán 6 nước, để giải quyết những bất đồng đang có giữa Washingotn, Tokyo, Seoul với Bình Nhưỡng.
Hôm qua, một viên chức cao cấp Nhà Trắng nói rằng Hoa Kỳ luôn sẵn sàng đàm phán với Bắc Hàn, nhưng với điều kiện Bình Nhưỡng phải ngưng tất cả những chương trình hạt nhân mà họ đang thực hiện.
Về chuyện Biển Đông, các viên chức Nhà Trắng cho biết Tổng Thống Obama sẽ kêu gọi các nước liên quan đến cuộc tranh chấp chủ quyền phải tự chế, đừng gây thêm căng thẳng, và đàm phán để giải quyết tranh chấp.
Tổng thống Hoa Kỳ cũng sẽ nhắc lại với Chủ tịch Nhà nước Trung Quốc là Hoa Kỳ không nghiêng về phía nào trong cuộc tranh chấp này, nhưng đồng thời ông cũng nhắc lại điều ông Tập Cận Bình đã hứa hồi tháng Chín năm ngoái khi sang thăm Washington là Bắc Kinh không quân sự hóa Biển Đông.
Cũng cần nói thêm trong những tháng đầu năm nay, các viên chức cao cấp của chính phủ Mỹ, trong đó có Ngoại trưởng John Kerry và ông Tổng trưởng Quốc phòng Ash Carter đều nói là Trung Quốc đang thực hiện chính sách quân sự hóa Biển Đông rõ rệt hơn.
Trước khi ông Tập Cận Bình sang Washington, Bắc Kinh cho rằng chuyện phải bảo vệ chủ quyền biển đảo là chuyện bình thường mà quốc gia nào cũng thực hiện, so sánh việc quân sự hóa các vùng biển họ nói chủ quyền thuộc về họ tựa như việc Hoa Kỳ đưa quân đồn trú ở Hawaii.