គ្រឿង​កុលាលភាជន៍​នៅ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង កំពុង​ខ្វះ​ទីផ្សារ

ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង មាន​កេរ្តិ៍​ឈ្មោះ​ល្បី​ល្បាញ​ខាង​ការ​ផលិត​របស់​ប្រើ​ប្រាស់​ប្រចាំ​ថ្ងៃ ដូច​ជា​ឆ្នាំង ក្អម ផើង​ផ្កា ចង្ក្រាន ជា​ដើម អំពី​ដី​ដុត។ តែ​អ្នក​ប្រកប​មុខ​របរ​សិប្បកម្ម​ស្មូន​ក្អម ឆ្នាំង ឬ​ហៅ​ថា​គ្រឿង​កុលាលភាជន៍ បាន​ត្អូញត្អែរ​ពី​ភាព​កង្វះ​ទីផ្សារ​នៃ​ផលិតផល​ទាំង​នេះ។

0:00 / 0:00

ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ដែល​ប្រកប​របរ​សូន​ដី​ផលិត​ឆ្នាំង ក្អម ចង្ក្រាន នៅ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​ការ​បាត់​បង់​មុខ​របរ​ផលិត​ពី​ដី​ឥដ្ឋ​ដុត ដែល​មាន​ជា​យូរ​មក​ហើយ​របស់​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង។

ក្នុង​ដៃ​កាន់​បន្ទះ​ក្ដារ​វាយ​ញាប់​រន្ថើន​ទៅ​លើ​ដី​មួយ​ដុំ ដែល​មាន​ទម្រង់​ជា​ផើង​ផ្កា ជា​មួយ​កាយ​វិការ​ដើរ​វិល​ជុំវិញ​វត្ថុ​ដែល​មាន​រាង​ជា​ផើង​ផ្កា​នោះ ស្ត្រី​វ័យ​៥៨​ឆ្នាំ ឈ្មោះ ចាន់ សឿង មាន​ប្រសាសន៍​ថា គាត់​ប្រកប​មុខ​របរ​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម​នេះ តាំង​ពី​ច្រើន​តំណ​មក​ហើយ​ៗ គាត់​មិន​ដែល​បាន​គិត​ថា អាច​រក​ចំណូល​បាន​ប៉ុន្មាន​ទេ​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ ព្រោះ​វា​ជា​មុខ​របរ​គួប​ផ្សំ​មួយ សម្រាប់​ពេល​ទំនេរ និង​បន្ទាប់​ពី​ការ​ធ្វើ​ស្រែ​ប៉ុណ្ណោះ។

ការ​រីក​ចំរើន នៃ​បច្ចេកវិទ្យា ជា​ពិសេស​ទំនើបភាវូប្បនីយកម្ម នៃ​សម្ភារៈ​ប្រើ​ប្រាស់​ប្រចាំ​ជា​យថា​ហេតុ បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​វិស័យ​សិប្បកម្ម​គ្រឿង​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ស្ទើរ​ត្រូវ​បាត់​មុខ​ពី​ទីផ្សារ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។

គ្រឿង​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ដែល​ភាសា​បាលី​ហៅ​ថា គ្រឿង​កុលាលភាជន៍ គឺ​ជា​សិប្បកម្ម​ប្រពៃណី ដែល​បាន​បន្សល់​ទុក​ពី​បរម​បូរាណ​រហូត​មក​ដល់​សព្វ​ថ្ងៃ នៅ​តាម​គ្រួសារ​ក្នុង​ប្រទេស​ខ្មែរ ដូច​ជា​នៅ​ខេត្ត​តាកែវ ព្រៃវែង ជា​ពិសេស គឺ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង ដែល​មាន​ការ​រីក​ចំរើន និង​មាន​គុណភាព​ល្អ​ជាង​គេ ព្រោះ​វា​មាន​វត្ថុ​ធាតុ​ដើម​ពី​ធម្មជាតិ​ច្រើន ដូច​ជា​ដី ថ្ម អូស ជា​ដើម។

សិប្បកម្ម​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម​ខ្មែរ គឺ​ជា​មុខ​របរ​មួយ មាន​បង្កប់​នូវ​លក្ខណៈ​សិល្បៈ​វប្បធម៌ ដែល​មិន​មែន​នរណា​ក៏​អាច​ធ្វើ​បាន​នោះ​ឡើយ។ កញ្ញា ប្រាក់ សុខន អនុប្រធាន​មន្ទីរ​វប្បធម៌​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង មាន​ប្រសាសន៍​ថា សិប្បកម្ម​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង បាន​បាត់​បង់​ជា​បណ្ដើរ​ៗ ដោយសារ​ការ​រីក​ចំរើន​នៃ​បច្ចេកវិទ្យា​ផ្នែក​សម្ភារៈ​ប្រើ​ប្រាស់។

អនុប្រធាន​មន្ទីរ​វប្បធម៌​រូប​នេះ​បន្ត​ថា ភាព​គងវង់​នៃ​សិប្បកម្ម​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ក្នុង​ខេត្ត​នេះ កើត​ចេញ​ពី​ទឹក​ចិត្ត​ចង់​រក្សា​ប្រពៃណី វប្បធម៌ ដែល​ជា​កេរ្តិ៍​ដំណែល​ពី​ដូន​តា​នៃ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ ក្នុង​ខេត្ត​នេះ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។

ប្រភព​ពី​អាជ្ញាធរ​ឲ្យ​ដឹង​ថា នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង សិប្បកម្ម​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម មាន​នៅ​ក្នុង​ឃុំ​មួយ​ចំនួន ដូច​ជា​ឃុំ​ជ្រៃបាក់ ឃុំ​ស្រែថ្មី ឃុំ​ព្រៃគ្រី ឃុំ​សំរោងសែន និង​សង្កាត់​ខ្សាម ក្រុង​កំពង់ឆ្នាំង ហើយ​មាន​តែ​ប្រមាណ​ជាង ៣០០​គ្រួសារ​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​កំពុង​ប្រកប​មុខ​របរ​នេះ ក្នុង​រូប​ភាព​ជា​សិប្បកម្ម​គ្រួសារ។

ក្ដី​កង្វល់​ស្ដី​ពី​ការ​បាត់​បង់​មុខ​របរ ដែល​មាន​លក្ខណៈ​ជា​សិល្បៈ​វប្បធម៌​ផង និង​ជា​ប្រពៃណី​ខ្មែរ​តាំង​ពី​បូរាណ​កាល​មក​នោះ កំពុង​កើត​មាន​ក្នុង​ស្រទាប់ នៃ​មនុស្ស​វ័យ​ចំណាស់ និង​មន្ត្រី​ផ្នែក​អភិរក្ស​វប្បធម៌។

លោក​យាយ ចេវ អូន អាយុ​៧១​ឆ្នាំ ព្រឹទ្ធាចារ្យ​ផ្នែក​សិល្បៈ​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម​ប្រចាំ​ខេត្ត​កំពង់​ឆ្នាំង ដែល ធ្លាប់​ទទួល​បាន​វិញ្ញាប័ន​ប័ត្រ​ព្រឹទ្ធាចារ្យ​វប្បធម៌ សិល្បៈ​ខ្មែរ ពី​រាជរដ្ឋាភិបាល បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា មុខ​របរ​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម នៅ​ខេត្ត​កំពង់​ឆ្នាំង អាច​នឹង​សាប​រលាប ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​បាត់​បង់ ប្រសិន​បើ​គ្មាន​ការ​ជួយ​ជ្រោមជ្រែង​អភិរក្ស ពី​អាជ្ញាធរ និង​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ទេ​នោះ។

ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី ការ​លក់​ដូរ​គ្រឿង​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ឬ​កុលាលភាជន៍ គេ​នៅ​ឃើញ​មាន​នៅ​ឡើយ ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង និង​នៅ​ទីផ្សារ​ក្នុង​ខេត្ត​នានា​ដែរ។ រី​ឯ​ការ​ធ្វើ​ជំនួញ​គ្រឿង​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ឬ​កុលាលភាជន៍​ផ្លូវ​ឆ្ងាយ តាម​បែប​បូរាណ ដឹក​ដោយ​រទេះ​គោ ក៏​គេ​ឃើញ​នៅ​មាន​ផង​ដែរ។

បុរស​វ័យ ២៨​ឆ្នាំ ឈ្មោះ ធុំ ណាង អ្នក​ដឹក​គ្រឿង​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ដែល​ជា​សម្ភារៈ​ប្រើ​ប្រាស់​ប្រចាំ​ថ្ងៃ ធ្វើ​អំពី​ដី ចល័ត​តាម​រទេះ​គោ ពី​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង ទៅ​លក់​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​នានា ជា​ច្រើន​ក្នុង​ទូទាំង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ គាត់​ថ្លែង​ថា បន្ទាប់​ពី​ចប់​រដូវ​ធ្វើ​ស្រែ​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ គាត់​តែង​ដើរ​លក់​គ្រឿង​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម​នេះ ដើម្បី​រក​កម្រៃ​បន្ថែម សម្រាប់​ជីវភាព​ប្រចាំ​ថ្ងៃ។

គាត់​បន្ត​ថា មុខ​របរ​នេះ​បាន​ជួយ​ជីវភាព​គ្រួសារ​គាត់​មួយ​ផ្នែក​ដែរ ថ្វី​ត្បិត​តែ​វា​មិន​មាន​ចំណូល​ច្រើន ហើយ​មាន​ការ​នឿយ​ហត់ និង​ត្រូវ​ឃ្លាត​ឆ្ងាយ​ពី​ផ្ទះ​សំបែង​ក្ដី។

ក្ដី​កង្វល់​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ប្រកប​មុខ​របរ​គ្រឿង​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង ត្រូវ​បាន​មន្ត្រី​ផ្នែក​វប្បធម៌​ខេត្ត​ទទួល​ស្គាល់​ថា ជា​ក្ដី​កង្វល់​រួម​របស់​សាលា​ខេត្ត។ កញ្ញា ប្រាក់ សុខន អនុប្រធាន​មន្ទីរ​វប្បធម៌​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង បាន​អះអាង​ថា អាជ្ញាធរ និង​មន្ទីរ​វប្បធម៌​ខេត្ត បាន​ទំនាក់​ទំនង​ជា​មួយ​អង្គការ​មួយ​ចំនួន ដូច​ជា​អង្គការGTZ និង​អង្គការ HWK (Handwerskammer Koblenz) របស់​អាល្លឺម៉ង់ ក្នុង​ការ​ជួយ​បណ្ដុះ​បណ្ដាល និង​អភិវឌ្ឍន៍​វិស័យ​កុលាលភាជន៍​នៅ​ខេត្ត​នេះ។

សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​កុលាលភាជន៍ នៃ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​វិចិត្រ​សិល្បៈ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា កុលាលភាជន៍ គឺ​ជា​សិល្បៈ​ប្រពៃណី ដែល​មាន​ចំណាស់​ដ៏​យូរ​លង់​ណាស់​មក​ហើយ ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ដែល​មាន​អរិយធម៌ វប្បធម៌​ឈាន​ដល់​កំពូល​នា​សម័យ​អង្គរ។ ក្រោយ​មក មាន​ការ​ធ្លាក់​ចុះ ហើយ​បាន​បន្សល់​ទុក​វិស័យ​សិប្បកម្ម​ធ្វើ​ពាង​ក្រឡ និង​ធ្វើ​ក្អម​ឆ្នាំង ហើយ​សព្វ​ថ្ងៃ​នៅ​សល់​តែ​សិប្បកម្ម​ធ្វើ​ក្អម​ឆ្នាំង​តាម​គ្រួសារ​ប៉ុណ្ណោះ។

ទី​ផ្សារ​គឺ​ជា​គន្លឹះ​និរន្តរភាព​នៃ​វិស័យ​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ឬ​កុលាលភាជន៍​នៅ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង ស្ត្រី​វ័យ ៣២​ឆ្នាំ អ្នក​ស្រី ស៊ន អែម អ្នក​បន្ត​វេន​ពី​លោក​យាយ ចេវ អូន មាន​ប្រសាសន៍​ថា វត្ថុ​អនុស្សាវរីយ៍ ដែល​ធ្វើ​ពី​ដី​ដុត នៅ​ក្នុង​ហាង​របស់​គាត់​លក់​មិន​សូវ​ដាច់​ទេ។ ទី​ផ្សារ​សម្រាប់​វិស័យ​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ឬ​កុលាលភាជន៍ នៅ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង គឺ​អាស្រ័យ​លើ​ភ្ញៀវ​បរទេស​ភាគ​ច្រើន​ជា​អ្នក​ទិញ។ ចំណែក​អ្នក​ស្រី ចាន់ សឿង មាន​ប្រសាសន៍​ថា ប្រសិន​បើ​ស្ថានភាព​ទីផ្សារ​នៅ​តែ​បន្ត​យ៉ាង​ដូច្នេះ​រហូត​នោះ វិស័យ​ស្មូន​ឆ្នាំង​ក្អម ឬ​កុលាលភាជន៍ នៅ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង អាច​ត្រូវ​បាត់​បង់។ តែ​ទោះ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី អ្នក​ស្រី​នៅ​តែ​ប្ដេជ្ញា​បន្ត​មុខ​របរ​នេះ ឲ្យ​ទៅ​កូន​គាត់​ទៀត មិន​ឲ្យ​បាត់​បង់​ឡើយ៕