បញ្ហា​អត្រា​មរណភាព​របស់​មាតា​និង​ទារក​នៅ​កម្ពុជា

មន្ដ្រី​ក្រសួង​សុខាភិបាល​ថ្លែង​ឲ្យ​ដឹង​នៅ​ថ្ងៃ​២៦ ខែ​មីនា​នេះ ថា ចំពោះ​របាយការណ៍​ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​កន្លង​មក​ដោយ​អង្គការ​មួយចំនួន​ដែល​បាន​លើក​ឡើង​ថា យ៉ាង​ហោច​ណាស់​មាន​ស្រ្ដី​៥​នាក់​បាន​ស្លាប់​ជា​រៀងរាល់​ថ្ងៃ​ដោយសារ​ផល​ពិបាក​ទាក់ទង​នឹង​ការមាន​ផ្ទៃពោះ​ឬ​សម្រាល​កូន​នោះ​គឺ​ជា​របាយការណ៍​ចាស់​ដែល​គេ​បាន​ដកស្រង់​តាម​ការអង្កេត​ប្រជាសាស្ដ្រ​និង​សុខភាព​ថ្នាក់​ជាតិ​តាំងពី​ឆ្នាំ​២០០៥​មក​ម៉្លេះ។

មន្ដ្រី​ដដែល​បាន​បញ្ជាក់​ទៀត​ថា ការអង្កេត​ប្រជាសាស្ដ្រ​និង​សុខភាព​ថ្នាក់​ជាតិ​នេះ​នឹង​ត្រូវ​ធ្វើ​ម្ដង​ទៀត​នៅ​ឆ្នាំ​២០១០ គឺ​គេ​ធ្វើ​រវាង​៥​ឆ្នាំ​ម្ដង ដូច្នេះ​គេ​មិន​ទាន់​អាច​វាយតម្លៃ​បាន​ទេ​ថា​តើ​អត្រា​ស្លាប់​របស់​មាតា​និង​ទារក​នៅ​កម្ពុជា​ថា​មាន​ការកើន​ឡើង​ឬ​ថយចុះ​នោះ​ទេ។

មន្ដ្រី​ក្រសួង​សុខាភិបាល​រូប​នេះ​ដែល​សុំ​មិន​ប្រាប់​ឈ្មោះ​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ​មក​ដល់​ពេល​នេះ​គេ​បាន​កត់សម្គាល់​ឃើញ​ថា សុខភាព​ស្រ្ដី​ជា​មាតា​មាន​ការប្រែប្រួល​រីក​ចម្រើន​ខ្លះ​ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ។

មន្ត្រី​ដដែល​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ៖ «ពីព្រោះ​មាន​សូចនាករ​មួយចំនួន​ដែល​បង្ហាញ​នូវ​ការរីក​ចម្រើន​គួរ​ឲ្យ​កត់​សម្គាល់។ ដោយឡែក​ចំពោះ​អត្រា​ស្លាប់​របស់​មាតា​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​យើង​មិន​ទាន់​អាច​ធ្វើការ​ប្រៀបធៀប​ទៅ​នឹង​អត្រា​ស្លាប់​របស់​មាតា​នៅ​ឆ្នាំ​២០០៥​បាន​ទេ ព្រោះ​យើង​ត្រូវ​រង់ចាំ​លទ្ធផល​អង្កេត​សុខភាព​និង​វិទ្យាសាស្រ្ដ​ឆ្នាំ​២០១០»

សូម​ជម្រាប​ជូន​ដែរ​ថា កាលពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​មាន​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​មួយចំនួន​ដែល​ធ្វើការ​ក្នុង​វិស័យ​សុខភាព​នៅ​កម្ពុជា​ដូច​ជា​អង្គការ UN និង​អង្គការ​សុខភាព​កម្ពុជា (MEDICAM) ជា​ដើម បាន​លើក​ឡើង​អំពី​អត្រា​ស្លាប់​របស់​ស្ដ្រី​នៅ​កម្ពុជា​ថា​មាន​កម្រិត​ខ្ពស់​ដោយ​បញ្ជាក់​ថា ស្រ្ដី​៥​នាក់​បាន​ស្លាប់​ជា​រៀងរាល់​ថ្ងៃ​ដោយសារ​ផល​ពិបាក​ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​ការមាន​ផ្ទៃ​ពោះ​ឬ​សម្រាល​កូន​ដែល​ប្រការ​នេះ​គេ​មិន​អាច​ទទួល​យក​បាន​ឡើយ។

នៅ​ក្នុង​ព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មាន​ប្រចាំ​ខែ​ចុង​ឆ្នាំ​២០០៨ របស់​អង្គការ MEDICAM បាន​បង្ហាញ​ថា ស្រ្ដី​៤៧២​នាក់​បាន​ស្លាប់​ក្នុង​ចំណោម​ស្ដ្រី​សម្រាល​កូន​កើត​រស់​១០០.០០០​នាក់។ អត្រា​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​លំដាប់​លេខ​២​នៃ​ប្រទេស​ដែល​មាន​អត្រា​មរណភាព​មាតា​ខ្ពស់​ជាង​គេ​នៅ​ក្នុង​តំបន់។

នៅ​ក្នុង​ព្រឹត្តិបត្រ​ដដែល​បាន​បញ្ជាក់​ទៀត​ដោយ​ដក​ស្រង់​របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក​ដែល​បាន​ធ្វើការ​ប៉ាន់​ប្រមាណ​ថា ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ​ស្ដ្រី​និង​ក្មេង​ស្រី​កម្ពុជា​ប្រហែល​ជា​៣០០០​នាក់​បាន​ស្លាប់​ដែល​បណ្ដាល​មក​ពី​ផល​ពិបាក​ទាក់ទង​ទៅ​នឹង​ការមាន​ផ្ទៃពោះ។

នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ​សុខភាព​នៅ​កម្ពុជា លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ស៊ីន សុមុនី បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា កន្លង​មក​នេះ​គេ​ឃើញ​ក្រសួង​សុខាភិបាល​បាន​បង្កើត​យុទ្ធសាស្ដ្រ​មួយ​ដោយ​កំណត់​ពី​ឆ្នាំ​២០០៨​ដល់​ឆ្នាំ​២០១៥ គឺ​ផ្តោត​ទៅ​លើ​សុខភាព​មាតា​និង​ទារក​ថាជា​ការងារ​អាទិភាព​ខ្ពស់ ប៉ុន្តែ​ទោះ​ជា​បែប​នេះ​ក្តី​យុទ្ធសាស្ដ្រ​នោះ​នៅ​មិន​ទាន់​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ក្នុង​ការកាត់​បន្ថយ​អត្រា​ស្លាប់​របស់​មាតា​និង​ទារក​បាន​ទេ។

លោក​បាន​បន្ត​ទៀត​ថា ចំពោះ​បញ្ហា​នេះ​គេ​អាច​ថា​បណ្ដាល​មក​ពី​កត្ដា​ជា​ច្រើន ដូច​ជា​ភាព​ក្រីក្រ​របស់​ពលរដ្ឋ ការបម្រើ​សេវា​សុខភាព​របស់​ក្រសួង​សុខាភិបាល​នៅ​មាន​កម្រិត​ឬ​ក៏​ការតម្រូវ​ឲ្យ​មាន​ការបង់​ថ្លៃ​សេវា​ព្យបាល។ល។។

លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ស៊ីន សុមុនី បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ៖ «ហើយ​ប្រព័ន្ធ​ផ្គត់ផ្គង់​សម្រាប់​ឱសថ​សារវ័ត្រ​និង​សម្ភារៈ​បរិក្ខា​ពេទ្យ​ផ្សេងៗ​ទៀត គឺ​មិន​ទាន់​ដើរ​បាន​ល្អ ហើយ​មិន​ទាន់​មាន​ឱសថ​គ្រប់គ្រាន់ នេះ​ជា​ឧបសគ្គ​មួយ​ដ៏​ធំ ហើយ​ធនធាន​មនុស្ស​សម្រាប់​ផ្ដល់​សេវា​សុខាភិបាល​ឲ្យ​បាន​ពេញលេញ​ហ្នឹង គឺ​អត់​ទាន់​មាន។ ដូច្នេះ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​ជំរុញ​បន្ថែម​ក្នុង​ការធ្វើ​យ៉ាង​ណា​បង្កើន​វិន័យ​ការធ្វើ​ការងារ បង្កើន​ការត្រួត​ពិនិត្យ​ឲ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ ឲ្យ​បាន​ច្បាស់លាស់ ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នក​ក្រ​អាច​មាន​លទ្ធភាព​ទទួល​សេវា​ដោយ​មិន​គិត​ថ្លៃ»

នាយិកា​នៃ​សមាគម​ថែទាំ​សុខភាព​គ្រួសារ​កម្ពុជា (RAC) អ្នកស្រី​វេជ្ជបណ្ឌិត ពឹង ជុតិមា បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ដែរ​ថា ទាក់ទង​នឹង​សុខភាព​ស្ដ្រី​ជា​មាតា​នេះ​គេ​ឃើញ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ប្រឹងប្រែង​ជួយ​លើក​កម្ពស់​សុខភាព​បាន​ច្រើន​ដែរ ដូច​ជា​ធ្វើការ​អនុគ្រោះ​មិន​ឲ្យ​អ្នក​ក្រីក្រ​បង់​ថ្លៃ​ព្យាបាល​ជា​ដើម ក៏​ប៉ុន្តែ​ក្នុង​នោះ​គេ​បាន​ឃើញ​ការលើកលែង​នេះ​មាន​ចំណុច​ខ្លះ​ហាក់​តឹងតែង​ពេក​ដែល​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ការយឺតយ៉ាវ​ក្នុង​ការជួយ​សង្គ្រោះ​ស្រ្ដី​ជា​មាតា​ក្នុង​ពេល​សម្រាល​ឬ​ក៏​មាន​ផ្ទៃពោះ។

អ្នកស្រី​វេជ្ជបណ្ឌិត ពឹង ជុតិមា បាន​បញ្ជាក់​ថា ៖ «ថ្វីត្បិត​តែ​ហិរញ្ញប្បទាន​ឬ​ក៏​សេវា​លើកលែង​ហ្នឹង គឺ​មាន​នៅ​គ្រប់​ខេត្ត​ក្រុង​ទាំងអស់​ហ្នឹង​ក៏​ដោយ ក៏​ប៉ុន្តែ​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​តែងតែ​ឮ​ហ្នឹង ពេល​ខ្លះ​គឺ​ប្រជាជន​គាត់​ថា ទម្រាំ​តែ​បាន​អា​លើកលែង​មួយៗ​ហ្នឹង​ក្បាច់​ក្បូរ​បញ្ជូន​ពី​មួយ​ទៅ​មួយៗ​វា​ច្រើន​ពេក។ អ៊ីចឹង​បើសិន​ជា​គាត់​មាន​លទ្ធភាព គាត់​បង់ បើ​គាត់​គ្មាន​អាច​នឹង​ធ្វើ​ម៉េច​អ្នក​នៅ​នឹង​ទទួល​ភ្ញៀវ​ហ្នឹង គឺ​អាច​ផ្ដល់​ការលើកលែង​បាន គឺ​ថា​វា​ជា​ជម្រើស​មួយ​ដែល​ងាយ​ស្រួល​សម្រាប់​ប្រជាជន​គាត់​មាន​សេចក្ដី​ក្លាហាន​នឹង​មក​ទៀត»

ទាក់ទង​នឹង​ការបង់​ថ្លៃ​ហិរញ្ញប្បទាន​ដែល​ក្រសួង​សុខាភិបាល​តម្រូវ​ឲ្យ​អ្នក​ជំងឺ​បង់​ថ្លៃ​នេះ​ដែល​មិន​ត្រឹមតែ​មន្ត្រី​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​ផ្នែក​សុខភាព​ធ្វើការ​ទិតៀន​ថា​ជា​រនាំង​មួយ​អាច​ឲ្យ​ស្ដ្រី ជា​ពិសេស​ស្ដ្រី​ក្រីក្រ​មិន​ហ៊ាន​មក​ទទួល​ការសម្រាល​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ​ឬ​មណ្ឌល​សុខភាព​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ក្នុង​នោះ​គេ​ឃើញ​មាន​ស្រ្ដី​អ្នក​ជនបទ​មួយចំនួន​បាន​លើក​ឡើង​ថា​មាន​ការពិបាក​ដែរ។

ក្នុង​ចំណោម​ស្ដ្រី​ទាំង​នោះ ស្ដ្រី​មួយ​រូប​ឈ្មោះ ច្រឹប នៅ​ភូមិ​កោហ៊េ ស្រុក​មុខកំពូល ខេត្ត​កណ្ដាល ដែល​ទើបតែ​សម្រាល​កូន​ខ្ចី​បាន​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​មុន​នេះ​ប្រាប់​ឲ្យ​ដឹង​ថា ដោយសារ​ភាព​ក្រីក្រ​ហើយ​បាន​ឮថា​ពេល​ទៅ​សម្រាល​កូន​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ​គឺ​គេ​តម្រូវ​ឲ្យ​បង់​ថ្លៃ ដូច្នេះ​រូប​គាត់​មិន​ហ៊ាន​ទៅ​សម្រាល​កូន​នៅ​ទី​នោះ​ឡើយ ស៊ូ​ទ្រាំ​សម្រាល​កូន​នៅ​ផ្ទះ ប៉ុន្តែ​ក្រោយ​មក​បាន​ប្រមាណ​បី​ថ្ងៃ​កូន​នោះ​បាន​ស្លាប់ ឯ​រូប​គាត់​វិញ​មាន​សុខភាព​មិន​ស្រួល ៖ «ខ្ញុំ​អត់​លុយ ខ្លាច​ពេទ្យ​ទារ​ខ្ញុំ ខ្ញុំ​គ្មាន​ឲ្យ​ពេទ្យ។ ឆ្មប​នៅ​ហ្នឹង ឆ្មប​ខ្មែរ»

គួរ​រំឭក​ជូន​ដែរ​ថា លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន កាលពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​ធ្លាប់​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ផងដែរ​អំពី​សុខភាព​មាតា​និង​ទារក​នៅ​កម្ពុជា ដោយ​លោក​បាន​បញ្ជាក់​យ៉ាង​ដូច្នេះ ៖ «បើ​ចង់​ធានា​ឲ្យ​កុមារ​និង​មាតា​របស់​យើង​ទទួល​បាន​នូវ​សុខភាព​ល្អ កាត់​បន្ថយ​អត្រា​ស្លាប់​របស់​កុមារ​នៅ​ឯ​ណា? វិធី​ដោះស្រាយ​របស់​យើង ត្រូវ​ជំរុញ​បន្ត​ការបណ្ដុះ​បណ្ដាល​ឆ្មប​និង​បង្រៀន​ឆ្មប ដោយ​មាន​គោល​នយោបាយ​សមស្រប លើក​ទឹក​ចិត្ត​សមស្រប ជាមួយ​នឹង​កិច្ចការ​នេះ។ ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​ក៏​គួរតែ​បញ្ជាក់​ដែរ​មិន​គ្រាន់តែ​បញ្ហា​ឆ្មប​ដាច់​ដោយ​ឡែក​នោះ​ទេ អ្នក​ដែល​បម្រើ​សេវា​ជាមួយ​នឹង​បញ្ហា​ឆ្មប​ហ្នឹង​ក៏​ត្រូវតែ​ទទួល​បាន​នូវ​ការយក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ដែរ»

មន្ដ្រី​អង្គការ MEDICAM បាន​ឲ្យ​ដឹង​ដែរ​ថា បណ្ដា​អង្គការ​ធំៗ​ជា​ច្រើន​មាន​ដូច​ជា UNFPA , USAID, WORLD BANK , UNICEF, ទីភ្នាក់ងារ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រទេស​បារាំង, កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​បែលហ្ស៊ិក និង​ទីភ្នាក់ងារ​អភិវឌ្ឍន៍​ចក្រភព​អង់គ្លេស ជាដើម គេ​បាន​ផ្តល់​ថវិកា​ចំនួន​១៤៤,៩លាន​ដុល្លារ​ឲ្យ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​សម្រាប់​ជួយ​ការងារ​ប្រព័ន្ធ​សុខាភិបាល​ក្នុង​ប្រទេស​នេះ​ដែល​ក្នុង​នោះ​សំខាន់​គឺ​ជួយ​គាំពារ​សុខភាព​មាតា​និង​ទារក៕