បទវិភាគ៖ តើ​វាសនា​លោក វន់ ពៅ និង​មនុស្ស​២២​នាក់​ទៀត​នឹង​ទៅ​ជា​យ៉ាង​ណា?

0:00 / 0:00

ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​មេសា ជា​ថ្ងៃ​កំណត់​នៃ​សវនាការ​លើក​ដំបូង​របស់​លោក វន់ ពៅ ព្រម​ទាំង​មនុស្ស ២២​ផ្សេង​ទៀត ដែល​កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ចាប់​ខ្លួន​ក្នុង​ពេល​ធ្វើ​បាតុកម្ម កាល​ពី​ដើម​ខែ​មករា។ រដ្ឋាភិបាល​បាន​ចោទ​អ្នក​ទាំង​នោះ​ថា ជា​ជន​ដែល​បង្ក​ចលាចល​ដល់​សង្គម ប៉ះពាល់​សណ្ដាប់ធ្នាប់​របៀប​រៀបរយ​សាធារណៈ។ ប៉ុន្តែ​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​ចាត់​ទុក​ថា នេះ​ជា​សំណុំរឿង​នយោបាយ។ តើ​វាសនា​អ្នក​ទាំង ២៣​នាក់​នឹង​ទៅ​ជា​យ៉ាងណា​ក្នុង​កាលៈទេសៈ​នេះ?

បើ​និយាយ​ពី​ជោគវាសនា​របស់​បុរស​ដែល​ជាប់ចោទ​ទាំង ២៣​នាក់ យើង​ត្រូវ​ពិនិត្យ​មើល​ពី​ដើមហេតុ​ដែល​ពួកគេ​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​ជា​មុន​សិន។ មនុស្ស​ទាំង ២៣​នាក់ ត្រូវ​បាន​ចាប់ខ្លួន​ពីរ​​ថ្ងៃ​ផ្សេង​គ្នា គឺ​ថ្ងៃ​ទី​២ និង​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​មករា។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២ ខែ​មករា មនុស្ស ១០​នាក់ ដែល​មាន​សកម្មជន​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស លោក វន់ ពៅ លោក ថេង សាវឿន លោក ចាន់ ពុទ្ធិសក្តិ និង​កម្មករ ៨​នាក់​ផ្សេង​ទៀត ត្រូវ​បាន​ទ័ព​ពិសេស​ឆត្រ​យោង ៩១១ ចាប់​ខ្លួន​នៅ​រោងចក្រ​យ៉ាកជីន ម្ដុំ​កំបូល ក្នុង​ពេល​ដែល​ពួកគេ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ទាមទារ​ប្រាក់​ខែ​គោល​ឲ្យ​កម្មករ​ឲ្យ​បាន ១៦០​ដុល្លារ​ក្នុង​១​ខែ។ មុន​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ទាំង ៣​នាក់ មាន​សកម្មភាព​មិន​អន់​ឡើយ​នៅ​ពេល​តវ៉ា​មុនៗ។

លោក វន់ ពៅ និង​លោក ថេង សាវឿន តែង​កាន់​ក្បាល​មេក្រូ​ស្រែក​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ លោក វន់ ពៅ ជា​មេ​បាតុករ​ដែល​ប្រមូល​អ្នក​រត់​ម៉ូតូឌុប និង​រ៉ឺម៉ក​កង់​បី​មក​តម្រៀប​គ្នា​ស្រែក​បន្ទរ​ថា ហ៊ុន សែន អើយ​ចុះ​ចេញ​ទៅៗ។ ចំណែក​លោក ថេង សាវឿន ក៏​មាន​មុខ​នៅ​កៀកៗ​ជាប់​លោក វន់ ពៅ ដែរ តែ​លោក​ជា​អ្នក​ប្រមូល​កសិករ​ដែល​មាន​បញ្ហា​នានា​មក​ចូល​រួម​តវ៉ា។

ចំពោះ​លោក ចាញ់ ពុទ្ធិសក្តិ វិញ គឺ​មាន​តួនាទី​ជា​អ្នក​គ្រប់គ្រង​ចាត់ចែង​ស្បៀង​ម្ហូប​អាហារ​ឲ្យ​ស្ត្រី​បឹងកក់ ដែល​ចេញ​តវ៉ា​ម្ដងៗ។ ស្ត្រី​បឹងកក់​ដែល​មាន​កម្លាំង​ប្រឈម​នឹង​សមត្ថកិច្ច​ក៏​ដោយសារ​តែ​មាន​លោក ចាន់ ពុទ្ធិសក្តិ ជា​អ្នក​ចាត់ចែង​នៅ​ខាង​ក្រោយ​ខ្នង​ដែរ។ លោក​កម្រ​នឹង​ចេញ​មុខ​តវ៉ា​ដោយ​ផ្ទាល់​ណាស់ ដោយសារ​អ្នក​បឹងកក់​យល់​ថា បើ​ប្រុសៗ​ចេញ​តវ៉ា អាជ្ញាធរ​ងាយ​នឹង​មាន​លេស​ចោទ​ប្រកាន់ ហើយ​ចាប់​ខ្លួន ដូច​នេះ​ប្រុសៗ​បឹងកក់ អាច​ដើរ​តួ​បាន​នៅ​ក្រៅ​ឆាក​ប៉ុណ្ណោះ។ តាម​មើល​ទៅ សកម្មជន​ទាំង​បី​នាក់​នេះ ទំនង​ជា​មុខ​សញ្ញា​ដែល​សមត្ថកិច្ច ប៉ុនប៉ង​ចាប់​ខ្លួន​អោយ​ខានតែ​បាន​ផង​ក៏​មិន​ដឹង។

ចាប់​លោក វន់ ពៅ ធ្វើ​ឲ្យ​កម្លាំង​អ្នក​រត់​ម៉ូតូ​ឌុប​ព្រួយ​បារម្ភ។ ចាប់​លោក ថេង សាវឿន ធ្វើ​ឲ្យ​កសិករ​រារែក។ ចាប់ លោក ចាន់ ពុទ្ធិសក្តិ ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នក​បឹងកក់ ថមថយ​កម្លាំង។ រីឯ​កម្មករ​ទាំង ៧​នាក់​ផ្សេង​ទៀត សុទ្ធសឹងតែ​ជា​អ្នក​កើតទុក្ខ​មិន​សុខ​ចិត្ត​ចំពោះ​ប្រាក់​ខែ​ទាប និង​កញ្ជ្រោល​តាម​ខ្យល់​បក់​មួយ​ប្រាវ​ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​ពួកគេ​ភាគ​ច្រើន​លើសលប់​ជា​អ្នក​គាំទ្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។ មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ មនុស្ស​ទាំង ១០​នាក់ ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ ឈាម​ស្រោច​ជោគ​ខ្លួន មុន​នឹង​បញ្ជូន​ទៅ​តុលាការ​ទៀត​ផង។

ការ​ចាប់​ខ្លួន​លោក វន់ ពៅ និង​អ្នក​ផ្សេង​ទៀត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២ ខែ​មករា ក៏​ជា​មូលហេតុ​ចម្បង​មួយ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​មាន​កូដកម្ម​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង ដែរ។ កូដកម្ម​នៅ​សួន​កាណាឌីយ៉ា ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង​នោះ មិន​គ្រប់គ្រាន់​ឲ្យ​សមត្ថកិច្ច​ចាប់​ខ្លួន​កម្មករ​ឡើយ។ សកម្មភាព​របស់​កងកម្លាំង​ប៉េអឹម​ដែល​ចុះ​ទៅ​វាយ​បំបែក​ជាន់​ក​កម្មករ​ដែល​កំពុង​រាំ​លេង​ធ្វើ​កូដកម្ម​នៅ​មុខ​រោងចក្រ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣ មករា គឺ​ជា​ការ​ចាក់​សាំង​ទៅ​លើ​ភ្លើង​ដែល​បង្កាត់​ឡើង​ដោយ​កម្លាំង​ប៉េអឹម​ខ្លួន​ឯង មុន​នេះ​មួយ​ថ្ងៃ។ កម្មករ​ទាំង​ស្រី ទាំង​ប្រុស ខឹងសម្បា​នឹង​ទង្វើ​នេះ​ជា​ខ្លាំង​រហូត​ក្លាយ​ជា​កំហឹង​សងសឹក ធ្វើ​ឲ្យ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង ក្លាយ​ជា​ផ្លូវ​ដែល​គ្រប​ដណ្ដប់​ដោយ​ផេះ និង​តំណក់​ឈាម​រាស្ត្រ​ខ្មែរ។

សហជីព អ្នក​នយោបាយ និង​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​គ្រប់​ជាន់​ថ្នាក់ មិន​បាន​ចេញ​មុខ​មក​ចរចា​រំងាប់​កំហឹង​កម្មករ​ទេ ដោយ​ទុក​ឱកាស​ឲ្យ​កងទ័ព​ពិសេស​ប្រដាប់​ដោយ​កាំភ្លើង​គ្រប់​ដៃ ចាត់ការ​ជំនួស​វិញ។ កង​ទាហាន​វាយ​ប្រហារ​មួយ​ថ្ងៃ​ពេញ ដោយ​បាញ់​មនុស្ស ៥​នាក់ ឲ្យ​ស្លាប់ និង​របួស​ជាង ៣០​នាក់។ ប្រតិបត្តិការ​នោះ ចាប់​ខ្លួន​មនុស្ស​បាន ១៣​នាក់ យក​ដាក់គុក​ត្រពាំងផ្លុង ហើយ​ត្រូវ​តុលាការ​ចោទ​ពី​បទ​បំផ្លិចបំផ្លាញ​ទ្រព្យសម្បត្តិ​សាធារណៈ និង​បង្ក​អសន្តិសុខ​សង្គម។

អ្នក​ទាំង ១២​នាក់​ដែល​ត្រូវ​ចាប់​ខ្លួន​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​មករា ភាគ​ច្រើន​ជា​កម្មករ​មាន​កំហឹង​ចំពោះ​សមត្ថកិច្ច​ប៉េអឹម ដែល​ប្រើ​ហិង្សា​លើ​កម្មករ កម្មការិនី​ដែល​ធ្វើ​កូដកម្ម។ អំពើ​ហិង្សា​បំផ្លាញ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​សាធារណៈ​នៅ​ផ្លូវ​វ៉េងស្រេង ជា​មូលហេតុ​គ្រប់គ្រាន់​នាំ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​រដ្ឋាភិបាល ចេញ​បម្រាម​បង្អាក់​គម្រោង​ជួបជុំ​មនុស្ស ១​លាន​នាក់​របស់​បក្ស​ប្រឆាំង និង​វាយ​បំបែក​បោសសម្អាត​បាតុករ​ចេញ​ពី​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ។ បន្ទាប់​មក គ្មាន​ឡើយ​បាតុកម្ម ឬ​ការ​ជួបជុំ​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ បើ​សិន​ណា​អ្នក​នយោបាយ​ចរចា​មិន​ត្រូវ​គ្នា​នោះ។

លើស​ពី​នេះ គណបក្ស​ជាប់​ឆ្នោត​ទាំង​ពីរ សុទ្ធតែ​បាន​ផល​លាភ​ពី​ជន​ជាប់​ចោទ​ទាំង ២៣​នាក់។ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា អាច​បន្លាច​មនុស្សម្នា​កុំ​ឲ្យ​ហ៊ាន​ប្រថុយធ្វើ​បាតុកម្ម​ត​ទៅ​ទៀត ហើយ​ជា​សារ​ព្រមាន​ថា បើ​ហ៊ាន​តវ៉ា​ខ្លាំងក្លា​គឺ​ត្រូវ​ជាប់គុក​ដោយ​ជៀស​មិន​រួច។ មូលហេតុ​មួយ​ទៀត បើ​ពលរដ្ឋ​ចេះ​តែ​បន្ត​ជួបជុំ​គ្នា​ច្រើន​ឡើងៗ​នោះ នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នកដឹកនាំ​សង្កៀរត្រចៀក​សម្រាន្ត​មិន​លក់​បក់​មិន​ល្ហើយ​នោះ​ទេ។ ពិត​ណាស់​បម្រាម​ហាម​ជួបជុំ​នេះ នឹង​ធ្វើ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​រង​ការ​រិះគន់ និង​ស្តី​បន្ទោស​ពី​ប្រទេស​កាន់​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​មួយ​ចំនួន។ ប៉ុន្តែ​សម្រាប់​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​ធ្លាប់តែ​មាន​កេរ្តិ៍​ឈ្មោះ​អាក្រក់​ខាង​មិន​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​សម្លាប់​អ្នក​ប្រឆាំង​នឹង​របប​ខ្លួន​ស្រាប់​ទៅ​ហើយ​នោះ ការ​រិះគន់​ចំពោះ​ការ​សម្លាប់ និង​បង្ក្រាប​លើក​នេះ ក៏​ប្រហែល​ជា​មិន​ធ្វើ​អោយ​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ស៊ាំ​នឹង​ជំងឺ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ដ៏​រ៉ាំរ៉ៃ​នេះ​កែ​ខ្លួន​បាន​ដែរ។

ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​ទាំង ២៣​នាក់ និង​បោស​សម្អាត​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ ជា​ទង្វើ​មិន​ល្អ​របស់​បក្ស​កាន់​អំណាច តែ​ទង្វើ​នេះ​គឺ​ជះ​ឥទ្ធិពល​វិជ្ជមាន​ឲ្យ​បក្ស​ប្រឆាំង។ មេដឹកនាំ​បក្ស​ប្រឆាំង​អាច​យក​ហេតុផល​នេះ​ទៅ​ជជែក​ជាមួយ​ភាគី​បរទេស ដើម្បី​ដាក់​សម្ពាធ​មក​លើ​រដ្ឋាភិបាល ហើយ​ទាមទារ​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​ចង់​បាន ដូចជា​ការ​ទាមទារ​ឲ្យ​បោះឆ្នោត​ឡើង​វិញ សើរើ​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត ឬ​ទាមទារ​តំណែង​ក្នុង​រដ្ឋ​សភា ដើម្បី​ឲ្យ​មាន​តុល្យភាព​អំណាច​ជាដើម។

ទោះ​យ៉ាង​ណា​ក្តី ការ​ចរចា​រវាង​អ្នក​នយោបាយ​ក្នុង​រយៈពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ មិន​បាន​ដាក់​ជន​ជាប់​ចោទ​ទាំង ២៣​នាក់ ជា​របៀបវារៈ​សំខាន់​ដែល​ត្រូវ​ដោះស្រាយ​នោះ​ឡើយ បើ​ទោះ​ជា​ពួកគេ​ជាប់គុក​ក៏​ដោយសារ​តែ​អ្នក​នយោបាយ​ទាំង​សង​ខាង​ក៏ដោយ​ចុះ។

បើសិនជា​តុលាការ​កម្ពុជា ជា​តុលា​ការ​មិន​ស្ថិត​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​មែន​នោះ ជនជាប់ចោទ​ទាំង ២៣​នាក់ នឹង​អាច​បន្ត​ជាប់គុក ឬ​អាច​នៅ​ក្រៅ​ឃុំ ឬក៏​រួច​ទោស​តែម្ដង ដោយ​ផ្អែក​លើ​ភស្តុតាង​ដាក់​បន្ទុក សាក្សី ពិសេស​សមត្ថភាព​មេធាវី​ការពារ​ក្តី​របស់​ពួកគេ ហើយ​មន្ត្រី​ប៉ូលិស ទាហាន ដែល​បាញ់​សម្លាប់​អ្នក​តវ៉ា និង​ប្រើ​ទារុណកម្ម​លើ​ជនសង្ស័យ​ទាំង​នោះ ក៏​មិន​មាន​ពេល​ដើរ​គ្រហើៗ​បាន​ដូច​សព្វថ្ងៃ​ដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែ​បើ​តុលាការ​កម្ពុជា ស្ថិត​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ វាសនា​អ្នក​ទាំង ២៣​នាក់ ក៏​នឹង​ត្រូវ​កំណត់​ដោយ​កត្តា​នយោបាយ​ដែរ។ ពួកគេ​អាច​តម្រឹម​ទោស ឬ​បង្វែរ​បទ​ចោទ​មក​នៅ​ត្រឹម​បទល្មើស​មជ្ឈិម ហើយ​គុណគូ​លេខ​អត្ត​ឲ្យ​បាន​រួច​ពី​គុក​ដោយ​ងាយ បើ​បក្ស​ទាំង​ពី​ចរចា​គ្នា​ត្រូវ។ ប៉ុន្តែ​បើ​ចរចា​មិន​ត្រូវ​វិញ អ្នក​ទាំង ២៣​នាក់ នឹង​ត្រូវ​បន្ត​ដេក​ក្នុង​គុក​ដោយ​ជៀស​មិន​រួច៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។