មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលទទួលស្គាល់ថា ផលប៉ះពាល់នៃជំងឺកូវីដ-១៩ ពិតជាមានវិសាលភាពធំធេងហួសពីការរំពឹងទុក ហើយកំពុងតែជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមាន ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ ការលើកឡើងនេះ កើតមានឡើងក្រោយធនាគារពិភពលោកព្យាករថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នឹងធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក មិនធ្លាប់មានពីមុនមក មកនៅត្រឹមតែ ២,៥% ក្នុងឆ្នាំ២០២០នេះ ដោយសារមួយភាគធំ បណ្តាលមកពីវិបត្តិ នៃការផ្ទុះរីករាលដាលឡើងនៃជំងឺរាតត្បាតជាសាកលកូវីដ-១៩។
មន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ប្រាប់អាស៊ីសេរី កាលពីយប់ថ្ងៃទី០១ មេសា តាមបណ្ដាញសង្គម តេឡេក្រាម ថា ក្រសួងនឹងយករបាយការណ៍របស់ធនាគារពិភពលោកនេះ ទៅសិក្សា បន្ថែមទៀត ព្រោះនេះជាការវាយតម្លៃបឋម។ លោក មាស សុខសេនសាន មន្ត្រីនាំពាក្យ និងជាអគ្គលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនទាន់អាចទទួលយក ឬបដិសេធចំពោះការព្យាករណ៍របស់ធនាគារពិភពលោក នាពេលនេះនៅឡើយទេ ដោយក្រសួងកំពុងបន្តរង់ចាំមើលការវាយតម្លៃបន្ទាប់ របស់ស្ថាប័នដទៃទៀត ដូចជាមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ IMF និងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ADB ជាដើម។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក មាស សុខសេនសាន ថ្លែងទទួលស្គាល់ថា ផលប៉ះពាល់នៃជំងឺកូវីដ ១៩នេះ មានទំហំធំធេងហួសពីការរំពឹងទុក និងពិបាកប៉ាន់ស្មានសម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូល ដែលការណ៍នេះ កំពុងតែជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានច្រើនដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា៖ «ជំងឺកូវីដ១៩ នេះ វាមានវិសាលភាព ហើយក៏មានទំហំនៃផលប៉ះពាល់ធំ រហូតដល់ប្រទេសជាច្រើននៅលើសាកលលោក រងផលប៉ះពាល់។ ហើយដែលរងផលប៉ះពាល់នេះ គឺមិនធម្មតាទៀត រហូតដល់បិទព្រំដែន ទុកឱ្យប្រទេសរបស់ខ្លួនស្ថិតនៅដាច់ពីប្រទេសដទៃទៀត។ អ៊ីចឹងគឺវានឹងមានផលប៉ះពាល់ ជារួមដោយសារកត្តាពីខាងក្រៅមក មានន័យថា សេដ្ឋកិច្ចជារួម គឺមានផលប៉ះពាល់ជារួម នៅលើពិភពលោក ដែលជារួមនេះ វានឹងជះឥទ្ធិពល ជាអវិជ្ជមានជាច្រើនទៅដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាយើង ដែលយើងក៏អាស្រ័យទៅនឹងកត្តានៃពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ដោយយើងត្រូវការនាំផលិតផលចេញទៅក្រៅ។ បើសិនជាមាន បញ្ហាទីផ្សារនៅខាងក្រៅ ដោយសារកត្តាដែលយើងបានឮនេះ វាប្រាកដជាមានផល មួយជំហានទៀត ដែលវានឹងអាចធ្វើឱ្យកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង នឹងប្រាកដជាមានផលប៉ះពាល់បន្ថែមទៀត ក្រៅពីអ្វីដែលយើងបានព្យាករណ៍ពីមុន»។
ការថ្លែងរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះ កើតមានឡើងក្រោយធនាគារពិភពលោកព្យាករថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០២០ នេះ នឹងធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក មកនៅត្រឹមតែ ២,៥%។ ការព្យាករណ៍របស់ធនាគារពិភពលោកនេះ បង្ហាញឱ្យឃើញថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា បានធ្លាក់ចុះដុនដាបខ្លាំងបំផុតមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ក្នុងរយៈពេលជាង ១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ពោលគឺតាំងពីក្រោយពេលដែលពិភពលោកជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ កាលពីឆ្នាំ២០០៨ និង ២០០៩ កន្លងទៅ ដែលកាលណោះ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា មានត្រឹមតែ ០,០៨៧% តែប៉ុណ្ណោះ។
ការព្យាករណ៍នេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាពប្រចាំឆ្នាំ ផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ស្ដីពីសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិក ក្នុងអំឡុងពេលវិបត្តិជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។ ធនាគារ ពិភពលោកពន្យល់ថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា បានរងការប៉ះទង្គិចខ្លាំង ដោយសារតែមួយភាគធំបណ្តាលមកពីការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩។ បញ្ហានេះបណ្ដាលឱ្យមានការ ថមថយចុះខ្លាំង ក្នុងវិស័យចម្បងៗ ជួយជំរុញឱ្យមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងត្រីមាសទីមួយ ឆ្នាំ២០២០នេះ។ ធនាគារពិភពលោក ផ្ដល់អំណះអំណាងថា វិស័យទេសចរណ៍រងការប៉ះទង្គិចខ្លាំងជាងគេបំផុត ក្នុងចំណោមវិស័យដទៃទៀត ដែលជួយទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា គឺដោយសារតែការរីករាលនៃជំងឺកូវីដ១៩។ ដូចគ្នានេះដែរ ធនាគារថា វិស័យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ ក៏រងការរង្គោះរង្គើខ្លាំង ដោយសារតែគ្មានតម្រូវការជាសាកល ព្រមទាំងការដកហូតដោយផ្នែកនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «គ្រប់មុខទំនិញទាំងអស់លើកលែងតែអាវុធ» ហៅកាត់ថា EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុប។
បើតាមធនាគារពិភពលោក ផលប៉ះពាល់នេះ ក៏បន្តសាយភាយ ដល់វិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ ខណៈភាពចលាចលក្នុងទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុ ក៏អាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច ផងដែរ។ ធនាគារពិភពលោកពន្យល់ថា ការផ្ទុះរាលដាលឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ នៃជំងឺកូវីដ១៩ នៅក្នុងស្រុក ការកែសម្រួលទីផ្សារអចលនទ្រព្យ បន្ទាប់ពីមានការរីកសុះសាយ នៃវិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យដែលបានអូសបន្លាយ ការផ្តល់ឥណទានចេះតែកើនឡើង ដល់វិស័យសំណង់ អចលនទ្រព្យ ឬកម្ចីសម្រាប់ទិញអចលនទ្រព្យ ដែលកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ពឹងផ្អែកខ្លាំងលើការវិនិយោគរបស់ចិន ព្រមទាំងឥណទានដែលនៅជាប់បំណុលខ្ពស់ ជាដើមនោះ គឺសុទ្ធសឹងតែជាការបន្ថែមភាពងាយរងគ្រោះដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។
លោក មាស សុខសេនសាន បញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងដាក់ចេញវិធានការជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីស្រោចស្រង់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ដោយផ្ដល់អាទិភាពជាពិសេសដល់វិស័យ ដែលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំង ដូចជាវិស័យទេសចរណ៍ និងកាត់ដេរជាដើម៖ «ឥឡូវយើងចាប់ផ្ដើមគិតគូរដល់ក្រុមហ៊ុន អាកាសចរណ៍ ក៏យើងបានគិតគូរជួយបន្ធូរបន្ថយ ធ្វើយ៉ាងម៉េចដើម្បីឱ្យវិស័យទេសចរណ៍ជារួម ភ្នាក់ងារទេសចរណ៍ ភោជនីយដ្ឋាន និងស្អីដែលនៅក្នុងវិស័យ ទេសចរណ៍ហ្នឹង មិនឱ្យធ្ងន់ធ្ងរដុនដាបខ្លាំងពេក។ អ៊ីចឹង គឺយើងរកវិធីដើម្បីជួយ តាមរយៈការអនុគ្រោះពន្ធផ្សេងៗ និងតាមរយៈការជួយជាវិភាគទានរបស់រដ្ឋាភិបាល នៅក្នុងការជួយទ្រទ្រង់ដល់កម្មករដែលរងផលប៉ះពាល់នៅក្នុងបញ្ហានេះ។ យើងនឹងបន្តឃ្លាំមើលតទៅទៀត ថាតើផលប៉ះពាល់នេះ នៃវិស័យដទៃទៀត នឹងរងផលប៉ះពាល់អ្វីទៀត ដែលយើងនឹងចាត់វិធានការបន្ទាប់»។
លោកបន្តថា ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនឹងប្រើប្រាស់កញ្ចប់ថវិការហូតដល់ទៅ ២ពាន់លានដុល្លារ ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបញ្ជាឱ្យបម្រុងទុកសម្រាប់សេណារីយ៉ូអាក្រក់ ក្នុងរយៈពេលអូសបន្លាយនៃជំងឺកូវីដ១៩នេះ ដល់ទៅពេញមួយឆ្នាំនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ លោកពុំបានបញ្ជាក់ទេថា តើថវិកានោះបានមកពីប្រភពណា។ លោកគ្រាន់តែអះអាងថា ការស្រោចស្រង់នេះ គឺធ្វើឡើងក្នុងគោលដៅធានាថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នឹងមិនធ្លាក់ចូលដល់កម្រិតដុនដាប។
ប្រឈមនឹងបញ្ហាវិបត្តិជាសាកលនៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩នេះ ធនាគារពិភពលោក ផ្តល់អនុសាសន៍ជារួមថា ប្រទេសនានា ចាំបាច់ត្រូវតែចាត់វិធានការឱ្យបានឆាប់រហ័ស និងដោយមិនរារែក ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលនៃការឆ្លងជំងឺនេះ ហើយក្នុងពេល ជាមួយគ្នានោះ ត្រូវព្យាបាល និងធ្វើតេស្តរកមេរោគនេះលើពលរដ្ឋខ្លួន និងតាមដានការចម្លងមេរោគនេះ។ ក្រៅពីនេះ ធនាគារផ្ដល់អនុសាសន៍ថា ការកែសម្រួល គោលនយោបាយសុខាភិបាល និងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ការបង្កើនសមត្ថភាពសេវាថែទាំងសុខភាព ជាបន្ទាន់ ការកែសម្រួលគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ និងសារពើពន្ធ ព្រមទាំងការបន្តបើកចំហ គោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្ម និងការបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិក្នុងការធានា ការផ្គត់ផ្គង់ផលិតផលវេជ្ជសាស្ត្រសំខាន់ៗ គឺសុទ្ធតែជាកត្តាចម្បង ដែលអាចចូលរួម កាត់បន្ថយការធ្លាក់ចុះដុនដាបផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។
សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៩ បើតាមធនាគារពិភពលោក ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប GDP របស់កម្ពុជា មានតម្លៃ ២៦,៩ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ស្មើនឹងជាង ១.៦០០ដុល្លារ (១.៦២៣ដុល្លារ) សម្រាប់ពលរដ្ឋម្នាក់ៗ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។