អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍន៍សង្គមស្នើឱ្យ រដ្ឋាភិបាលពិនិត្យមើលផលប៉ះពាល់បរិស្ថានបណ្តាលមកពី គម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឲ្យបានច្បាស់លាស់មុននឹងសម្រេចឲ្យសាងសង់។ ការស្នើសុំនេះបានកើតឡើង ក្រោយពេលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន ដើម្បីអនុវត្តគម្រោងសាងសង់វារីអគ្គិសនី ស្ទឹងតាតៃលើ នៅក្នុងខេត្តកោះកុង ដែលមានអនុភាព ៥០០ គីឡូវ៉ុល ចំនួន ២ ខ្សែ ដោយតភ្ជាប់ ពីខេត្តបាត់ដំបង ឆ្ពោះទៅព្រំដែនថៃ និងពីភ្នំពេញទៅព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ។គម្រោងនេះគ្រោងនឹងចំណាយទឹកប្រាក់អស់ ជាង ៨០០ លានដុល្លា។
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍន៍សង្គមលោក បណ្ឌិត សេង សារី មានប្រសាសន៍ថា គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ទំនប់វារីអគ្គិសនី ស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍នៅឡើយ ដូច្នេះការវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន មានទំហំប៉ុណ្ណា នៅមិនទាន់ប្រាកដនៅឡើយទេ។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណារដ្ឋាភិបាលត្រូវតែគិតគូរពីបរិស្ថានជាមុនៗ នឹងអនុញ្ញាតឱ្យមានការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីណាមួយ។
លោកបន្តថា កន្លងមកក្រសួងឧស្សាហកម្ម ជាមួយនឹងគណៈកម្មាធិការជាតិទន្លេមេគង្គ បានកំណត់ទីតាំងសក្ដានុពលប្រមាណ៦០ កន្លែងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងការ ត្រៀមអភិវឌ្ឍន៍វិស័យវារីអគ្គិសនីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលរំពឹងថា នឹងទទួលបានថាមពលចំនួន ១ម៉ឺន មេហ្កាវ៉ាត់។
លោកបញ្ជាក់ទៀតថា អង្គការសង្គមស៊ីវិលបានស្រាវជ្រាវរកឃើញថា មានផលប៉ះពាល់ជាបឋមកន្លងមកមានការជន់ លិច នៅតំបន់ផ្នែកខាងលើនៃទំនប់វារីអគ្គិសនី និងផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងជីវចម្រុះ បានប្រែប្រួលនៅតាមដងទន្លេជាពិសេសទន្លេមេគង្គ ការបម្លាស់ទីរបស់ត្រី និងការធ្លាក់ចុះនៃផលិតកម្មជលផល និងផលប៉ះពាល់ចុងក្រោយគឺការប្រែប្រួលនៃផលិតផលព្រៃឈើ។ដោយសារជាទូទៅយើងឃើញថា មានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅប៉ែកខាងលើ ក៏ដូចជាប៉ែកខាងក្រោមនៃទំនប់វារីអគ្គិសនី ដើម្បីធានាបាននូវចរន្តទឹកបង្កើតថាមពលអគ្គិសនី។
សំឡេង« ប្រសិនបើជាកម្ពុជាអភិវឌ្ឍន៍ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតាមតំបន់ដែលមានសក្ដានុពល ដែលបានសិក្សាដោយក្រសួងឧស្សាហកម្មរ៉ែ និងថាមពល ក៏ដូចជាគណៈកម្មាធិការទន្លេមេគង្គជាង៦០ កន្លែងនេះ។ ផលប៉ះពាល់ប្រាកដជាអាចវាយតម្លៃបាន ហើយអ្វីដែលជាសំខាន់ វាមានផលប៉ះពាល់វិជ្ជមាន ឬអវិជ្ជមានគឺវាអាស្រ័យ ទៅលើការស្រាវជ្រាវពិតប្រាកដមួយ។ ក៏ប៉ុន្តែដំណាក់កាល នេះយើងពិបាកនៅក្នុងការធ្វើការសន្និដ្ឋាន ឬក៏វាយតម្លៃថា ផលប៉ះពាល់ពិតប្រាកដ ក្រោយពីការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យវារីអគ្គិសនីហ្នឹង ទទួលបានផលវិជ្ជមាន ឬអវិជ្ជមាន។»
ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលកាលពីថ្ងៃទី០៨ ធ្នូកន្លងទៅនេះបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយ ក្រុមហ៊ុនចិន ដើម្បីអនុវត្តគម្រោងសាងសង់វារីអគ្គិសនី ស្ទឹងតាតៃលើ ដែលមានអនុភាព ៥០០ គីឡូវ៉ុល ចំនួន ២ ខ្សែ ដោយតភ្ជាប់ ពីខេត្តបាត់ដំបង ឆ្ពោះទៅព្រំដែនថៃ និងពីភ្នំពេញទៅព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ។គម្រោងនេះគ្រោងនឹងចំណាយទឹកប្រាក់អស់ ជាង ៨០០ លានដុល្លា។
លោក ស៊ុយ សែម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល កាលពីថ្ងៃទី ៨ ខែធ្នូ បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការអនុវត្តគម្រោង សាងសង់វារីអគ្គិសនី ស្ទឹងតាតៃលើ ជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុន ឆាយណា ណាសូណាល់ ហេវី ម៉ាឈិនន័ររី ខបផ័ររ៉េសិន( China National Heavy Machinery Corporation) និងក្រុមហ៊ុន ស៊ីនតិច( Schneitec )។
នៅក្នុងពិធីចុះហត្ថលេខានៅទីស្ដីការក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលនោះ អគ្គិសនីកម្ពុជា (EDC) និងអាជ្ញាធរអគ្គិសនីកម្ពុជា (EAC) ក៏បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងទិញ-លក់ ថាមពលអគ្គិសនីជាមួយក្រុមហ៊ុនចិនទាំងពីរនេះផងដែរ។
អាស៊ីសេរីមិនទាន់សុំអត្ថាធិប្បាយ ពីអគ្គនាយក នៃអគ្គនាយកដ្ឋានថាមពល និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក វិចទ័រ ហ្សូនា ដើម្បីឲ្យបកស្រាយ ពីក្តីកង្វល់ របស់ អង្គការ សង្គមស៊ីវិល បានទេនៅថ្ងៃទី ១០ធ្នូនេះ ដោយសារ តែលោកប្រាប់ថាជាប់រវល់។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានស្តីពីលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំ ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីកាលពីថ្ងៃទី២៣ តុលាឲ្យដឹងថា គម្រោងវារីអគ្គិសនីស្ទឹងតាតៃលើ គឺជាគម្រោងមួយដែលមានសក្ដានុពលវារីអគ្គិសនី ប្រើប្រាស់ប្រភពទឹករបស់ស្ទឹង២ គឺស្ទឹងកែប និងស្ទឹងតាតៃ ដោយសាងសង់ទំនប់២ កាត់ស្ទឹងទាំងពីរបង្កើតជាអាងស្តុកទឹក២ ភ្ជាប់គ្នាទៅវិញទៅមក។
គម្រោងនេះ នឹងត្រូវធ្វើឡើងក្រោមរូបភាពវិនិយោគ សាងសង់ ដំណើរការផ្ទេរ នៅក្នុងទំហំវិនិយោគសរុបចំនួនជិត ៤០០លានដុល្លារ (៣៨៩.៤១៤.០០៥លានដុល្លារ) ក្នុងរយៈពេល ៣៩ឆ្នាំ ក្នុងនោះ ៤ឆ្នាំសម្រាប់ការសាងសង់ និង ៣៥ឆ្នាំទៀតសម្រាប់ការធ្វើអាជីវកម្ម។
រដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បញ្ជាក់ថា អគ្គិសនីតាតៃលើ អាចជួយកាត់បន្ថយការហៀរទឹកចោល និងការពិន័យដោយមិនបានផលិតអគ្គិសនីនៅវារីអគ្គិសនីស្ទឹងតាតៃ នៅរដូវវស្សា និងស្តុកទឹកនេះទុកសម្រាប់ការផលិតអគ្គិសនីនៅវារីអគ្គិសនីស្ទឹងតាតៃលើនៅរដូវប្រាំង និងបង្ហូរចុះមកឱ្យអាងវារីអគ្គិសនីស្ទឹងតាតៃនៅខាងក្រោម ដើម្បីផលិតអគ្គិសនីបន្ថែមនៅរដូវប្រាំងចំនួន ១០៨ លានគីឡូវ៉ាត់ម៉ោងបន្ថែមទៀត។ រដ្ឋាភិបាលមិនទាន់បកស្រាយអំពីការសិក្សាផលប៉ះពាល់បរិស្ថាននៅឡើយទេ។
គិតត្រឹមខែតុលា ឆ្នាំ២០២០នេះ កម្ពុជាមានគម្រោង«វារីអគ្គិសនី»ថ្មីចំនួន២ បានចាប់ផ្ដើមដំណើរការសាងសង់ និងឈានទៅដល់ការចរចាកិច្ចព្រមព្រៀងសាងសង់ក្នុងពេលខាងមុខ។គម្រោងទាំងពីរនោះមានគម្រោងវារីអគ្គិសនីស្ទឹងពោធិ៍សាត់ និងគម្រោងវារីអគ្គិសនីតាតៃលើ នៅក្នុងខេត្តកោះកុង។គម្រោងវារីអគ្គិសនីស្ទឹងពោធិ៍សាត់វិនិយោគដោយក្រុមហ៊ុនមកពីប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង និងគម្រោងវារីអគ្គិសនីតាតៃលើ វិនិយោគដោយក្រុមហ៊ុនចិន។
ប្រទេសកម្ពុជាមានទំនប់វារីអគ្គិសនីធំៗចំនួន៧ កន្លែង គឺទំនប់វារីអគ្គិសនីគិរីរម្យ១ មានថាមពល១២ មេហ្កាវ៉ាត់ មានទីតាំងនៅក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោមពីរ ទំហំ៤០០ មេហ្កាវ៉ាត់ នៅក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង ទំនប់វារីអគ្គិសនី ស្ទឹងប្ញស្សីក្រោម ទំហំ៣៣៨ មេហ្កាវ៉ាត់ នៅស្រុកមណ្ឌលសីមាខេត្តកោះកុង វារីអគ្គិសនីភ្នំកំចាយ ទំហំជាង ១៩៤ មេហ្កាវ៉ាត់ វារីអគ្គិសនីគិរីរម្យ៣ ទំហំ១៨ មេហ្កាវ៉ាត់ នៅស្រុកស្រែអំបិលខេត្តកោះកុង វារីអគ្គិសនីស្ទឹងតាតែ ទំហំ១២០មេហ្កាវ៉ាត់ នៅស្រុកវាលវែងខេត្តពោធិ៍សាត់ និងទំនប់វារីអគ្គិសនីស្ទឹងតាតៃក្រោម ស្ថិតនៅក្នុងខេត្តកោះកុង ទំហំ២៤៦ មេហ្កាវ៉ាត។
ចាប់ពីឆ្នាំ ២០២០ ដល់ឆ្នាំ ២០៣០ កម្ពុជាមិនទាន់មានផែនការការអភិវឌ្ឍទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅលើដងទន្លេមេគង្គទៀតទេ ដោយសារកម្ពុជានឹងងាកទៅស្វែងរកប្រភពថាមពលពីធ្យូងថ្ម ឧស្ម័នធម្មជាតិ និងថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យជំនួសវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។