សង្គមស៊ីវិល និងបក្សប្រឆាំង ជំរុញឱ្យរបបភ្នំពេញបង្ហាញតម្លាភាពនៃចំណូលបានមកពីអាជីវកម្មប្រេង
2020.12.29
ផ្ទាំងផ្សព្វផ្សាយអំពីអណ្ដូងប្រេងកាតក្រោមបាតសមុទ្រនៅខេត្តព្រះសីហនុ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទាមទារឱ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន បង្ហាញតម្លាភាពចំពោះចំណូលបានមកពីអាជីវកម្មប្រេង។ ការអំពាវនាវនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីលោក ហ៊ុន សែន បានប្រកាសថា កម្ពុជាទទួលបានដំណក់ប្រេងជាលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី២៩ ធ្នូ ក្រោយរង់ចាំអស់រយៈពេល៣០ ឆ្នាំ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សាទរចំពោះការសម្រេចបានជោគជ័យក្នុងការបូមប្រេងពីប្លុក A នៃដែនសមុទ្រកម្ពុជា ប៉ុន្តែពួកគេថា ជំហានបន្ទាប់ គឺរដ្ឋាភិបាលត្រូវធានាឱ្យបាននូវការគ្រប់គ្រងចំណូលប្រកបដោយតម្លាភាព និងប្រសិទ្ធភាព។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី មានប្រសាសន៍ថា ចំណូលបានពីអាជីវកម្មប្រេង នឹងក្លាយជាប្រភពចំណូលថ្មីមួយទៀតរបស់រដ្ឋាភិបាល បន្ថែមលើវិស័យកសិកម្ម ទេសចរណ៍ និងវិស័យដទៃទៀតដែលមានស្រាប់។ លោកបន្តថា ការយកចំណូលពីអាជីវកម្មប្រេងទៅពង្រឹងវិស័យអប់រំ និងសុខាភិបាល បូករួមទាំងការពង្រីកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងប្រព័ន្ធទឹកភ្លើងបន្ថែមទៀតនោះ គឺជារឿងត្រឹមត្រូវ ព្រោះទាំងនេះសុទ្ធសឹងជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការកសាងសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរជំនាន់ក្រោយ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោក ប៉ិច ពិសី គូសបញ្ជាក់ថា ក្តីកង្វល់របស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនោះ គឺអំពើពុករលួយក្នុងការគ្រប់គ្រង និងចាត់ចែងចំណូលបានមកពីអាជីវកម្មប្រេង ពីព្រោះកម្ពុជាមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះមិនល្អឡើយទាក់ទងនឹងអំពើពុករលួយ៖ «ដោយសារប្រព័ន្ធគណនេយ្យភាព ប្រព័ន្ធសុចរិតភាពនៅក្នុងវិស័យសាធារណៈហ្នឹង មិនទាន់រឹងមាំនៅឡើយ យើងមានការបារម្ភអំពីតម្លាភាព ហើយនិងលទ្ធភាពនៃការគ្រប់គ្រងថវិកាដែលចូលពីប្រេងហ្នឹង ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ហើយទប់ស្កាត់កុំឱ្យមានការបាត់បង់តាមរយៈអំពើពុករលួយជាដើម»។
ការលើកឡើងរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលនេះ គឺបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសជាសាធារណៈអំពីដំណឹងស្តីពីការទទួលបានដំណក់ប្រេងជាលើកដំបូងក្នុងដែនសមុទ្រកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២៩ ធ្នូ។
លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា ការចាប់ផ្តើមផលិតកម្មប្រេងនេះ គឺជាពរជ័យសម្រាប់កម្ពុជា មិនមែនជាបណ្តាសារដូចការលើកឡើងរបស់មនុស្សមួយចំនួននោះទេ។ លោកបន្តថា នេះជាការចាប់ផ្តើមជំហានដំបូងដ៏សំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា ឆ្ពោះទៅបង្កើតបានសមត្ថភាពជាតិ និងខឿនឧស្សាហកម្មប្រេងកាត ឧស្ម័ន និងថាមពលនៅកម្ពុជា។ លោកបន្ថែមថា ប្រេងដែលផលិតចេញលើកដំបូងក្នុងទឹកដីកម្ពុជានេះ គឺជាការដូដ៏ធំសម្រាប់ជាតិខ្មែរ និងជាសមិទ្ធផលថ្មីសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាចាប់ពីឆ្នាំ២០២១ តទៅ។
លោកថ្លែងទៀតថា ចំណូលដែលបានមកពីប្រេង នឹងត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីពង្រឹងវិស័យអប់រំ និងសុខាភិបាល ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់អំពីចំណូលពិតប្រាកដដែលនឹងត្រូវទទួលបានពីការទាញយកប្រេងនេះនៅឡើយទេ៖ «លុយប្រេងនេះ គេលើកឡើង២០ ឆ្នាំមុនហើយ ដែលក្រោយមកស្ងាត់។ ខ្ញុំស្តីឱ្យថា កុំកំណត់ថា ត្រីណាត្រូវអាំង ត្រីណាត្រូវស្ងោរ ត្រូវចៀន ក្នុងពេលដែលមិនទាន់ចាប់ត្រីបាន។ ឥលូវចាប់ត្រីបានហើយ គេអាចដាក់សំណួរបាន។ ដាក់សំណួរថា បើបានលុយហ្នឹង អ្នកអាចចាយលើអ្វី ខ្ញុំនឹងឆ្លើយប្រាប់អ្នកឯងថា ខ្ញុំនឹងផ្តល់អាទិភាពលើវិស័យអប់រំ និងសុខាភិបាល ប្រាប់អ្នកឯងឱ្យច្បាស់»។
ក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានសិទ្ធិក្នុងការធ្វើអាជីវកម្មប្រេងក្នុងប្លុក A នៃដែនសមុទ្រខ្មែរនេះ គឺក្រុមហ៊ុន គ្រីស អេនើជី (Kris Energy) របស់សិង្ហបុរី។ ក្រុមហ៊ុននេះបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអណ្តូងប្រេងកាតនៅប្លុក A ដែលមានទំហំជាង៣ ពាន់គីឡូម៉ែត្រការ៉េ (៣.០៨៣) ជាមួយភាគីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កាលពីចុងខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧។ តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ក្រុមហ៊ុន គ្រីស អេនើជី (Kris Energy) កាន់កាប់ភាគហ៊ុន៩៥% ចំណែក រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកាន់កាប់ភាគហ៊ុនចំនួន៥%។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក្រុមហុនគ្រីសអេនើជី បានស្នើសុំរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ដើម្បីពន្យាពេលបូមប្រេង រហូតដល់ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ ក្រោមហេតុផលថា ជំងឺកូវីដ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការនាំចូលសម្ភារៈ។ ប៉ុន្តែ រដ្ឋាភិបាលបានឆ្លើយតបថា បើក្រុមហ៊ុនមិនបានដំណើរការបូមប្រេងជាលើកដំបូងនៅដំណាច់ឆ្នាំ២០២០ ទេ នោះរដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិផាកពិន័យ ហើយបើក្រុមហ៊ុនពន្យារពេលហួសខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ រដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិបញ្ចប់កិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយក្រុមហ៊ុន។ តាមពិត រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានប្រកាសពីការពន្យារពេលបូមប្រេងនេះជាច្រើនលើករួចមកហើយ ប៉ុន្តែនៅពេលកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកំពុងធ្លាក់ចុះខ្លាំងនៅឆ្នាំ២០២០នេះ រដ្ឋាភិបាលបែរជាប្រញាប់ធ្វើឱ្យការបូមប្រេងនេះលេចចេញជារូបរាងឡើង។
ទាក់ទងទៅនឹងការទទួលបានដំណក់ប្រេងជាលើកដំបូងនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានទាញយកគុណសម្បត្តិផ្តាច់មុខថា បើគ្មានលោកនាំសន្តិភាពជូនជាតិទេ នោះក៏គ្មានលទ្ធផលដូចនាពេលនេះដែរ។ លោកថ្លែងទៀតថា ការទទួលបានដំណក់ប្រេងនេះ គឺគាប់ជូនចំថ្ងៃខួបនៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិល២៩ ធ្នូ ១៩៩៨ តាមរយៈនយោបាយឈ្នះៗរបស់លោក៖ «អ៊ីចឹងកត្តាសន្តិភាពនាំមកនូវការអភិវឌ្ឍ ដោយរួមទាំងសមិទ្ធផលថ្មីថ្ងៃនេះ ដំណក់ប្រេងលើកដំបូង ហើយសូមបញ្ជាក់ទៅសម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ដែលជាអ្នកដឹកនាំដ៏សំខាន់មួយ គេហៅថា តួរងបន្ទាប់ពី ហ៊ុន សែន តែម្តង។ និយាយឱ្យជាក់លាក់ បន្ទាប់ពី ហ៊ុន សែន ទៅ គឺ ទៀ បាញ់ នៅក្នុងប្រតិបត្តិការនយោបាយឈ្នះៗនេះ។ សូមយកដំណក់ប្រេងពីឯកឧត្តម ស៊ុយ សែម ទៅរក្សាទុកនៅវិមានឈ្នះៗផង ព្រោះដោយសារនយោបាយឈ្នះៗ ទើបវាមានប្រេងកាត អ៊ីចឹងយកដំណក់ប្រេងបន្តិចបន្តួចយកទៅទុកនៅកន្លែងហ្នឹង»។
ទោះជាបែបនេះក្តី ដំណឹងនៃការបូមប្រេងដោយជោគជ័យនេះ កើតឡើងស្របពេលដែលរបបក្រុងភ្នំពេញ កំពុងពើបប្រទះនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចផ្ទួនៗដែលបង្កឡើងដោយវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ គ្រោះធម្មជាតិ និងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ដោយសារតែបានបំផ្លាញគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាដើម។
ជុំវិញរឿងនេះ តំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន ថ្លែងថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុងទាញយកប្រជាប្រិយភាពផ្ទាល់ខ្លួន។ លោកបន្តថា ដោយសារតែអំពើពុករលួយ រដ្ឋប្រហារ និងការដឹកនាំបែបផ្តាច់ការរបស់លោក ហ៊ុន សែន និងក្រុមបក្ខពួក ទើបធ្វើឱ្យការទាញយកប្រេងនេះ អូសបន្លាយរយៈពេលយូរ ហើយក្រុមហ៊ុនលោកខាងលិចមួយចំនួនបានដកខ្លួនចេញពីការវិនិយោគនេះ។
លោក អ៊ុំ សំអាន ទទួលស្គាល់ថា ការទាញយករ៉ែប្រេងដោយជោគជ័យ គឺជារឿងគួរឱ្យអបអរ ប្រសិនបើចំណូលបានមកពីវិស័យនេះត្រូវបានយកទៅប្រើប្រាស់ដោយត្រឹមត្រូវ។ ក៏ប៉ុន្តែ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ក្តីបារម្ភនោះ គឺចំណូលមួយភាគធំបានមកពីអាជីវកម្មប្រេង អាចនឹងត្រូវធ្លាក់ទៅក្នុងហោប៉ៅរបស់ក្រុមគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន ឬមន្ត្រីគ្រាក់ៗនៃរបបក្រុងភ្នំពេញ៖ «ជាការព្រួយបារម្ភរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំយល់ថា អំពើពុករលួយនៅកម្ពុជាជាបញ្ហាមួយ។ នៅពេលបូមប្រេងហ្នឹងបានហើយ លុយមួយចំនួនធំនឹងចូលទៅក្នុងហោប៉ៅមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលជាន់ខ្ពស់របស់លោក ហ៊ុន សែន មិនបានចូលទៅក្នុងថវិកាជាតិ ហើយពេលហ្នឹងវានឹងក្លាយជាបណ្តាសារប្រេង។ ដូចប្រទេសនៅអាហ្រិកមួយចំនួនអ៊ីចឹង គាត់មានប្រេង ដល់ពេលបូមប្រេងអស់ ប្រទេសហ្នឹងធ្លាក់ខ្លួនក្រជាងមុនទៀត ព្រោះលុយចូលទៅក្នុងហោប៉ៅមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល។ អ៊ីចឹងខ្ញុំក៏សុំឱ្យលោក ហ៊ុន សែន ធ្វើម៉េចគាត់បំបាត់អំពើពុករលួយ ហើយគ្រប់គ្រងចំណូលបានពីការបូមប្រេងហ្នឹង ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព នោះទើបអាចមានការទុកចិត្តពីប្រជាពលរដ្ឋ ហើយយើងសង្ឃឹមថា លុយហ្នឹងនឹងអាចយកទៅអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិពិតប្រាកដ»។
កម្ពុជាបន្តជាប់ឈ្មោះក្នុងបញ្ជីនៃក្រុមប្រទេសដែលមានអំពើពុករលួយខ្លាំងជាងគេបំផុតលើពិភពលោក។ សន្ទស្សន៍អំពើពុករលួយរបស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិកាលពីខែមករា បង្ហាញថា កម្ពុជាមានអំពើពុករលួយធ្ងន់ធ្ងរជាងប្រទេសឡាវ និងមីយ៉ាន់ម៉ាទៅទៀត ហើយបើគិតក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកទាំងមូល កម្ពុជាគ្រាន់បើជាងប្រទេសតែពីរប៉ុណ្ណោះ គឺអាហ្វហ្គានីស្ថាន (Afghanistan) ដែលកំពុងហែកហួរដោយសង្គ្រាម និងកូរ៉េខាងជើងដែលស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងបែបផ្តាច់ការតវង្សត្រកូល។ មូលហេតុចម្បងនោះ គឺដោយសារកម្ពុជារួមរឹតដោយអំពើពុករលួយទ្រង់ទ្រាយធំ និងអំពើពុករលួយផ្នែកនយោបាយ។
ក្នុងបរិបទបែបនេះ អង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជំរុញឱ្យប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ តាមដានឱ្យបានដិតដល់ចំពោះអាជីវកម្មប្រេង ពីព្រោះពលរដ្ឋគឺជាម្ចាស់ប្រទេស មានសិទ្ធិដឹងឮរាល់ព័ត៌មានទាំងឡាយពាក់ព័ន្ធនឹងការវិនិយោគនេះ។ ចំណែក រដ្ឋាភិបាលវិញត្រូវតែបង្ហាញរាល់ព័ត៌មានស្តីពីចំណូល និងចំណាយ ព្រមទាំងការវិវឌ្ឍនៃអាជីវកម្មប្រេង ព្រោះនេះគឺជាកាតព្វកិច្ចរបស់រដ្ឋ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ចោទទីប្រឹក្សារបស់លោកថា បានយកឈ្មោះលោកទៅបោកប្រាស់អ្នកដទៃ
- ជនជាតិឥណ្ឌា ៦៧នាក់ទៀត ត្រូវបានសង្គ្រោះចេញពីកន្លែងឆបោកតាមអនឡាញនៅកម្ពុជា
- APHR ជំរុញឱ្យកម្ពុជាដោះលែងពលករខ្មែរ នួន តឿន និងអ្នកកាសែត លោក ម៉ិច ដារ៉ា
- អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមបារម្ភថា ក្រុម Hacker កូរ៉េខាងជើងចូលលួចយកទិន្នន័យក្នុងស្ថាប័ននៅកម្ពុជាប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ
- ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាថា នាវាកងទ័ពបរទេសណាក៏អាចចូលចតនៅមូលដ្ឋានទ័ពរាមដែរ
អត្ថបទពេញនិយម
សេដ្ឋកិច្ច
