លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្ដេជ្ញារកគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីទាក់ទាញវិនិយោគិន ខណៈអ្នកជំនាញថា កម្ពុជាកំពុងជួបវិបត្តិសង្គម
2024.11.27
លោក ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអនុប្រធានទី១ នៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDC) ថ្លែងក្នុងវេទិកាភាពជាអ្នកដឹកនាំអាស៊ាន រៀបចំដោយមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាអំពីយុទ្ធសាស្ត្រ និងកិច្ចការអន្តរជាតិ (CSIS) នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតុន (Washington D.C.) សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី០១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤។
RFA
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រកាសប្ដេជ្ញា និងសន្យាគាំទ្រគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីឱ្យវិនិយោគិនមករកស៊ីនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញកិច្ចការអន្តរជាតិយល់ឃើញថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសដើម្បីបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់អ្នកបណ្ដាក់ទុនជាជាងអនុវត្តសកម្មភាពមិនចំគោលដៅ។
អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍សង្គម និងនយោបាយមើលឃើញថា ការប្រកាសប្ដេជ្ញាចិត្តកៀរគរអ្នកវិយោគមករកស៊ីនៅកម្ពុជានេះ គ្មានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស វិបត្តិសង្គម និងផ្សះផ្សាអ្នកនយោបាយឱ្យរួបរួមគ្នា។
អ្នកសិក្សាកិច្ចការសង្គម និងនយោបាយ លោក ប៉ោ មករា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ថា ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នកំពុងតែធ្លាក់ដុនដាបដោយសារតែអ្នកវិនិយោគធំៗមកពីសហរដ្ឋអាមេរិក ឬសហគមន៍អឺរ៉ុបមិនហ៊ានមកបណ្ដាក់ទុននៅកម្ពុជា។ លោកបន្តថា មូលហេតុដែលអ្នកវិនិយោគទាំងនោះមិនមកគឺ ដោយសារតែកម្ពុជាជាប់ឈ្មោះអាស្រូវជាប្រទេសរកស៊ីលាងលុយកខ្វក់ និងមានអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធ។
លោក ប៉ោ មករា៖ «យើងមើលទៅបញ្ហាអំពើពុករលួយ និងបញ្ហានីតិរដ្ឋគឺវាមិនទាន់ឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការរបស់ក្រុមអ្នកវិនិយោគ ក្រុមអ្នករកស៊ីល្អៗក្រុមអ្នករកស៊ីមកពីប្រទេសសេរីដែលគេមើលមិនទាន់ឃើញពីចំណុចណាមួយថាជាចំណុចជាទីទុកចិត្តរបស់គេ»។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមនេះ គឺធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានប្រកាសប្ដេជ្ញាចិត្តនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលសេដ្ឋកិច្ច និងបច្ចេកវិទ្យាចិនពិភពលោក (GCET) ឆ្នាំ២០២៤ និងកិច្ចប្រជុំនានា នៅថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ថារដ្ឋាភិបាលលោកនឹងបន្តគាំទ្រដល់ជោគជ័យរបស់អ្នកវិនិយោគទាំងអស់គ្រប់មធ្យោបាយ ហើយបើកទ្វារចំហជានិច្ចចំពោះម្ចាស់អាជីវកម្មមកពីគ្រប់ទិសទី។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានបង្កើតយន្តការកម្រិតខ្ពស់ចំនួនពីរ ដើម្បីគាំទ្រដល់ការធ្វើអាជីវកម្មរបស់វិនិយោគិន គឺគណៈកម្មាធិការផ្ដល់យោបល់លើគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្ម និងទី២ គណៈកម្មាធិការជំរុញការដោះស្រាយវិវាទក្នុងវិស័យឯកជនឱ្យបានឆាប់រហ័ស និងមានប្រសិទ្ធភាព។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ «រដ្ឋាភិបាលខ្ញុំនឹងបន្តគាំទ្រដល់ភ្ញៀវទាំងអស់គ្រប់មធ្យោបាយដែលអាចធ្វើទៅបានទ្វាររបស់យើងតែងតែបើកចំហហើយនៅតែរក្សាគោលការណ៍ដែលអាចព្យាករណ៍បាន។ ការប្ដេជ្ញាចិត្តយើងចំពោះអាជីវកម្មរបស់អ្នកមិនមានការផ្លាស់ប្ដូរទេដូច្នេះខ្ញុំសូមអញ្ជើញភ្ញៀវទាំងអស់ដើម្បីក្លាយជាផ្នែកមួយដើម្បីដំណើរការក្នុងការផ្លាស់ប្ដូរកម្ពុជា»។
អ្នកតាមដានភូមិសាស្ត្រនយោបាយតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងប៉ាស៊ីហ្វិកលោក សេង វណ្ណលី លើកឡើងថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលចង់ឱ្យមានអ្នកបណ្ដាក់ទុនល្អៗមករកស៊ីនៅកម្ពុជា កម្ពុជាខ្លួនឯងគួរតែដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ បើកលំហសិទ្ធិសេរីភាពនយោបាយ និងបញ្ហាឆបោកតាមអនឡាញជាដើម។ លោកបន្តថា បច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាពឹងផ្អែកលើសេដ្ឋកិច្ចចិនដើម្បីជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដែលបញ្ហានេះធ្វើឱ្យកម្ពុជាពិបាកក្នុងការរំដោះខ្លួនចេញពីឥទ្ធិពលចិន។
លោក សេង វណ្ណលី៖ «ធម្មតាអ្នកវិនិយោគិនគេមករកស៊ីគោលបំណងរបស់គេគឺធ្វើយ៉ាងណាជំរុញឱ្យផលិតរបស់គេទៅទីផ្សារអន្តរជាតិជាពិសេសទីផ្សារអឺរ៉ុប ទីផ្សារអាមេរិកធំៗដទៃទៀត។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើមានការរំលោភច្បាប់ការងារជាហូរហែមានអំពើពុករលួយនៅក្នុងវិស័យការងារហ្នឹងជាហូរហែវានឹងរាំងស្ទះដល់អ្នកវិនិយោគិនដែល ហើយនៅពេលដែលគេមកវិនិយោគគេមិនអាចនាំចេញផលិតផលដែលលក់នៅទីផ្សារអន្តរជាតិទីផ្សារធំៗដូចជាអាមេរិក អង់គ្លេស ហ្នឹងវាពិបាកមកវិនិយោគ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ អ្នកជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងកិច្ចការអន្តរជាតិ លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា យល់ឃើញថា គឺជារឿងល្អដែលរដ្ឋាភិបាលមានការប្ដេជ្ញាចិត្តចង់ទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគ ប៉ុន្តែដើម្បីទាក់ទាញវិនិយោគបានគឺទាល់តែកម្ពុជាកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ឱ្យតុលាការធ្វើដោយឯករាជ្យ។ លោកបន្តថា នៅពេលប្រព័ន្ធច្បាប់រឹងមាំ និងមានបរិយាកាសនយោបាយល្អប្រសើរគឺជាភាពទាក់ទាញឱ្យមានអ្នកវិនិយោគមករកស៊ីនៅកម្ពុជា។
លោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា៖ «យុទ្ធការនៃការបង្កើតតុលាការពាណិជ្ជកម្ម ហើយនិងប្រព័ន្ធតុលាការធម្មតាហ្នឹងត្រូវតែមានយុត្តិធម៌សម្រាប់ពលរដ្ឋទូទៅ ឬក៏វិនិយោគិនទូទៅដែលគេអាចមកពឹងពាក់បានទើបជាសក្ដានុពលនៅក្នុងការវិនិយោគ។ ហើយនិងកត្តារួមផ្សំមួយចំនួនដូចជា សេវា ឬក៏តម្លៃទំនិញមូលដ្ឋានមួយចំនួនកុំឱ្យថ្លៃជាងប្រទេសជិតខាង ដូចជា ប្រេង ភ្លើងអគ្គិសនី ប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទ សេវាអ៊ីនធឺណិតជាដើមអាហ្នឹងជាកិច្ចការសំខាន់ដែរ»។
ទាក់ទងរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក មាស សុខសេនសាន សុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយនោះទេ។
អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយមើលឃើញថា ការព្យាយាមរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការកៀរគរអ្នកវិនិយោគឱ្យមករកស៊ីនៅកម្ពុជាអាចនឹងក្លាយទៅជាអសារបង់ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគ្រួសារត្រកូល«ហ៊ុន» មិនអាចធ្វើឱ្យធ្វើកម្ពុជាមានការផ្សះផ្សាជាតិ ការអត់ឱនផ្នែកនយោបាយ ការលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ និងការរំលោភនិងសិទ្ធិមនុស្សជាដើម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ តម្កល់សាលក្រមកំបាំងមុខទៅលើប្រធានសហជីព លោក ម៉ម រិទ្ធី ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ១៨ខែ
- ពលរដ្ឋ និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សធ្វើធម្មយាត្រាពីក្រុងកំពតមកភ្នំពេញ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស
- លោក ហ៊ុន សែន ស្នើមេដឹកនាំចិនឱ្យផ្ដល់ជំនួយ និងប្រាក់កម្ចីបន្ថែម ក្នុងគ្រាដែលកម្ពុជាអាចប្រឈមនឹងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់សហភាពអឺរ៉ុប
- អ្នកវិភាគជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យក្លាហានហ៊ាននិយាយជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន
- លោក ហ៊ុន សែន តែងតាំងលោក ហៃ វណ្ណា និងសកម្មជន ១៨នាក់ទៀតជាទីប្រឹក្សា និងជំនួយការ