មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញលោក ហ៊ុន សែន អំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋនាំគ្នាដាំដើមឈើ និងស្រឡាញ់ដើមឈើ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់ជីវិតមនុស្ស និងសត្វ។ សកម្មជនព្រៃឈើថា នេះជារឿងគួរឱ្យមោទនភាពដែលមេដឹកនាំកម្ពុជា ចេះស្រឡាញ់ព្រៃឈើ និងបំផុសពលរដ្ឋឱ្យដាំដើមឈើ ប៉ុន្តែរឿងដែលអភ័ព្វនោះ គឺអ្នកដឹកនាំរដ្ឋបច្ចុប្បន្ន គ្មានសមត្ថភាពថែរក្សាព្រៃឈើ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជំរុញឱ្យប្រជាពលរដ្ឋថែរក្សាការពារព្រៃឈើ និងបរិស្ថានធម្មជាតិឱ្យបានគ្រប់ៗ គ្នា ដើម្បីការរស់នៅរបស់ខ្លួន សហគមន៍ ជីវិតសត្វព្រៃ និងប្រព័ន្ធជីវចម្រុះ។ បន្ថែមពីលើនេះ លោកចង់ឱ្យពលរដ្ឋទាំងអស់នាំគ្នាចូលរួមបណ្ដុះគំនិតស្រឡាញ់ដើមឈើ និងដាំដុះដើមឈើឡើងវិញផងដែរ។ លោកថ្លែងបែបនេះនៅក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុក (Facebook) នៅថ្ងៃទី៩ កក្កដា ដែលជាថ្ងៃបុណ្យ “រុក្ខទិវា” ឬហៅថា ទិវាដាំដើមឈើ។
លោក ហ៊ុន សែន បានបង្ហោះរូបភាព ៣សន្លឹក ក្នុងនោះមួយសន្លឹកបង្ហាញពីព្រះរាជសកម្មភាពដាំដើមឈើរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទ នរោត្តម សីហមុនី ហើយរូបពីរសន្លឹកផ្សេងទៀត បង្ហាញពីរូបលោក និងភរិយា ដាំដើមឈើ និងស្រោចទឹកដើមឈើ។ លោកបានឆ្លៀតរំឭកពីព្រះរាជកិច្ចដឹកនាំរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ដែលបានបង្កើតថ្ងៃបុណ្យ “រុក្ខទិវា” នៅថ្ងៃទី៩ កក្កដា ឆ្នាំ១៩៥២ ដើម្បីបំផុសចលនាដាំដើមឈើឡើងវិញ និងបណ្ដុះគំនិតស្រឡាញ់ និងថែរក្សាសម្បត្តិព្រៃឈើ និងបរិស្ថានធម្មជាតិ។ លោកក៏បានថ្លែងអំណរគុណដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដែលបានថែរក្សាការពារ និងដាំដុះដើមឈើកាន់តែច្រើនឡើងនៅទូទាំងប្រទេស។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកការពារបរិស្ថាន និងព្រៃឈើ អះអាងថា សម្បត្តិព្រៃឈើកម្ពុជាកំពុងឈានទៅរកការវិនាសហិនហោចដោយស្នាដៃមន្ត្រីក្រោមឱវាទលោក ហ៊ុន សែន នេះឯង។
សកម្មជនព្រៃឈើ លោក ហេង ស្រស់ ជឿជាក់ថា ស្របពេលដែលលោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីរបស់លោក កំពុងប្រារព្ធទិវាដាំដើមឈើនេះ ក្រុមឈ្មួញកំពុងសប្បាយនឹងការកាប់ព្រៃឈើឥតឈប់ឈរនៅក្នុងតំបន់ការពារ មានជាអាទិ៍ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំព្រិច ដែនជម្រកសត្វព្រៃឡង់ និងព្រៃព្រះរកា ជាដើម។ លោកអះអាងថា ឈើដែលកាប់បាននោះ ត្រូវគេដឹកយកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាមទាំងឡានៗ ហូរហែឥតដាច់ ដោយមានការបើកដៃពីអាជ្ញាធរជំនាញ៖ «គ្រាន់តែចង់ប្រាប់ថា ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សព្វថ្ងៃហ្នឹង គឺកំពុងតែបំផ្លាញព្រៃឈើ ធនធានធម្មជាតិ។ ហើយអ្នកដែលបំផ្លាញទាំងអស់ហ្នឹង គឺសុទ្ធតែជាអ្នកក្រោមឱវាទរបស់គាត់ទាំងអស់ ហើយគាត់ប្រាកដជាដឹងច្បាស់ហើយថា អ្នកណាខ្លះដែលជាមេឈ្មួញ អ្នកណាខ្លះដែលកំពុងតែបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិនៅប្រទេសកម្ពុជាសព្វថ្ងៃហ្នឹង»។
កម្ពុជាបានជាប់ឈ្មោះថា ជាប្រទេសដែលមានការបាត់បង់ព្រៃឈើយ៉ាងគំហុក នៅចន្លោះឆ្នាំ២០០១ ដល់២០១៤។ អ្នកស្រាវជ្រាវនៃសាកលវិទ្យាល័យម៉ារីឡេនដ៍ (University of Maryland) សហរដ្ឋអាមេរិក បានរកឃើញថា ក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ កម្ពុជាមានព្រៃឈើចំនួន ៧២% នៃផ្ទៃដីសរុប ក៏ប៉ុន្តែ បានធ្លាក់មកនៅត្រឹមជាង៤០% ក្នុងឆ្នាំ២០១៤ ហើយនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៦ យ៉ាងហោចណាស់ព្រៃឈើទំហំជាង ២សែនហិកតារ នៅតំបន់ភូមិភាគឦសាន ត្រូវបានកាប់បំផ្លាញទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ ដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មដោយខុសច្បាប់ទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម។
ចំណែក អង្គការទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថាន ហៅកាត់ថា EIA វិញ បានរកឃើញថា ចាប់ពីខែតុលាឆ្នាំ ២០១៧ ដល់ខែមីនា ២០១៨ ទំហំព្រៃឈើដែលត្រូវបានកាប់បំផ្លាញ មានចំនួនជាង១ លាន ១សែន ម៉ែត្រគីប គិតជាទឹកប្រាក់មានតម្លៃរាប់សិបលានដុល្លារអាមេរិក។ អង្គការអន្តរជាតិមួយនេះអះអាងថា ឈើទាំងនោះត្រូវបាននាំចេញទៅប្រទេសវៀតណាម ដោយត្រូវបង់លុយឱ្យអាជ្ញាធរព្រំដែន និងក្រុមអនុរក្សព្រៃឈើ ជាថ្នូរនឹងកិច្ចការពារសុវត្ថិភាពឆ្លងព្រំដែន។
លោក ហេង ស្រស់ ថ្លែងថា លោកសប្បាយចិត្តដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនបាននាំគ្នាចូលរួមដាំដើមឈើឡើងវិញ ទាំងដែលពួកគាត់មិនមែនជាអ្នកកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែលោកយល់ថា ប្រសិនបើមន្ត្រីក្រោមឱវាទរបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនរកស៊ីឈើ ឬកាងបទល្មើសកាប់ឈើទេនោះ កម្ពុជាប្រហែលជាមិនចាំបាច់ដាំដើមឈើឡើងវិញឡើយ។ សកម្មជនព្រៃឈើរូបនេះ ថ្លែងទៀតថា លោកគ្មានជំនឿលើការអះអាងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការការពារព្រៃឈើ និងធនធានធម្មជាតិទៀតនោះឡើយ ព្រោះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបរាជ័យជាច្រើនដងរួចមកហើយចំពោះការសន្យារបស់ខ្លួនក្នុងបញ្ហានេះ៖ «ខ្ញុំសប្បាយចិត្តចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដែលពួកគាត់កំពុងតែយកចិត្តទុកដាក់ដាំដើមឈើ ហើយមួយវិញទៀត គឺយើងគ្រាន់តែចង់ប្រាប់ទៅទាំងក្រសួងទាំងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា បើកូនចៅរបស់គាត់នៅខាងក្រោមឱវាទរបស់គាត់មិនកាប់ព្រៃឈើ ព្រៃឈើនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរមិនចាំបាច់ដាំអីទៀតទេ»។
ក្រសួងបរិស្ថានធ្លាប់បានបញ្ជាក់ថា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៦ កម្ពុជានៅមានគម្របព្រៃឈើជាង ៤៥% នៃផ្ទៃដីសរុប។ ក្រសួងអះអាងទៀតថា ផ្ទៃដីគម្របព្រៃឈើអាចនឹងមានការកើនឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដោយសារមានការដាំដុះកូនឈើឡើងវិញ បូករួមទាំងប្រសិទ្ធភាពនៃការទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើ និងការរុករានដីព្រៃ។
ទោះជាយ៉ាងណា សកម្មជនបរិស្ថានអះអាងថា គម្របព្រៃឈើពិតប្រាកដ អាចមានត្រឹមចន្លោះពីជាង ២០% ទៅជាង ៣០% ប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះបច្ចុបន្ននេះ បទល្មើសព្រៃឈើគ្មានការថមថយឡើយ ស្របពេលដែលតំបន់ព្រៃការពារជាច្រើនកន្លែង ត្រូវបានកាប់ទន្ទ្រាន និងឈូសឆាយយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិឯកជន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។