លោក ហ៊ុន សែន ស្នើអាស៊ានបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទប់ស្កាត់គ្រោះមហន្តរាយ

ដោយ ថា កិត្យា
2015-12-16

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងពិធីប្រកាសឲ្យអនុវត្តគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍វិស័យឧស្សាហកម្មកម្ពុជា ឆ្នាំ២០១៥-២០២៥ នាវិមានសន្តិភាព កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៥។

RFA/Cheng Mengchou

ស្ដាប់ ឬ ទាញយកសំឡេង

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អំពាវនាវឲ្យបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន បង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងផ្តល់ព័ត៌មានឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីទប់ស្កាត់គ្រោះមហន្តរាយ។ ការលើកឡើងនេះ គឺក្នុងពេល លោក ហ៊ុន សែន ចូលរួមថ្លែងបើកកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ានទទួលបន្ទុកគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ នារាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី១៦ ខែធ្នូ ដើម្បីស្វែងរកវិធីកាត់បន្ថយគ្រោះមហន្តរាយក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ចំណែកអង្គការសង្គមស៊ីវិល ស្នើ លោក ហ៊ុន សែន ជួយការពារបរិស្ថានដោយធានាថា កុំឲ្យមានវិនាសកម្មព្រៃឈើ។

ការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ គឺជាប្រធានបទដ៏សំខាន់ នៅគ្រាដែលមេដឹកនាំនៃប្រទេសជាសមាជិកសមាគមអាស៊ាន ប្រាថ្នាបង្កើតសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាននៅដំណាច់ឆ្នាំ២០១៥ ខាងមុខនេះ។

នៅចំពោះមុខរដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ាន ទទួលបន្ទុកគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍ថា វិធានការសំខាន់ៗសម្រាប់គ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយនោះ គឺរដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ ត្រូវចូលរួមសហការ និងផ្តល់ព័ត៌មានឆ្លើយតបឲ្យបានឆាប់រហ័ស នៃការកើតមានគ្រោះមហន្តរាយផ្សេងៗ ដើម្បីឲ្យប្រទេសនីមួយៗបានព្យាករ និងត្រៀមលក្ខណៈទប់ស្កាត់ជាមុន៖ «ថ្នាក់ដឹកនាំដែលពិភាក្សានៅថ្ងៃនេះ គប្បីធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្នាឲ្យបានល្អ ទៅលើបញ្ហាទាក់ទងនឹងការផ្តល់ព័ត៌មានជូនគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីកាត់បន្ថយនូវគ្រោះថ្នាក់។ ឧទាហរណ៍ ជំនន់ដែលកើតឡើង ខាងប្រទេសឡាវ អាចផ្តល់ព័ត៌មានឆាប់រហ័សដល់កម្ពុជា ហើយកម្ពុជា ក៏ផ្តល់ព័ត៌មានឆាប់រហ័សដល់វៀតណាម ដើម្បីកាត់បន្ថយនូវគ្រោះថ្នាក់បែបនេះ»។

ទន្ទឹមគ្នានេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បន្ថែមថា ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន ត្រូវជួយអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពបច្ចេកទេស និងស្ថាប័ន ព្រមទាំងផ្តល់ចំណេះជំនាញ និងបទពិសោធន៍ផ្សេងៗអំពីរបកគំហើញថ្មីៗ ដើម្បីគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ។

នៅពេលបច្ចុប្បន្ន គ្រោះមហន្តរាយបានកើតឡើងញឹកញាប់ និងទំហំកាន់តែធំ ដែលពិបាកប៉ាន់ស្មាន។

ថ្លែងបិទបញ្ចប់កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ាន ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយលើកទី៣ នេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ លោក ហោ ណាំហុង មើលឃើញថា តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ គឺងាយរងគ្រោះពីបាតុភូតធម្មជាតិ ដែលជាងមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ បង្កឲ្យបាត់បង់ជីវិតមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ និងបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិទ្រង់ទ្រាយធំអស់រាប់ពាន់លានដុល្លារ។

លោក ហោ ណាំហុង បញ្ជាក់ដែរថា សម្រាប់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ គឺគ្រោះមហន្តរាយបង្កដោយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ មិនត្រឹមតែការបាត់បង់ជីវិត និងវិនាសកម្មប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាប្រភពនៃអសន្តិសុខរបស់ពលរដ្ឋទាំងផ្នែកអាយុជីវិត ម្ហូបអាហារ និងភាពក្រីក្រ ហើយរារាំងដល់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពទៀតផង។

ដើម្បីប្រយុទ្ធនឹងគ្រោះធម្មជាតិនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជឿជាក់ថា ការធ្វើការឆ្លើយតបរួមគ្នារបស់អាស៊ាន ក៏ដូចជាពិភពលោក នឹងអាចជួយកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់នេះឲ្យនៅកម្រិតទាប។

ដោយឡែកទាក់ទិននឹងគ្រោះមហន្តរាយនេះ ប្រធានក្រុមកិច្ចការពិសេសសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក អ៊ូច ឡេង ដែលឃ្លាំមើលការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ និងបរិស្ថានក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលនៅតែការពារក្រុមហ៊ុនឯកជន ឲ្យបន្តកាប់ឈើដោយខុសច្បាប់ និងដឹកចេញទៅលក់នៅទីផ្សារអន្តរជាតិនោះ ព្រៃឈើកម្ពុជា នឹងហិនហោចគ្មានសល់ ហើយនឹងបណ្ដាលឲ្យកើតឡើងនូវគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ។ លោកបន្ថែមថា វិធានការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិសម្រាប់ប្រទេសក្រីក្រដូចកម្ពុជា នោះ គឺរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែគិតគូរការពារព្រៃឈើឡើងវិញ៖ «ព្រៃឈើមានតួនាទីសំខាន់ ដែលជាប្រព័ន្ធការពារផ្នែកបរិស្ថាន ដើម្បីកុំឲ្យមានគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ ប្រសិនបើព្រៃឈើអស់ហើយ ថាតើបរទេស ឬក៏នាយករដ្ឋមន្ត្រី គាត់មានលទ្ធភាពអីដើម្បីការពារគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ មានន័យថា ប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញដេករង់ចាំតែស្លាប់»។

ទាក់ទងនឹងគម្របព្រៃឈើធម្មជាតិសរុបនៅកម្ពុជា វិញ លោក អ៊ូច ឡេង បញ្ជាក់ថា គឺនៅសល់ប្រមាណ ២០% ប៉ុណ្ណោះ។ ឫសគល់នៃការបាត់បង់ព្រៃឈើនេះហើយ ទើបប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្ពុជា បានរងគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជាអាកាសធាតុប្រែប្រួលក្តៅខ្លាំង គ្រោះរាំងស្ងួត ខ្យល់ព្យុះ និងការស្លាប់មនុស្សដោយសារទឹកជំនន់ជាង ២០០នាក់ និងស្លាប់ដោយសាររន្ទះបាញ់ជាច្រើនផងដែរ៕