សង្គម​ស៊ីវិល​គាំទ្រ​សហភាពអឺរ៉ុប​ហាម​នាំ​ចូល​ផលិតផល​ណា បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ

ដោយ សុជីវី
2022.12.10
សង្គម​ស៊ីវិល​គាំទ្រ​សហភាពអឺរ៉ុប​ហាម​នាំ​ចូល​ផលិតផល​ណា បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ បទល្មើសព្រៃឈើ​ទ្រង់ទ្រាយធំនៅតែកើតមានឡើង នៅក្នុង​តំបន់ព្រៃឡង់ ខេត្តព្រះវិហារ កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។
រូប៖ ពលរដ្ឋ​ផ្ដល់​ឲ្យ

ក្រុម​អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​គាំទ្រ​ ចំណាត់ការ​របស់​សហភាព​អឺរ៉ុប (EU) បាន​ឯកភាព​លើ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ហាមនាំចូល​ផលិតផល ដែល​ដុត​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ។ ពួកគាត់​រំពឹង​ថា វិធានការ​នេះ​នឹង​រួម​ចំណែក ​ទប់ស្កាត់​ការ​កាប់​រុករាន​ទន្ទ្រាន​ព្រៃឈើ​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ ដើម្បី​យក​ដី​ធ្វើ​កសិកម្ម​ ដោយ​ក្រុម​អ្នក​មាន​អំណាច និង​ឧកញ៉ា ឃុបឃិត​ជាមួយ​អាជ្ញាធរ​រដ្ឋាភិបាល។

ក្រុម​អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​ដែល​ធ្វើការ​ពាក់ព័ន្ធ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ចាត់​ទុក​វិធានការ​របស់​សហភាព​អឺរ៉ុប ជាក្តី​សង្ឃឹម​ថ្មី​មួយ សម្រាប់​កម្ពុជា​ដែល​បន្ត​រង​គ្រោះ ដោយសារ​ សកម្មភាព​កាប់​បំផ្លិច​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​គ្រប់​តំបន់​អភិរក្ស ដើម្បី​យក​ដី​ធ្វើកសិកម្ម​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៦ ខែធ្នូ សមាជិក​សភា​និង​រដ្ឋាភិបាល​សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​ព្រមព្រៀង​ហាមការ​នាំចូល​ផលិតផល​ទាំងឡាយ ដែល​រួម​ចំណែក​​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​នៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក។ កិច្ច​ព្រមព្រៀង​បឋម​នេះ ត្រូវ​បាន​អនុម័ត​ជា​ផ្លូវការ​ដោយ​សភា​សហភាព​អឺរ៉ុប​ តម្រូវ​ឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជក​ទាំង​អស់ ផ្ទៀងផ្ទាត់​ឱ្យ​បាន​ហ្មត់ចត់​ថា រាល់​ទំនិញ​ដែល​ពួកគេ​លក់​នៅ​សហភាព​អឺរ៉ុប​ គ្មាន​ប្រភព មក​ពី​ការ​ដុត​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ និង​ការ​រេចរឹល​ព្រៃឈើ​គ្រប់​ទី​កន្លែង​ នៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក​គិត​ត្រឹម​ឆ្នាំ២០២១

ប្រធាន​អង្គការ​ប្រឆាំង​អំពើពុករលួយ ទប់ស្កាត់​ការបំផ្លាញ​ធនធាន​ធម្មជាតិ និង​ការពារ​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ​ (ACNCIPO) លោក ជា ហ៊ាន មើល​ឃើញ​ថា ចំណាត់​ការ​របស់សហភាពអឺរ៉ុបនេះ ​អាច​ជា​ផ្នែក​មួយ​បញ្ឈប់​សកម្មភាព​ទន្ទ្រាន​ដី​ព្រៃ​អភិរក្ស​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ ស្រប​ពេល​ដែល​ បច្ចុប្បន្ន​ចលនា​កាប់​រុករាន​ព្រៃ​ក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​នៅ​តែ​បន្ត​កើត​មាន​យ៉ាង​ពេញ​ទំហឹង ធ្វើឱ្យ​ដែន​ជម្រក​សត្វព្រៃ និង​តំបន់​អភិរក្ស​គ្រប់​តំបន់​ បាន​ក្លាយ​ជា​វាល​រហោឋាន​អស់​រាប់​ម៉ឺនហិកតារ​នៅ​រយៈ​ពេល​ជាង១០ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ។​

លោក​បន្ថែម​ថា ពេល​នេះ​តំបន់​អភិរក្ស​ទាំងនោះ​បាន​ក្លាយ​ជាវាល​អស់​មួយ​ផ្នែកធំ​ ដែល​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ក្រុម​អ្នកមាន​លុយ​មាន​អំណាច និង​អាជ្ញាធរ​ខិលខូច បាន​ដាំ​ដំណាំ​ឧស្សាហកម្ម​ បន្ទាប់ពី​កាប់​ទន្ទ្រាន​ព្រៃអស់៖

«អនាគត​គឺ​តំបន់​ដែន​ជម្រក​ទូទាំង​ប្រទេស ដែល​គ្មាន​តំបន់​ការពារ​ទេ​ គឺ​អស់​ព្រៃ​តែ​ម្តង មិន​ថា តំបន់​ឱរ៉ាល់​ទេ តំបន់​ឧទ្យាន​ជាតិ និង​តំបន់​ដែន​ជម្រក​ ពោរពេញ​ដោយ​ការ​ទន្ទ្រាន​ទាំង​អស់»

សហភាពអឺរ៉ុប (EU) បន្ថែម​ថា ព្រៃឈើ​នៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក​កំពុង​ទទួល​រង​ការ​គំរាមកំហែង​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ដោយសារកាប់ឈើធំៗធ្វើជំនួញ និងការ​ទន្ទ្រាន​​ព្រៃឈើ ​ដើម្បី​យក​ដី​ធ្វើ​កសិកម្ម​រួមមាន ដាំ​សណ្ដែក សៀង​​និង​​ដូងប្រេង​ជាដើម។

អង្គការ​ស្បៀងអាហារ និង​កសិកម្ម​របស់អង្គការ​សហប្រជាជាតិ (FAO) ប៉ាន់​ប្រមាណ​ថា ព្រៃឈើ​ចំនួន ៤២០ លាន​ហិកតារ​ ដែល​ជា​ផ្ទៃដី​ធំ​ជាង​សហភាព​អឺរ៉ុប ត្រូវ​បាន​បំផ្លាញ ក្នុង​ចន្លោះ​ឆ្នាំ១៩៩០ ដល់​ឆ្នាំ ២០២០។

ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​បរិស្ថាន​នៃសភា​អឺរ៉ុប​ លោក ផាសស្កែល ខេនហ្វីន (Pascal Canfin) បាន​ថ្លែងថា អឺរ៉ុប​នឹង​បិទទ្វារ​របស់​ខ្លួន​ចំពោះ​ផលិតផល​ប្រចាំថ្ងៃ​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ខ្ពស់​បំផុត​លើ​ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​នៅ​លើ​ពិភពលោក។

ឆ្លើយតប​រឿង​នេះ ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នកនាំ​ពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន មាន​ប្រសាសន៍​ថា តំបន់​ដែល​សំបូរ​ព្រៃឈើ រដ្ឋាភិបាល​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​កាប់​បំផ្លាញ​នោះ​ទេ ហើយ​ច្បាប់​របស់​កម្ពុជា​ បាន​អនុញ្ញាត​​ឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​វិនិយោគ​តែ​តំបន់​ព្រៃ រេចរឹល ឬ​តំបន់​គ្មាន​ព្រៃឈើ​ប៉ុណ្ណោះ ​ហើយ​ពេល​នេះ រដ្ឋាភិបាល​បាន​បញ្ឈប់​ការ​ផ្តល់ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ហើយ។ លោក​បដិសេធ​មិន​ឆ្លើយ​សំណួរ​ផ្សេង​ទៀត ដោយ​បង្វែរ​ឱ្យ​សួរ​ក្រសួង​កសិកម្ម​វិញ៖

«ព្រៃក្រាស​គេ​មិន​ឱ្យ​រំលាយ​ព្រៃឈើ​ទេ ព្រោះ​ឥលូវ​យើង​ចូល​កម្មវិធី​លក់​កាបូន មាន​តែ​ទី​កន្លែង​គ្មាន​ដី​ទើប​យើង​អាច​ ធ្វើ​កសិកម្ម​បាន»

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​មិន​ទាន់​អាច​ទាក់ទង សុំការ​បំភ្លឺ​រឿង​នេះ ពី​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​កសិកម្ម កញ្ញា អ៊ឹម រចនា បាន​នៅ​ឡើយ​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី៨ ខែធ្នូ ដោយ​ទូរស័ព្ទ​ហៅ​ចូល​ច្រើន​ដង​តែ​គ្មាន​អ្នកលើក។

ទាក់ទងរឿង​នេះ​ដែរ ទីប្រឹក្សា​បណ្តាញ​ជនជាតិដើមភាគតិច​កម្ពុជា​ និង​ជា​មន្ត្រី​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​សមាគម​អាហុក​ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក គ្រើង តុលា មើល​ឃើញ​ថា កន្លង​ទៅ ផ្ទៃ​ដី​រាប់​ម៉ឺន​ហិកតារ ក្នុង​ខេត្តមណ្ឌលគិរី​គ្រប់​ដណ្ដប់​ដោយ​ព្រៃស្រោង​ ប៉ុន្តែ​ពេល​នេះ​ជំនួស​មក​វិញ​ដោយ​ដំណាំ​ឧស្សាហកម្ម​រួមមាន កៅស៊ូ និង​ដូងប្រេង គ្រប់គ្រង​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន និង​អ្នកមាន​ឥទ្ធិពល។ 

លោក​ថា អំពើ​ពុករលួយ​ជាដើម​ចម ធ្វើ​ឱ្យ​ព្រៃស្រោង និង​ពាក់​កណ្តាល​ស្រោង​ រលាយ​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័យ បើ​ទោះ​បី​ជា ច្បាប់​របស់​កម្ពុជា​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​វិនិយោគ​នៅ​តំបន់​សំបូរ​ព្រៃឈើ​ក្តី៖

«អ្នក​មានៗ​តម្រូវ​រក​ដី​ឱ្យ​គាត់ រាប់​ហិកតារ ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់ ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ជម្រក​សត្វ ហូរហែ។ គ្រាន់​ខេត្តមណ្ឌលគិរី​មួយ​ផ្តល់​ដី​សម្បទាន​ឱ្យ​ឧកញ៉ា អ្នកមាន និង​ក្រុមហ៊ុន​ ហើយ​អ្នក​មាន​អំណាច​គាត់​អាង​មាន​លុយ ទន្ទ្រាន​ព្រៃ​សាធារណៈ​របស់​រដ្ឋ និង​ដណ្តើមដីពលរដ្ឋ​ជាដើម»

កន្លងមក សកម្មជន​បរិស្ថាន និង​របាយការណ៍អន្តរជាតិ​ជាច្រើន​រក​ឃើញ​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ជា​ពិសេស​ក្រុម​គ្រួសារ​របស់​លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន  បានឃុបឃិត​គ្នាជា​ប្រព័ន្ធ​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​របស់​ឧកញ៉ា​មួយ​ចំនួន និង​មន្ត្រីរបស់​លោក ក្នុង​ការ​កាប់​ព្រៃឈើ ហើយនាំ​ឈើ​ចូល​ទៅ​លក់​នៅ​ទីផ្សារ​អឺរ៉ុប និង​ការ​ច្បាម​យក​ដីពី​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច ក្រោម​រូបភាព​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច។  

របាយការណ៍​អង្កេត​លើកទី​២ របស់ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​កូពែនហេហ្គែន ​(Copenhagen) នៃ​ប្រទេស​ដាណឺម៉ាក (Denmark) ចេញ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្មីៗនេះ បង្ហាញថា កម្ពុជា​បាន​បាត់បង់​ព្រៃឈើ​ជាង ១៤​ម៉ឺនហិកតារ (១៤៤.០០០កាលពីឆ្នាំមុន។ ក្នុងនោះ ការបាត់បង់​គម្រប​ព្រៃឈើ​នៅក្នុង​ដែនជម្រក​សត្វព្រៃឡង់​បាន​កើន​ឡើង ២២ព្រៃព្រះរកាកើនឡើង ៤៣និង​ដែន​ជម្រក​សត្វព្រៃ​សង្ឃរុក្ខាវ័ន​ចំនួន ៤៧%

កាលពីខែកញ្ញា កន្លងទៅ អង្គការ​គំនិតផ្ដួចផ្ដើម​សាកល​ប្រឆាំង​នឹង​ឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន គ្លូបល អ៊ីននីហ្សីអេធីវ (Global Initiative Against Transnational Organized Crime) ក៏ធ្លាប់បាន​ចេញលទ្ធផលស្រាវជ្រាវ​អំពីមែកធាង​អំពើខុសច្បាប់​ នៃ​រចនាសម្ព័ន្ធ​កាប់​ឈើ​ខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា (Branches Of Illegality Cambodia's illegality structures) ដែរ។ របាយការណ៍​នោះ​បង្ហាញ​ថា ប្រព័ន្ធការពារ​គ្នាទៅវិញទៅមក​ដែលបង្កើត​ឡើង​ដោយ​គ្រួសារ​លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជា​មួយ​ក្រុម​ឧកញ៉ា និងកងកម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ គឺជាកត្តា​ចម្បង​ធ្វើឱ្យ​មាន​វិនាសកម្ម​ព្រៃឈើ​នៅកម្ពុជា​នៅតែ​បន្ត​កើត​មាន៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។