អង្គការគំនិតផ្ដួចផ្ដើមសាកលប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន បង្ហាញរបាយការណ៍កាប់ឈើខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា
2022.09.25
អង្គការគំនិតផ្ដួចផ្ដើមសាកលប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន គ្លូបល អ៊ីននីហ្សីអេធីវ (Global Initiative Against Transnational Organized Crime) នៅក្នុងខែកញ្ញា កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានចេញលទ្ធផលស្រាវជ្រាវថ្មីអំពីមែកធាងអំពើខុសច្បាប់នៃរចនាសម្ព័ន្ធការកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា របាយការណ៍នេះបានបង្ហាញការពិត អំពីអ្នកដែលមានតួនាទីធំៗប្រព្រឹត្តិបទល្មើសព្រៃឈើនៅកម្ពុជា ហើយស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលទទួលយកអនុសាសន៍របាយការណ៍ និងកែតម្រូវចំណុចខុសឆ្គងរបស់ខ្លួន ជាជាងច្រានចោលមិនទទួលយកការពិតដោយគ្មានហេតុផល។
របាយការណ៍មែកធាងអំពើខុសច្បាប់ នៃរចនាសម្ព័ន្ធកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា (Branches Of Illegality Cambodia's illegality structures) បង្ហាញថា ប្រព័ន្ធការពារគ្នាទៅវិញទៅមកដែលបង្កើតឡើងដោយគ្រួសារលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាមួយក្រុមឧកញ៉ា និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ គឺជាកត្តាចម្បងធ្វើឱ្យមានវិនាសកម្មព្រៃឈើនៅកម្ពុជានៅតែបន្តកើតមាន។
របាយការណ៍បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ដើម្បីបានចូលរួមក្នុងប្រព័ន្ធការពារគ្នាទៅវិញទៅមក គេត្រូវបរិច្ចាគលុយ ៥០ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកដល់គណបក្សប្រជាជន ដើម្បីបានងារជាឧកញ៉ា ហើយការទទួលបានឋានៈនេះ ប្រៀបដូចជាការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយ គណបក្សប្រជាជនអស់មួយជីវិត ដើម្បីភ្ជាប់មកជាមួយអភ័យឯកសិទ្ធិ ការទំនុកបម្រុង និងទំនួលខុសត្រូវជាមួយគ្នាទៅវិញទៅមក។
បន្ថែមពីលើនេះ ការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា របៀបបង់ប្រាក់ក្រៅផ្លូវការនៅក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធរបបលោក ហ៊ុន សែន និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ត្រូវបានធ្វើឡើងដូចទៅនឹង ក្រុមជនអន្ធពាល ដែលមានរាងដូចពីរ៉ាមីត ដោយក្នុងនោះអ្នកដែលមានឋានៈតូចទាប ត្រូវបង់ប្រាក់ខែរបស់ពួកគេរហូតដល់៥០% ទៅដល់អ្នកដែលមានតួនាទីធំជាងខ្លួន។ ដោយប្រាក់ខែមិនអាចផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពបាន មន្ត្រីទាំងនោះ ត្រូវតែរកចំណូលបន្ថែមតាមរយៈការទទួលសំណូក។ ដោយឡែក ចំពោះមន្ត្រីណាដែលមិនបង់ប្រាក់ដល់ថ្នាក់លើ នោះពួកគេនឹងត្រូវប្រឈមនឹងការលាលែងពីដំណែងរបស់ខ្លួន។
របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវដែលមានកម្រាស់៥៣ទំព័រនេះ ក៏បានបង្ហាញដែរថា ការបង់ពន្ធក្រៅផ្លូវការ (Unofficial Taxation) ទៅកាន់កងកម្លាំងខេមរភូមិន្ទ កងរាជអាវុធហត្ថ និងអាជ្ញាធរដែនដី គឺជាខែលការពារដ៏មានប្រសិទ្ធិភាពដល់ស្ថិរភាពអាជីវកម្ម និងសុវត្ថិភាពឈ្មួញរកស៊ីឈើខុសច្បាប់ ព្រោះការបង់ពន្ធក្រៅផ្លូវការនេះ ធ្វើឱ្យអ្នករកស៊ីទាំងនោះមានវិន័យត្រឹមត្រូវក្នុងការប្រព្រឹត្តិបទល្មើស ហើយក៏កាត់បន្ថយជម្លោះហិង្សាវាងអ្នកជំនួញឈើខុសច្បាប់ដែរ។
ជាមួយគ្នានេះ នៅផ្នែកមួយដែលសរសេរអំពីការជំរុញ និងគ្រប់គ្រងក្រុមបទល្មើសព្រៃឈើ ការស្រាវជ្រាវបានរំលេចឡើងវិញអំពីដំណើរគ្រួសារ លោក ហ៊ុន សែន គ្រប់គ្រងលើក្រុមឧកញ៉ាជាឈ្មួញព្រៃឈើ ដោយក្នុងនោះ អ្នកស្រី ប៊ុន រ៉ានី ភរិយាលោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានជំរុញឱ្យបើកការស៊ើបអង្កេតលើ ឧកញ៉ា លឹម ប៊ុណ្ណា ដើម្បីសម្រួលផ្លូវរកស៊ីឈើរបស់ ឧកញ៉ា សឹង សំអុល ហើយក្រោយមកទើបដឹងថា ឧកញ៉ា លឹម ប៊ុណ្ណា គឺជាមនុស្សដែលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ការពារ។ ក្រោយមក លោក ហ៊ុន សែន បានបង្កើតរចនាសម្ព័ន្ធថ្មីរវាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ តាមរយៈការផ្ដល់តួនាទី មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស លោក សៅ សុខា ជា ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិ ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ។ ការផ្ដល់តួនាទីដល់លោក សៅ សុខា នេះ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា គ្រាន់តែដើម្បីគ្រប់គ្រងបទល្មើសព្រៃឈើឱ្យមានរបៀបរៀបរយ និងប្រមូលពន្ធក្រៅផ្លូវការឱ្យបានកាន់តែច្រើនតែប៉ុណ្ណោះ។ លើសពីនេះ ផ្នែកមួយនៃរបាយការណ៍បានបង្ហាញថា មន្ត្រីធំៗក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនទៀត ក៏ត្រូវបានចាត់ឱ្យការពារ និងចូលរួមប្រព្រឹត្តិបទល្មើសព្រៃឈើដែរ មន្ត្រីទាំងនោះរួមមាន អភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ស្វាយ សំអ៊ាង អ្នកនាំពាក្យកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស លោក អេង ហ៊ី អភិបាលខេត្តកំពង់ចាម លោក អ៊ុន ចាន់ដា អភិបាលខេត្តប៉ៃលិន អ្នកស្រី បាន ស្រីមុំ និងអតីតអភិបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ បច្ចុប្បន្នជាអភិបាលខេត្តកំពត លោក ម៉ៅ ធនិន ដែលជាក្មួយប្រសារបស់លោក ហ៊ុន សែន ជាដើម។
ដោយឡែក ក្មួយប្រុសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺ លោក ហ៊ុន តូ ត្រូវបានគេរកឃើញថា មានមុខរបររកស៊ីជាមួយលោក ទ្រី ភាព តាមរយៈក្រុមហ៊ុន អឹម.ឌី.អេស ហេង ហ៊ី អ៊ីនវេសមិន ខូ.អិល.ធី.ឌី (Heng He Investment Co.ltd) ក្នុងការនាំឈើហុបខុសច្បាប់ទៅប្រទេសថៃ។ ជាមួយគ្នានេះ លោក ហ៊ុន តូ ក៏រកស៊ីជាមួយ លោក គិត ម៉េង សហការជាមួយក្រុមហ៊ុន អភិវឌ្ឍន៍វិស័យទេសចរណ៍ យីជា (Yee Jia Tourism Development Company) ដែលមានថៅកែជនជាតិចិនឈ្មោះ ហ្វូ សៀន តាំង (Fu Xian Tang) ទទួលបានសិទ្ធិវិនិយោគផ្ដាច់មុខក្នុងការអភិវឌ្ឍតំបន់ឆ្នេររាម ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ហើយបានដណ្ដើមយកដីប្រជាពលរដ្ឋ និងកាប់ឈើខុសច្បាប់ដែរ។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ បានធ្វើឡើងក្នុងរយៈពេល៤ខែ គឺពីខែឧសភាដល់ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ដោយបានចុះស្រាវជ្រាវបន្ថែមពីបទល្មើសព្រៃឈើ និងការដឹកជញ្ជូនឈើខុសច្បាប់ដោយផ្ទាល់ពីតំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃភ្នំសំកុស តំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃស្នួល និងចំណុចបញ្ចប់នៃផ្លូវដឹកជញ្ជូនឈើពី តំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃភ្នំព្រេច តំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃភ្នំនំលារ និងតំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃកែវសីមា។ ការស្រាវជ្រាវនេះក៏មានករណីសិក្សាលំអិតពីរផ្សេងគ្នាទៀតដែរ ក្នុងនោះ ករណីសិក្សាទី១ បានបង្ហាញពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅតំបន់ជួរភ្នំក្រវ៉ាញ ។ លោក លី យ៉ុងផាត់ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាថៅកែ ក្រុមហ៊ុនស្ករឈាម ហើយមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយលោក ហ៊ុន សែននោះ បានរកស៊ីជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន យូ ឌី ជី (UDG) ដោយទទួលបាន ៥៦% (៥៦ភាគរយ) នៃដីសម្បទានឧទ្យានជាតិបុទុមសាគរ ១៧ម៉ឺនហិកតា (១៧០,០០០ហិកតា)។ ដោយឡែក ចំពោះលោក ទ្រី ភាព របាយការណ៍បង្ហាញថា លោកបានបង្កើតបណ្ដាញរកស៊ីឈើខុសច្បាប់យ៉ាងធំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជាមួយមន្ត្រីខិលខូច ដោយក្នុងនោះលោក ទ្រី ភាព ថែមទាំងបានប្រើប្រាស់កម្លាំងប្រដាប់អាវុធដើម្បីការពារការដឹកជញ្ជូនឈើខុសច្បាប់ទៅប្រទេសវៀតណាមផងដែរ។
ចំណែកករណីសិក្សាទី២ បានបង្ហាញពីអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធក្នុងការបង់ប្រាក់ដើម្បីដឹកជញ្ជូនឈើខុសច្បាប់ចេញពីខេត្តមណ្ឌលគិរី និងខេត្តក្រចេះ ទៅប្រទេសវៀតណាម។ ករណីសិក្សានេះបង្ហាញថា ដើម្បីនាំឈើខុសច្បាប់ចេញពីខេត្តទាំងពីរនេះ ឈ្មួញត្រូវបង់លុយនៅកន្លែងត្រួតពិនិត្យជាង២០កន្លែង ដល់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច និងក្រុមកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅពុំទាន់អាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភត្រា ដើម្បីសុំធ្វើការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញរបាយការណ៍នេះបានទេនៅថ្ងៃទី២៥ ខែកញ្ញា ដោយទូរស័ព្ទហៅចូលតែពុំមានអ្នកទទួល។ ដោយឡែក អ្នកនាំពាក្យកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ស្ថាប័នរបស់លោក និងរដ្ឋាភិបាលមិនខ្វល់ខ្វាយចំពោះការលើកឡើងរបស់របាយការណ៍អន្តរជាតិណាមួយនោះទេ។ ជាមួយគ្នានេះ លោក អេង ហ៊ី បានបដិសេធថា លោកមិនដែលជួយលាក់បាំងឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើអ្វីឡើយ ព្រោះតួនាទីរបស់លោកត្រឹមតែជាអ្នកនាំពាក្យតែប៉ុណ្ណោះ៖ «ខ្ញុំដូចជាអត់ដែលមានលាក់បាំងឧក្រិដ្ឋកម្មអីទេ ព្រោះខ្ញុំគឺជាអ្នកនាំពាក្យពាក់ព័ន្ធអ្វីឃើញថាអញ្ចឹង។ ខ្ញុំមិនខ្វល់ពីបញ្ហារបាយការណ៍របស់ខាងក្រៅទេ សំខាន់នៅក្នុងអង្គភាពរបស់ខ្ញុំ ពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងតួនាទីភារកិច្ច ការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្ញុំ ទាក់ទងជាមួយហ្នឹងខាងកងរាជអាវុធហត្ថ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលតែប៉ុណ្ណឹង»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក្ដី ជុំវិញលទ្ធផលការស្រាវជ្រាវនេះ ប្រធានផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា ហៅកាត់ថា CYN លោក ហេង គឹមហុង យល់ឃើញថា របាយការណ៍នេះគឺជាសក្ខីភាពបញ្ជាក់បន្ថែមអំពីមូលហេតុដែលបណ្ដាលឱ្យមានបទល្មើសព្រៃឈើនៅកម្ពុជា នៅតែបន្តកើតមាន។ លោក ហេង គឹមហុង បន្ថែមថា ដើម្បីលុបបំបាត់បទល្មើសព្រៃឈើ រដ្ឋាភិបាលគួរទទួលយកអនុសាសន៍ពីលទ្ធផលពីរបាយការណ៍ ជាជាងច្រានចោលទាំងស្រុងដោយគ្មានហេតុផល លើការស្រាវជ្រាវដែលមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងហេតុផលត្រឹមត្រូវនេះ៖ «ជាពិសេសគឺការស៊ើបអង្កេត ពាក់ព័ន្ធជាមួយបញ្ហាអំពើពុករលួយ ថាតើអំពើពុករលួយហ្នឹង ពិតជាកត្តាសំខាន់ដែលនាំឱ្យមានការបំផ្លិចបំផ្លាញ ព្រៃឈើនៅកម្ពុជា ឬយ៉ាងណា ហើយត្រូវតែចាត់វិធានការណ៍ជាបន្ទាន់ នៅក្នុងការទប់ស្កាត់ ឬក៏វិធានការណ៍ក្នុងការស្វែងរកអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយអំពើពុករលួយ ដែលធ្វើឱ្យមានការបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិនេះ»។
របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវ មែកធាងអំពើខុសច្បាប់ នៃរចនាសម្ព័ន្ធកាប់ឈើខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា (Branches Of Illegality Cambodia's illegal logging structures)នេះ គឺជាលទ្ធផលស្រាវជ្រាវទី២ហើយ របស់អង្គការ គំនិតផ្ដួចផ្ដើមសកលប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន គ្លូបល អ៊ីននីហ្សីអេធីវ (Global Initiative Against Transnational Organized Crime) ដោយរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវទី១ ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយកាលពីឆ្នាំ២០២១ ក្រោមប្រធានបទ ឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ទោះបីជាមានរបាយការណ៍ពីអង្គការអន្តរជាតិជាច្រើនបង្ហាញថា អំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធ គឺជាហេតុផលធ្វើឱ្យមានបទល្មើសព្រៃឈើក្ដី ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលតែងតែច្រានចោលលទ្ធផលរបាយការណ៍ទាំងនេះ។ ដោយឡែក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់ថ្លែងជាសាធារណៈថា អង្គការអន្តរជាតិទាំងនោះ ធ្វើរបាយការណ៍បន្លំបំភ្លៃ ដោយមានចេតនាបំផ្លាញកិត្តិយសគ្រួសាររបស់លោកជាដើម។ ប៉ុន្តែទោះបីជាបែបនេះក្ដី លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានប្ដេជ្ញាចិត្តថា បើលោកការពារព្រៃឈើនៅកម្ពុជាមិនបានទេ លោកនឹងកាត់កលោកចោល ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះបទល្មើសព្រៃឈើនៅតែបន្តកើតមានដដែល៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។