សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅខេត្តរតនគិរីបារម្ភពីគម្រោងស្រាវជ្រាវរ៉ែលោហៈ
2015.06.10
កិច្ចប្រជុំរវាងសហគមន៍នៅឃុំញ៉ាង ស្រុកអណ្ដូងមាស ខេត្តរតនគិរី និងក្រុមហ៊ុនរ៉ែ អង្គរ ហ្គោល នៅភូមិតាំងម្លូ កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ដើម្បីដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ស្ដីពីការស្រាវជ្រាវរ៉ែលោហៈ។
សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចភូមិតាំងម្លូ ឃុំញ៉ាង ស្រុកអណ្ដូងមាស ខេត្តរតនគិរី មិនយល់ព្រមឲ្យក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលី ស្រាវជ្រាវរករ៉ែលោហៈនៅតំបន់អ្នកភូមិរស់នៅឡើយ បើទោះបីមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល មន្ត្រីអាជ្ញាធរ និងក្រុមហ៊ុនបង្ហាញពីលក្ខណៈបច្ចេកទេស និងការធានាថា មិនបង្កផលប៉ះពាល់ដូចការបារម្ភរបស់អ្នកភូមិយ៉ាងណាក្តី។
ជំនួបរវាងសហគមន៍ភូមិតាំងម្លូ និងតំណាងក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវរ៉ែលោហៈ អង្គរ ហ្គោល (Angkor Gold) ពីបញ្ហាផលប៉ះពាល់សហគមន៍នៅមិនទាន់ទទួលបានលទ្ធផលនៅឡើយ នៅព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា។
ប្រជាពលរដ្ឋជាង ១០០នាក់ បានបង្ហាញឆន្ទៈថា អ្នកភូមិមិនចង់ឲ្យក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវនៅតំបន់នោះទេ ពីព្រោះខ្លាចមានផលប៉ះពាល់ដីស្រែចម្ការ ប៉ះពាល់គុណភាពទឹក ខ្លាចកើតមានបញ្ហាអសន្តិសុខ ផលប៉ះពាល់ទៅលើជំនឿប្រពៃណីអ្នកភូមិ រួមទាំងផលប៉ះពាល់ផ្សេងទៀត ប្រសិនតំបន់នេះមានប្រភពរ៉ែក្នុងដី ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែទៅថ្ងៃអនាគត។
តំណាងសហគមន៍ លោក សល់ ហន មានប្រសាសន៍ថា កន្លងទៅនេះក្រុមហ៊ុនសម្បទានមួយចំនួនបានធ្វើឲ្យអ្នកភូមិបាត់បង់ជំនឿ ដោយសារក្រុមហ៊ុនឈូសឆាយដីរំលោភបំពានដីធ្លីព្រៃឈើប៉ះពាល់ទំនៀមទម្លាប់សហគមន៍ ហេតុនេះអ្នកភូមិចង់រក្សាទុកតំបន់ពួកគាត់រស់ទៅតាមសភាពធម្មតាជាលក្ខណៈប្រពៃណីជនជាតិដើម។
លោកបន្តថា ក្រុមសហគមន៍នឹងបន្តពិភាក្សាសំណើក្រុមហ៊ុនដែលអះអាងថា គម្រោងស្រាវជ្រាវរ៉ែលោហៈនេះមិនបង្កផលប៉ះពាល់សហគមន៍ធ្ងន់ធ្ងរនោះទេ ឬអនុវត្តត្រឹមត្រូវទៅតាមអាជ្ញាប័ណ្ណដែលក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល បានកំណត់៖ «ចំណែកខាងពួកខ្ញុំយល់ថា ធ្វើនេះរីកចម្រើនទៅមុខដែរ ព្រោះថា ខ្លះយល់ ខ្លះមិនយល់។ មិនឲ្យតែម្ដង មិនឲ្យធ្វើ ខ្លាចប៉ះពាល់ធនធានធម្មជាតិក្នុងព្រៃអារក្ស គេអត់ឲ្យចូលធ្វើ។ រឿងហ្នឹងយល់ជាក់ស្ដែងទេ ចាំពិភាក្សាគ្នាក្រោយទៀត»។
ក្រសួងឧស្សាហកម្មបានកំណត់ឲ្យក្រុមហ៊ុន អង្គរ ហ្គោល សិក្សាស្រាវជ្រាវរ៉ែលោហៈលើផ្ទៃដី ទំហំជិត ២00គីឡូម៉ែត្រក្រឡា នៅតំបន់បរខាំ ស្រុកអណ្ដូងមាស ស្រុកបរកែវ និងស្រុកអូរយ៉ាដាវ ចាប់ ពីថ្ងៃចេញអាជ្ញាប័ណ្ណរហូតដល់ចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦។ ហាមឃាត់ដាច់ខាតចំពោះការស្រាវជ្រាវទៅលើដីកម្មសិទ្ធិរបស់រដ្ឋដែលកំណត់ថា ជាតំបន់វប្បធម៌ ទីតាំងប្រវត្តិសាស្ត្រ និងតំបន់បេតិកភណ្ឌជាតិ។ ដោយឡែកក្នុងការស្រាវជ្រាវទៅលើផ្ទៃដីជាកម្មសិទ្ធិឯកជនក្រុមហ៊ុនត្រូវមានកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយម្ចាស់កម្មសិទ្ធិស្ដីពីការមិនជ្រៀតជ្រែក និងប៉ះពាល់ដល់ទ្រព្យសម្បត្តិ ព្រមទាំងធ្វើការទូទាត់សំណងខូចខាតទាំងឡាយដែលបណ្ដាលមកពីសកម្មភាពរបស់ក្រុមហ៊ុន។
តំណាងអង្គការ ឌី.ភី.អេ (DPA) និងអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) ទទួលស្គាល់ដូចគ្នាថា ក្រុមហ៊ុន អង្គរ ហ្គោល មានអាជ្ញាប័ណ្ណសិក្សាស្រាវជ្រាវត្រឹមត្រូវ ហើយការបារម្ភរបស់សហគមន៍ក៏បានកំណត់មិនឲ្យមានក្នុងអាជ្ញាប័ណ្ណរួចហើយ ដូច្នេះដំណោះស្រាយចំពោះការបារម្ភរបស់សហគមន៍ ក្រុមហ៊ុននឹងអាជ្ញាធរត្រូវធ្វើយ៉ាងណាធានាពីចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់ប្រសិនក្រុមហ៊ុនអនុវត្តមិនត្រឹមត្រូវតាមគោលការណ៍ច្បាប់។
ឆ្លើយតបការទាមទារនេះ តំណាងក្រុមហ៊ុន អង្គរ ហ្គោល ប្រចាំកម្ពុជា លោក ម៉ៃក៍ ហ៊ីបប៊ី (Mike Hegbee) អះអាងថា លោកបានឃើញពីការបារម្ភរបស់ពលរដ្ឋ ហេតុនេះក្រុមហ៊ុននឹងបន្តពិភាក្សាផ្តល់ជំនឿចិត្តចំពោះពលរដ្ឋថា ក្រុមហ៊ុនមិនរំលោភបំពានសិទ្ធិរស់នៅសហគមន៍ឡើយ។
លោកថា ក្រុមហ៊ុនទទួលយកកិច្ចសន្យាទាក់ទិនការបារម្ភរបស់ពលរដ្ឋ ដើម្បីជំរុញការងារស្រាវជ្រាវរបស់ក្រុមហ៊ុនបានដំណើរការទៅមុខ៖ «យើងបានឃើញអ្វីដែលគាត់បារម្ភ ភ័យខ្លាចគាត់មានសំណួរមួយចំនួន។ គោលការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុន ការបារម្ភរបស់គាត់ យើងនឹងបើកបង្ហាញឲ្យគាត់បានយល់ យើងនឹងបន្តដំណើរការងាររបស់យើងឲ្យបានជោគជ័យ»។
ថ្លែងនៅចំពោះមុខសហគមន៍នោះដែរ អភិបាលស្រុកអណ្ដូងមាស លោក នង ដារិទ្ធ ចាត់ទុកការបារម្ភរបស់សហគមន៍ថា ជាចំណុចសំខាន់ដែលភាគីពាក់ព័ន្ធត្រូវរួមគ្នាដោះស្រាយ។ លោកថា ក្រុមការងារមួយរួមមានតំណាងសហគមន៍ ក្រុមហ៊ុន និងអាជ្ញាធរដែនដី នឹងត្រូវបង្កើតឡើងដើម្បីធានាកុំឲ្យបាតុភាពអាក្រក់កើតមានចំពោះសហគមន៍៖ «គាត់ត្រូវមានតំណាងសហគមន៍ចុះទៅធ្វើការរួមគ្នា ឲ្យគាត់មើលឃើញ និងផ្សព្វផ្សាយមកប្រជាពលរដ្ឋថា វាមានប៉ះពាល់ប៉ុណ្ណា។ យើងនឹងរៀបចំកម្លាំងពួកគាត់ប្រហែលពី ១០ ទៅ ១៥នាក់ ទៅទស្សនកិច្ចសិក្សាកន្លែងមួយដែលគេអភិវឌ្ឍ ហើយមិនមានផលប៉ះពាល់»។
អ្នកនាំពាក្យ និងជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក ម៉េង ស័ក្ដធារ៉ា ថ្លែងថា យន្តការអប់រំប្រជាពលរដ្ឋពីផលប្រយោជន៍ការអភិវឌ្ឍវិស័យរ៉ែ គឺជាកត្តាសំខាន់ដែលក្រុមហ៊ុនត្រូវបន្តធ្វើជាមួយពលរដ្ឋប្រកបដោយតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញ ចាប់ខ្លួនមន្ត្រីគណបក្សភ្លើងទៀន៣នាក់
- លោក ស ខេង ចង់ឱ្យមានការធ្វើតេស្ដរកគ្រឿងញៀនលើពលរដ្ឋចាប់ពីអាយុ១៣ឆ្នាំដល់ក្រោម៤៥ឆ្នាំ
- មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ និងឧកញ៉ា សុំលោក ហ៊ុន សែន ឱ្យជួយរកយុត្តិធម៌ដោយមិនពឹងតុលាការ
- "លោក ហ៊ុន សែន សម្ញែងនាឡិកាដៃតម្លៃរាប់លានដុល្លារ បង្ហាញថា លោកជាមេដឹកនាំពុករលួយ"
- សង្គមស៊ីវិលប្រតិកម្មនឹងក្រសួងអប់រំដែលឱ្យសិស្សឈប់សំរាកយូរដើម្បីគាំទ្រកីឡាស៊ីហ្គេម