សហគមន៍​ព្រៃឡង់​អះអាង​ថា សកម្មភាព​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​ខ្នាត​តូច​ខុសច្បាប់​នៅ​តំបន់​ភ្នំ​ជី​កំពុង​កើតមាន​យ៉ាង​អនាធិបតេយ្យ

បណ្ដាញ​សហគមន៍​ព្រៃឡង់ អះអាង​ថា សកម្មភាព​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​ខ្នាត​តូច​ខុសច្បាប់​នៅ​តំបន់​ភ្នំ​ជី​តំបន់​ព្រៃ​ឡង់​ភាគ​ខាងត្បូង ស្ថិត​ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់ធំ កំពុង​កើតមាន​យ៉ាង​អនាធិបតេយ្យ ដោយ​មិនឃើញ​មាន​អាជ្ញាធរ​ចុះ​ទប់ស្កាត់​នោះ​ទេ ។ មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល យល់ឃើញ​ថា អាជ្ញាធរ​គួរ​មាន​វិធានការ​ឲ្យ​បាន​តឹងរ៉ឹង​ទៅលើ​ការ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​ទាំងអស់​នោះ។

បណ្ដាញ​សហគមន៍​ព្រៃ​ឡង់ ព្រួយបារម្ភ​ថា ការ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​បែប​អនាធិបតេយ្យ​នេះ នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​បរិស្ថាន និង​ទេសភាព​ដែល​ជា​តំបន់​ទេសចរណ៍​នៅ​តំបន់​នោះ​ធ្ងន់ធ្ងរ។

អ្នកសម្របសម្រួល​បណ្ដា​ញ​សហគមន៍​ព្រៃ​ឡង់​ខេត្តក្រចេះ លោក ស្វាយ សុង ដែល​បាន​ចុះ​ទៅដល់​តំបន់​នោះ អះអាង​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី នៅ​ថ្ងៃទី​១៣ ខែសីហា​ថា រោង​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​មាស​ខ្នាត​តូច​រាប់​រយ​កន្លែង នៅ​ក្បែរ​ភ្នំ​ជី​កំពុង​មមាញឹក​ដោយ​មិនទាន់​ឃើញ​មន្ត្រី​ជំនាញ​ពាក់ព័ន្ធ​ចុះ​ទប់ស្កាត់​នោះ​ទេ​។ លោក​ថា ប្រសិនបើ​មន្ត្រី​ជំនាញ​មិន​ព្រម​ចុះ​ទប់ស្កាត់​ទាន់​ពេល​វេលា​នោះ​ទេ ការ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​នេះ នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​បរិស្ថាន ព្រៃឈើ នៅ​តំបន់​ជាក់​ជាមិនខាន។

លោក ស្វាយ សុង៖ «សោកស្ដាយ​ដូចជា​គ្មាន​ក្រសួង​ណា​ទទួលខុសត្រូវ បណ្ដោយ​ឲ្យ​អនាធិបតេយ្យ​នរណា​ធ្វើ​ក៏​ធ្វើ​បាន នរណា​មិន​ធ្វើ​ក៏បាន​ច្របូកច្របល់​ពេញ​នឹង​ទាំងអស់ ខ្ញុំ​ស្ដាយ​ធនធានធម្មជាតិ ខ្ញុំ​ទៅដល់​ភ្នំ​ជី ខ្ញុំ​ស្រមៃ​ឃើញថា​ប្រសិនបើ​រដ្ឋាភិបាល ឬក៏​ក្រសួងបរិស្ថាន អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ជួយ​ទប់ស្កាត់​មិនដឹង​ជា​ល្អ​យ៉ាង​ណា​ទេ»។

សហគមន៍​លើកឡើង​ទៀត​ថា ក្រុម​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​អះអាង​ថា ពួកគាត់​អាច​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​មាស​នេះ​ទៅ​បាន ដោយសារតែ​ពួកគាត់​បង់លុយ​ទៅ​មន្ត្រី​ជំនាញ​ជាប្រចាំ​ខែ ដើម្បី​ជា​ថ្នូរ​ក្នុង​មើលផ្លូវ និង​ជួយ​កាង​ការពារ​ពួកគាត់ នូវ​ពេល​ដែល​មាន​មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​ថ្នាក់​ជាតិ​ចុះ​ពិនិត្យ​តំបន់​ព្រៃ​ការពារ​ម្ដងម្កាល​។ ក្រៅពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​នោះ សហគមន៍​ក៏​មាន​ឃើញ​មាន​ក្រុមហ៊ុន​មួយ​ដែល​មិន​បង្ហាញ​ឈ្មោះ បាន​ដាក់​គ្រឿងចក្រ និង​ឧបករណ៍​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​មាស​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​នៅ​តំបន់​នេះ​ដែរ ហើយ​ពួកគាត់​មិនទាន់​ដឹង​ថា ក្រុមហ៊ុន​មួយ​នោះ​មាន​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ស្របច្បាប់​ឬ​អត់​នោះ​ឡើយ។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី មិនអាច​ទាក់ទង​អភិបាលខេត្ត​កំពង់ធំ លោក នួន ផារត្ន និង​ប្រធាន​មន្ទីរ​បរិស្ថាន​ខេត្តកំពង់ធំ លោក តុ​ប កក្កដា បានទេ​នៅ​ថ្ងៃទី​១៣ ខែ​សីហា។

កន្លងទៅ​ទាំង​នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ា​ណែ​ត និង​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​សាមី លោក កែវ រតនៈ បាន​អះអាង​ដូចគ្នា​ថា នឹង​លែង​ឲ្យ​មាន​សកម្មភាព​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​នៅក្នុង​តំបន់​ព្រៃ​ឡង់​ទៀត​។ ប៉ុន្តែ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ សកម្មជន​បរិស្ថាន​ថា មាន​ក្រុមហ៊ុន ចំនួន​១១​ក្រុមហ៊ុន កំពុង​សិក្សា​រុករក​រ៉ែ នៅក្នុង​ដែន​ជម្រក​សត្វព្រៃ​ឡង់។

ទាក់ទិន​នឹង​បញ្ហា​នេះ មន្ត្រី​សម្របសម្រួល​គម្រោង​នៃ​សមាគម​បណ្ដាញ​យុវជន​កម្ពុជា (CYN) លោក អូត ឡាទីន យល់​ឃើញ​ថា ការ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​បែប​អនាធិបតេយ្យ និង​ការអនុញ្ញាត​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ធំៗ រុករក​រ៉ែ​នៅ​តំបន់​នោះ វា​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​បរិស្ថាន ហើយ​ប្រសិនបើ​រដ្ឋាភិបាល​មិនបាន​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​នោះ​ទេ ធនធាន​រ៉ែ​និង​ព្រៃឈើ នឹង​រលាយ​ជាក់​ជាមិនខាន​។​

លោក អូត ឡាទីន៖ «ការ​ផ្ដល់​ឱកាស​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ចូល​ទៅ​រុករក​រ៉ែ​នៅក្នុង​តំបន់​នេះ​ខ្ញុំ​មានការ​ព្រួយបារម្ភ អំពី​វិនាសកម្ម​រ៉េ​ហើយនឹង​បាត់បង់​ធនធានធម្មជាតិ​ក្នុង​តំបន់​នោះ ហើយក៏​អាច​នាំ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ការ​បំពុល​បរិស្ថាន ហើយក៏​ប៉ះពាល់​ទៅដល់​ជីវចម្រុះ​ក្នុង​តំបន់​នោះ»។

កាលពី​តុលា ឆ្នាំ​២០២៣ អង្គការ​អន្តរជាតិ​ឈ្មោះ Bruno Manser Fonds ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ប្រទេស​ស្វីស រក​ឃើញ​ថា គម្រោង​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​ធំៗ​នៅក្នុង​តំបន់​ជម្រក​សត្វព្រៃឡង់ បាន​បង្ក​ការ​គំរាមកំហែង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ព្រៃឈើ និង​ជីវិត​របស់​ប្រជាជន​នៅក្នុង​តំបន់​នោះ ។ អង្គការ​នេះ​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ដក​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ក្រុមហ៊ុន​រ៉ែ ហើយ​ហាមឃាត់​គម្រោង​អាជីវកម្ម​រ៉ែ​ធំៗ​នៅក្នុង​តំបន់​ជម្រក​សត្វព្រៃ​ព្រៃ​ឡង់​វិញ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។