សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សំដែងការសោកស្ដាយចំពោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលមិនបានស្នើឲ្យមេដឹកនាំវៀតណាម បញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលកំពុងរស់នៅលើទឹកដីកំណើត និងទាមទារឲ្យវៀតណាមគោរពបូរណភាពទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលត្រូវបានយោធាវៀតណាមទើបតែបានបំពានជាថ្មីម្ដងទៀត កាលពីពេលថ្មីៗ នេះ។ ប្រតិកម្មនេះកើតឡើយក្រោយ ពេលដែលក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានបញ្ចេញខ្លឹមសារ នៃកិច្ចសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទរវាងមេដឹកនាំកម្ពុជា និងវៀតណាម ដែលបានជជែកគ្នាពីការបន្តបោះបង្គោលព្រំដែន ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន មិនបានលើកឡើងពីការឈ្លានពានរបស់យោធាវៀតណាមមកលើទឹកដីកម្ពុជានោះទេ។
អគ្គលេខាធិការសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមដើម្បីសិទ្ធិមនុស្សនិងអភិវឌ្ឍន៍ លោក សឺន ជុំជួន មានប្រសាសន៍ថា លោកអស់សង្ឃឹមនឹងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលមិនបានលើកឡើងករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្សខ្មែរក្រោម ជាមួយ ប្រធានាធិបតី និងជាអគ្គលេខាធិការនៃគណបក្សកុម្មុយនិស្ត វៀតណាម លោក ង្វៀន ហ៊្វូជុង (Nguyen Phu Trong) នៅពេលជួបសន្ទនាគ្នាតាមទូរស័ព្ទ កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែ កក្កដាកន្លងទៅ។ លោក សឺន ជុំជួន បន្តថា សមាគមរបស់លោក កាលពីពេលថ្មីៗ នេះ ធ្លាប់បានដាក់លិខិតទៅក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ដើម្បីអន្តរាគមន៍ទៅវៀតណាម ឲ្យឈប់រំលោភសិទ្ធិមនុស្សខ្មែរក្រោម ដែលជាជនជាតិដើមកំណើត ដូច្នោះលោកថា លោក ហ៊ុន សែន គួរតែសាកសួរវៀតណាមជុំវិញបញ្ហានេះ។ នៅដើមឆ្នាំ២០២០ នេះ យ៉ាងហោចណាស់ ក៏មានពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមម្នាក់ ត្រូវវៀតណាម ចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ក្រោយវៀតណាមបណ្ដេញពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ជាច្រើនគ្រួសារ ពីដីស្រែចម្ការទាំងបង្ខំ។ វៀតណាម ក៏បានផាកពិន័យយុវជនខ្មែរក្រោមពីរនាក់ ក្នុងម្នាក់ៗ ៣០០ដុល្លារ និងព្រមានយុវជនខ្មែរក្រោមផ្សេងទៀត មិនឲ្យប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គម (Facebook) ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ស្ដីពីប្រវត្តិសាស្ត្របាត់បង់ទឹកដីខ្មែរក្រោម និងចែកចាយព័ត៌មានពីសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលមានមូលដ្ឋាន នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោក សឺន ជុំជួន មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនជឿទាល់តែសោះដែលមេដឹកនាំ កម្ពុជាមិនបានលើកករណី សំខាន់ដើម្បីដោះស្រាយនឹង មេដឹកនាំវៀតណាម៖ « ពិតជាមានការសោកស្ដាយមែនទែន ហើយរដ្ឋាភិបាលគួរតែគិតពិចារណាឡើងវិញចំពោះចំណុចទាំងអស់នេះ។ ជាពិសេសថ្មីៗ នេះ យើងក៏បានធ្វើសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ផងពាក់ព័ន្ធបងប្អូនកម្ពុជាក្រោមនៅតែមាន ហើយមានបញ្ហាពូជសាសន៍ជាដើម » ។
ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ កាលពីថ្ងៃទី៩ កក្កដា បង្ហាញពីលទ្ធផលនៃជំនួបរវាងមេដឹកនាំកំពូលកម្ពុជា និងវៀតណាម។ សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានឲ្យដឹងថា មេដឹកនាំទាំងពីរ បានជជែកពីកិច្ចសហការបង្ការជំងឺ Covid-19 បង្កើនទំនាក់ទំនង សេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្ម រវាងប្រទេសទាំងពីរ ឲ្យបានដល់ ៧ពាន់លានដុល្លារ និងបញ្ហាបោះបង្គោលព្រំដែនជាដើម។ សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានបន្តទៀតថា ភាគីកម្ពុជានិងវៀតណាម បានសម្រេចបោះបង្គោលព្រំដែន បានសម្រេច ៨៤ភាគរយ ហើយនឹងពន្លឿន ការដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែន ១៦ភាគរយទៀត ដើម្បីកសាងព្រំដែន សន្តិភាព។ ថ្វីត្បិតតែ មន្ត្រីនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានព្រមានប្ដឹងស្នើបារាំងឲ្យជួយធ្វើភាគីទី៣ ដោះស្រាយព្រំដែនកម្ពុជានិងវៀតណាមក៏ដោយ ក៏លោក ហ៊ុន សែន មិនបានលើកឡើងពីបញ្ហាព្រំដែន ដែលកម្ពុជាបានចោទវៀតណាមថា បានបោះតង់រំលោភព្រំដែនខ្មែរនៅខេត្តកណ្ដាលដែរ។ កាលពីពេលថ្មីៗ នេះ យោធាវៀតណាមបានចូលមកបោះតង់លើទឹកដីខ្មែរ រហូតដល់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបានផ្ញើលិខិតតវ៉ាជាផ្លូវការ។ វៀតណាមយកលេសថា ការបោះតង់នេះដើម្បីការពារការរាតត្បាតនៃជំងឺ covid-19។
ជុំវិញជំនួប រវាងមន្ត្រីកំពូលកម្ពុជានិងវៀតណាមនេះដែរ តំណាងរាស្ត្រ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាមន្ត្រីទទួលបន្ទុកកិច្ចការងារព្រំដែនរបស់គណបក្ស លោក អ៊ុំ សំអាន មានប្រសាសន៍ថា វៀតណាម កំពុងបង្ខំឲ្យកម្ពុជាបោះបង្គោលព្រំដែន ឲ្យចប់សព្វគ្រប់ឲ្យបានឆាប់រហ័ស ដោយសារតែ វៀតណាមនិងកម្ពុជាបានប្រើប្រាស់សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនឆ្នាំ១៩៨៥ ពេលដែលវៀតណាមគ្រប់គ្រងកម្ពុជា ធ្វើឲ្យកម្ពុជាបាត់បង់ទឹកដីទៅឲ្យវៀតណាម៖ « គេចង់ធ្វើឲ្យហើយៗ ប្រសិនជាលោក ហ៊ុន សែនអត់អំណាចគឺគេបោះបង្គោលជាស្រេចហើយ » ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីចុងខែមិថុនា បានស្នើជាថ្មីទៀត ឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្ដឹង ទៅតុលាការអាជ្ញាកណ្ដាលអន្តរជាតិ ក្រុងឡាអេ ទាមទារកោះត្រល់ និងកោះក្រចកសេះ ពីប្រទេសវៀតណាមមកវិញ។ គណបក្សនេះ សំអាងតាមច្បាប់សមុទ្រ (UNCLOS) និងឯកសារគតិយុត្តិនានា ក្នុងការទាមទារកោះនេះ។ អនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិឆ្នាំ១៩៨២ ស្ដីពីច្បាប់សមុទ្រ ចែងថា រដ្ឋទាំងអស់មានសិទ្ធិបង្កើតវិសាលភាព គ្រប់គ្រងដែនសមុទ្ររបស់ខ្លួន មិនលើសពី ១២ម៉ាយល៍ ឬ ២២.២គីឡូម៉ែត្រ។
កម្ពុជា និងវៀតណាមបានចាប់ផ្ដើមបោះបង្គោលព្រំដែន ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៦។ មកទល់ពេលនេះ ប្រទេសទាំងពីរបោះបង្គោលព្រំដែនបាន ៨៤ភាគរយហើយលើព្រំដែន ១.២៧០គីឡូម៉ែត្រ។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាធ្លាប់អះអាងថា ភាគីទាំងពីរនឹងស្នើសុំបារាំងជួយដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែន នៅសេសសល់ចំនួន ១៦ភាគរយទៀត។ ពាក់ព័ន្ធករណី រំលោភសិទ្ធិមនុស្សខ្មែរកម្ពុជាក្រោមវិញ លោក អ៊ុំ សំអាន បន្តទៀតថា ការណ៍ដែលលោក ហ៊ុន សែន មិនបានស្នើសុំឲ្យវៀតណាម កុំធ្វើបាបពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនោះគ្មានអ្វីចម្លែកនោះទេ ពីព្រោះលោក ហ៊ុន សែនធ្លាប់ព្រមានផ្ដល់ក្ដារមឈូស ឲ្យនរណាដែលហ៊ានប្រកាសទាមទារទឹកដីខ្មែរក្រោមពីវៀតណាមមកវិញ ហើយវៀតណាមក៏ជាអ្នកមានគុណរបស់លោក ដែលបានលើកបន្តុបលោកឲ្យឡើងកាន់អំណាចមកទល់ហ្នឹងសព្វថ្ងៃនេះ៖ « មានតែគំរាមកំហែងបន្ថែមទៀត តាមពិតយើងជាខ្មែរ យើងត្រូវលើកចិត្តខ្មែរហ្នឹងទាមទារអ្វីជារបស់ខ្មែរ។ គាត់មិនការពារផលប្រយោជន៍ខ្មែរតែទៅជាការពារផលប្រយោជន៍យួនទៅវិញ » ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើរបស់អង្គការសមាគមខ្មែរក្រោមស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលអន្តរាគមន៍ឲ្យរដ្ឋាភិបាលឈប់ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញខ្មែរក្រោមនេះ មន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស លោក កុយ គួង ប្រាប់អាស៊ីសេរីម្ដងហើយម្ដងទៀតថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែនមិនអាចលូកដៃចូលកិច្ចការពារផ្ទៃក្នុងរបស់វៀតណាមនោះទេ។ ការមិនទទួលស្គាល់ពលរដ្ឋឯងនេះ បានបណ្ដាលឲ្យ អង្គការសមាគមខ្មែរក្រោមបានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលយ៉ាងខ្លាំង។ អង្គការសមាគមខ្មែរក្រោមថា ទង្វើរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលចាត់ទុកខ្មែរក្រោម ជាជនជាតិវៀតណាម និងបោះបង់ពួកគេចោលនេះថា ជារឿងមិនត្រឹមត្រូវទេ ពីព្រោះរដ្ឋធម្មនុញ្ញបញ្ជាក់ច្បាស់ថា ជនជាតិខ្មែរនៅទីណា ក៏នៅតែជាខ្មែរដែរ ដូច្នោះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវមានតួនាទីការពារពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន។
តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង លោក អ៊ុំ សំអាន បន្តទៀត ប្រសិនបើលោកជានាយករដ្ឋមន្ត្រីវិញ ហើយមានឱកាសបាននិយាយនឹងមេដឹកនាំវៀតណាម លោកនឹងប្រាប់វៀតណាមថា ខ្មែរនឹងសើរើព្រំដែនកម្ពុជាវៀតណាមឡើងវិញ ដោយយក កេរដំណែលមរតកបង្គោលព្រំដែនបារាំងបន្សល់ទុក ធ្វើគោលក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែន និងទាមទារសិទ្ធិស្វ័យសម្រេចជោគវាសនាដោយខ្លួន ឯងឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។