លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាឱ្យ​សមត្ថកិច្ច​តាមចាប់ខ្លួន​អ្នកលេង​ហ្វេកប៊ុក​ម្នាក់​រឿង​បញ្ចេញ​មតិ​រិះគន់​លោក

ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2023.01.17
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាឱ្យ​សមត្ថកិច្ច​តាមចាប់ខ្លួន​អ្នកលេង​ហ្វេកប៊ុក​ម្នាក់​រឿង​បញ្ចេញ​មតិ​រិះគន់​លោក លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងនៅក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ពង្រីក និងលើកគុណភាព កំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៧ ពីស្គន់ទៅក្រុងកំពង់ចាម នៅព្រឹកថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣។
រូប៖ SPM

លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាឱ្យ​សមត្ថកិច្ចតាម​ចាប់ខ្លួន​អ្នកលេង​ហ្វេកប៊ុក​ម្នាក់​ដោយ​សារ​រឿង​បញ្ចេញ​មតិ​រិះគន់​លោក​ក្នុង​ពេល​លោក​កំពុង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ប្រទេសម៉ាល់ឌីវ (Maldives)មន្រ្តី​សង្គមស៊ីវិល​លើកឡើងថា សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​អ្នកដឹកនាំ​គួរ​បើក​ចិត្ត​ទទួល​យក​មតិ​រិះគន់​ពី​មជ្ឈដ្ឋាន​នានា ដើម្បី​យក​ទៅ​កែ​លម្អ​ក្នុង​ការ​ដឹកនាំ​ប្រទេស។

លោក​នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ដែល​គេស្គាល់​ទូទៅថា ជាមេដឹកនាំ​ចូលចិត្ត​មតិ​លើក​បញ្ចើច​បញ្ចើ តែ​មិន​ចេះទទួល​យក​មតិ​ទិតៀន​ពី​សាធារណៈជន​នោះ នៅថ្ងៃទី១៥ ខែមករា  ​បានបញ្ជា​ឱ្យប៉ូលិស​តាមចាប់ខ្លួន​ម្ចាស់​គណនីហ្វេកប៊ុក (Facebook) ម្នាក់ ដាក់​ឈ្មោះ​ថា «Ver To» ដែល​បានចូល​ទៅ​បញ្ចេញមតិ (Comment) រិះគន់​ចំពោះការ​ដឹកនាំ​របស់​លោក

ប្រតិកម្ម​របស់​លោក ហ៊ុន សែន នេះគឺ​បន្ទាប់​ពី​លោក​បាន​បង្ហោះរូបថត​ជាង ១០​ស្លឹក​នៅឆ្នេរ​សមុទ្រ​មួយ​កន្លែង​នៃ​ប្រទេស​ម៉ាល់ឌីវ (Maldives) ​ដោយលោក​សរសេរ​ថា «ឆ្លៀតមុជទឹក​សមុទ្រ​ប្រទេស​ម៉ាល់ឌីវ ដែល​កន្លែង​មុជទឹក​នៅ​ជាប់​ជាមួយ​បន្ទប់​ស្នាក់​នៅ​ទាំងទឹក​ប្រៃ​និង​ទឹកសាប» បន្ទាប់​មក​អ្នក​លេង​ហ្វេកប៊ុក​ម្នាក់​ឈ្មោះ «Ver To» បានចូល​ទៅ​ខុមមេន​ឌឺដង​ដោយ​សរសេរ​ថា «មែន​ហើយ​ពុក ឆ្នេរ​សមុទ្រ​យើង​ស្អាត​ជាង​គេ តែអ្នក​ដឹកនាំ​ស្រុក​យើង​ស្មោកគ្រោក​ជាងគេ​លើ​លោក​ មែន​អត់​ពុក» ភ្លាមៗ​នោះ​លោក ហ៊ុន សែន សរសេរ​ឆ្លើយតប​ដោយ​គំរាម​ថា«នេះជា​សំដី​មនុស្ស​ពាល សូម​នគរបាល​ស្វែងរក​បន្ទាន់ តើ​វា​នៅ​ឯណា»

ស្របពេល​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​អាណត្តិទី៧​ខិតជិត​មក​ដល់ លោក ហ៊ុន សែន ហាក់​មមាញឹក​ប្រើប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​របស់​លោក ក៏ប៉ុន្តែ​លោកមិន​មែន​ចំណាយ​ពេល​វេលាជា​នាយករដ្ឋ​មន្ត្រី​ប្រើប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​ដើម្បី​ជា​ប្រយោជន៍​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជាតិ​សំខាន់ៗ ឬ​សំណូមពរ​ទូទៅ​របស់​ពលរដ្ឋ​នោះ​ទេ។ លោក ហ៊ុន សែន ប្រើប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក ដើម្បី​តាម​ដាន គំរាមកំហែង​តាម​ចាប់​អ្នក​ទាំង​ឡាយ​ណា​ដែល​ហ៊ាន​ចូលមក​រិះគន់​លោក។ លោក ហ៊ុន សែន មិន​ត្រឹមតែ​ខ្លាច​ការ​រិះគន់ អំពី​រឿង​អសមត្ថភាព​ក្នុងការ​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ជាតិ​នោះ​ទេ ជាក់ស្តែង​ថ្មីៗ​នេះសូម្បី​តែ​រឿង​យុវជន សួង នាគព័ន្ធ រិះគន់​លោក​អំពី​ការ​ភ្នាល់​បាលទាត់​ពិភពលោក​ចាញ់​គេ ក៏លោក​ខឹង​សម្បា និង​ប្រកាស​តាម​រក​ឪពុក​ម្ដាយ​យុវជន​នោះ​ដល់​ផ្ទះដែរ ខណៈអ្នក​រិះគន់​លោកមួយ​ចំនួន​នៅបន្ត​ជាប់​ពន្ធនាគារ​រហូត​ដល់​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ

ប្រធាន​សមាគម​ការរពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​អាដហុក (Adhoc) លោក នី សុខា លើកឡើងថា លោកមិន​គាំទ្រ​ការ​បញ្ចេញមតិ​បែប​អសុរោះ​នោះ​ទេ។ ទោះយ៉ាងណា លោកថា ការបញ្ចេញមតិ​ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជា​រឿង​ល្អ​ដើម្បី​ចូលរួម​ស្ថាបនា សង្គម​ស្របតាម​គោលការណ៍​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ​ដែល​បើក​ទូលាយ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​បញ្ចេញមតិ​ដោយ​គ្មាន​ការ​ភ័យ​ខ្លាច។ លោកយល់ថា ការប្រើប្រាស់​វិធានការ​ផ្លូវ​ច្បាប់​លើ​អ្នក​បញ្ចេញ​មតិ គឺជាសញ្ញា​មួយគួរ​ឱ្យ​ព្រួយបារម្ភ​ដែល​ធ្វើឱ្យ​អ្នក​ទាំង​ឡាយ​ណា​ដែល​មាន​ទស្សនៈ​នយោបាយ​ផ្ទុយ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ភ័យខ្លាច​ក្នុងការ​បញ្ចេញមតិ​យោបល់៖

លោក នី សុខា៖ «រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវតែមានការ​បើកសិទ្ធិ​ឱ្យ​បាន​ទូលំទូលាយ​ដោយធ្វើយ៉ាងណា​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​របស់​ខ្លួន​មាន​ឱកាស​ប្រើប្រាស់​នូវ​សិទ្ធិសេរីភាព​បញ្ចេញមតិ​ដោយ​គ្មាន​ការ​ភ័យខ្លាច​ ហើយ​បើ​សិន​រដ្ឋាភិបាល​ចង់រឹតត្បិត​សេរីភាព​ក្នុងការ​បញ្ចេញ​មតិហ្នឹង​ទាល់​តែ​រដ្ឋាភិបាល​មាន​មូលដ្ឋាន​ពន្យល់​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់​លាស់ថា អ្នក​បញ្ចេញ​មតិ​ហ្នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ភាព​វឹកវរ​ដល់​សង្គម​ អាហ្នឹង​ទើប​អាច​រឹត​ត្បិត​បាន»

ស្រដៀង​គ្នានេះ​ដែរ អគ្គលេខាធិការ​សហព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​កម្ពុជា​លោក គៀន ពន្លក មើល​ឃើញ​ថា កន្លង​មក​អ្នក​ដែល​ហ៊ាន​រិះគន់​ការដឹកនាំ​លោក ហ៊ុន សែន ឬ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក តែងតែ​ប្រឈម​នឹង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់ ចាប់ខ្លួន និង​ប្តឹង​រឹបអូស​យក​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់។ លោកបន្តថា ការស្វែង​រក​ចាប់ខ្លួន​អ្នកបញ្ចេញមតិ​នៅ​លើ​បណ្តាញ​សង្គម​បែបនេះ​បាននាំ​ឱ្យ​សេរីភាព​បញ្ចេញមតិ​នៅកម្ពុជា​កាន់​តែ​រួមតូច​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយ​បារម្ភ។ យ៉ាងណាក្តី លោក គៀន ពន្លក យល់ថា ក្នុងសង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពលរដ្ឋ​មាន​សិទ្ធិ​ទិតៀន​មេដឹកនាំ ឬ​បុគ្គល​សារធារណៈ ដើម្បី​កែប្រែ​ចំណុច​ខ្វះខាត​ឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើង។

លោក គៀន ពន្លក៖ «សម្តេច​នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន គឺ​ជា​បុគ្គល​សាធារណៈមួយ អ៊ីចឹង​ប្រជាពលរដ្ឋ​គ្រប់រូប​មាន​សិទ្ធិ​សេរីភាព​យ៉ាង​ពេញលេញ​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញមតិ​យោបល់ ឬ​ក៏​រិះគន់​បែប​ស្ថាបនា​ទៅលើ​រូបគាត់ ​បើ​សិន​គាត់​ធ្វើអ្វី​ខុស​មួយបើ​សិន​មេដឹកនាំ​មួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ ឬ​អ្នក​នយោបាយ​រិះគន់​មិន​បាន​ អ៊ីចឹង​មិន​មែន​ជា​មេដឹកនាំ​កើតឡើង​ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​នោះទេ»

ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បដិសេធ​មិន​ឆ្លើយតប​រឿង​នេះ ដោយ​លោក​រុញ​ឱ្យ​ទៅ​សួរ​ខាង​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​វិញ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី​មិនអាច​ទាក់ទង​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​លោក ខៀវ សុភ័ និង​អ្នកនាំពាក្យ​អគ្គស្នងការ​ដ្ឋាន​នគរបាល​ជាតិ​លោក ឆាយ គឹមខឿន ដើម្បី​បញ្ជាក់​ជុំវិញ​រឿងនេះ​បាន​ទេ​នៅថ្ងៃទី១៦ ខែមករា។

សិទ្ធិសេរីភាព​បញ្ចេញមតិ ត្រូវបាន​ធានា​ដោយ​ច្បាប់​ជាតិ និង​សន្ធិសញ្ញា​អន្តជាតិ។ ជនគ្រប់​រូបមាន​សិទ្ធិ​សំដែង​កង្វល់ និង​ទស្សនៈ​របស់ខ្លួន​ដោយ​សេរី​ដោយ​គ្មាន​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​ពី​រដ្ឋាភិបាល។ ទោះយ៉ាងណា មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា​ហៅកាត់ថា (CCHR) បាន​រកឃើញថា ក្នុង​រយៈពេល​១០​ខែឆ្នាំ២០២២ អាជ្ញាធរ​នៅ​តែ​បន្ត​រឹតត្បិត​និង​រំលោភបំពាន​សិទ្ធិសេរីភាព​នៃការ​បញ្ចេញ​មតិ​ចំនួន​ ១១០​ដង​ទៅ​លើ​អ្នក​សារព័ត៌មាន និង​អ្នកការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស ក្នុងនោះ​រួមមាន​សកម្មជន​បរិស្ថាន​ សហជីព និង​បុគ្គលិក​អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​ជាដើម។ ពួកគេ​ត្រូវ​បាន​កោះហៅ​ទៅ​សាកសួរ​ ឃុំខ្លួន​ឬ​ចាប់​ខ្លួន​ដោយ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍ និង​បទញុះញង់ ហើយអ្នកខ្លះទៀត​ត្រូវបាន​អាជ្ញាធរ​បង្ខំ​ឲ្យ​ផ្តិត​មេដៃ​លើ​កិច្ច​សន្យា​ជា​ថ្នូរ​នឹង​ការ​ដោះលែង​ទាក់ទង​ការ​បញ្ចេញមតិ​របស់​ពួកគេ

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
អ្នក​រិះគន់​ថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរ​ឆក់​ឱកាស​ស្ដារ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិមនុស្ស​តាម​សំណើ​របស់​ប្រមុខ​ការទូត​អូស្ត្រាលី
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។