គណៈកម្មការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ (ICJ) រកឃើញថា អ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅកម្ពុជា ប្រឈមការគាបសង្កត់កាន់តែខ្លាំងឡើង អំឡុងពេលនៃការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុក ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលលើកកម្ពស់សេរីភាពសារព័ត៌មាន និងសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
គណៈកម្មការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ (ICJ)រកឃើញថា ច្បាប់មួយចំនួននៅកម្ពុជាដែលមិនស្របទៅ តាមច្បាប់ និងបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្ស បានធ្វើឱ្យលំហនៃសិទ្ធិសេរីភាពពលរដ្ឋ រួមទាំងសេរីភាពសារព័ត៌មានដែរនោះ កាន់តែរួមតូច។
អគ្គលេខាធិការនៃគណៈកម្មការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ (ICJ) លោក សំ ហ្សារីហ្វី (Sam Zarifi) មានប្រសាសន៍ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នៅថ្ងៃទី២១ មេសាថា បញ្ហានេះកំពុងធ្វើឱ្យអន្តរាយ ដល់ការងារដ៏សំខាន់របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ក្នុងការបំពេញមុខងារស៊ើបអង្កេត និងលទ្ធភាពនៃការចែកចាយព័ត៌មានដល់សាធារណជន។
គណៈកម្មការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ (ICJ) គូសបញ្ជាក់ថា ច្បាប់ថ្មីៗមួយចំនួនត្រូវបានអនុម័ត ក្រោមហេតុផលថា ឆ្លើយតបការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ប៉ុន្តែតាមពិតច្បាប់ទាំងនោះ មានគោលបំណង ឬអាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយអាជ្ញាធរក្នុងការគ្រប់គ្រងព័ត៌មានអំពីជំងឺរាតត្បាតទៅវិញទេ។ ច្បាប់ទាំងនេះមានបទប្បញ្ញត្តិមិនសមស្របទៅនឹងច្បាប់ ឬបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្ស ដោយសារតែការប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍មិនច្បាស់លាស់ ងាយនឹងនាំមកនូវការំលោភបំពាន។ លើសពីនេះ អាជ្ញាធរបានដាក់ចេញនូវ ទោសទណ្ឌធ្ងន់ធ្ងរហួសហេតុ រួមទាំងការដាក់ទោសព្រហ្មទណ្ឌធ្ងន់ធ្ងរ ដែលមិនត្រូវនឹងគោលការណ៍នៃភាពចាំបាច់ និងភាពសមាមាត្រនោះទេ។
គណៈកម្មការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ (ICJ) លើកឡើងទៀតថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន នៅតែបន្តប្រើប្រាស់ច្បាប់ដែលមិនត្រឹមត្រូវ ដើម្បីរឹតត្បិតតាមអំពើចិត្តទៅលើការបញ្ចេញមតិ និងលំហូរព័ត៌មាននៅអំឡុងវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ តាមរយៈការដាក់អ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមជាមុខសញ្ញា។
ឆ្លើយតបរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន លោក មាស សុភ័ណ្ឌ ថ្លែងថា ការលើកឡើងរបស់ គណៈកម្មការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ គឺមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីទិដ្ឋភាព និងបរិយាកាសពិតប្រាកដនៃសេរីភាពសារព័ត៌មាន នៅកម្ពុជាឡើយ។ លោកអះអាងថា ការអនុវត្តច្បាប់ថ្មី និងវិធានការ ទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ១៩ នេះ ពុំមែនជាការបំបិទសិទ្ធិសេរីភាព អ្នកសារព័ត៌មាននោះទេ តែជាការអនុវត្តវិធានការច្បាប់តឹងរ៉ឹងដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍សាធារណៈ និងអាយុជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ «»
ទោះជាយ៉ាងណា អង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសារព័ត៌មានយល់ថា ការលើកឡើងរបស់គណៈកម្មការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ (ICJ) គឺជាផ្នែកមួយនៃការក្រើនរំលឹកដល់រដ្ឋាភិបាល អំពីហានិភ័យរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន ក្នុងស្ថានភាពរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ ទៅវិញទេ។
នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខេមបូចា (CamboJa) លោក ណុប វី មានប្រសាសន៍ថា លោកគាំទ្រច្បាប់ និងវិធានការរឹតត្បិតផ្សេងៗ ដោយហេតុផលសុវត្ថិភាព និងការទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ១៩។ ប៉ុន្តែលោកថា រដ្ឋាភិបាលក៏ត្រូវលើកកម្ពស់សេរីភាពសារព័ត៌មាន និងសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែរ។
លោកស្នើឱ្យអាជ្ញាធរបញ្ឈប់ការចោទប្រកាន់ ឬចាប់អ្នកសារព័ត៌មានដាក់ពន្ធនាគារ និងបញ្ឈប់ការ ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទាំងឡាយ នៅពេលពួកគាត់ចុះយកព័ត៌មានជាដើម។ «»
ចាប់តាំងពីផ្ទុះជំងឺកូវីដ-១៩ មក របបលោក ហ៊ុន សែន បានបង្កើតក្របខណ្ឌច្បាប់ជាច្រើន ដូចជា ច្បាប់គ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន ច្បាប់គ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ-១៩ និងអនុក្រឹត្យជាច្រើនទៀត ក្រោមហេតុផល ទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ-១៩ និងប្រើក្នុងស្ថានភាពចាំបាច់។ ប៉ុន្តែក្របខណ្ឌច្បាប់ទាំងនោះត្រូវបានក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សជាតិ និងអន្តរជាតិវាយតម្លៃថា ធ្វើឡើងមិនស្របទៅតាមគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងមានចរិតគាបសង្កត់សិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ។
ទោះជាយ៉ាងណា ជុំវិញបញ្ហាប្រឈម និងការគាបសង្កត់លើអ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនេះ គណៈកម្មការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ (ICJ) បានដាក់ជូនរបាយការណ៍នេះទៅការិយាល័យឧត្តមស្នងការការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស (OHCHR) ដើម្បីរៀបចំរបាយការណ៍សម្រាប់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
អង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន (Reporter without border) បានដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសកម្ពុជាថា មានស្ថានភាពសេរីភាពសារព័ត៌មានអាក្រក់ ដោយស្ថិតនៅលេខ១៤៤ ក្នុងចំណោមប្រទេស១៨០។ អង្គការនេះរកឃើញថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅឆ្នាំ២០២០ នៅបន្តស្ថិតក្រោមការរឹតត្បិត ការគំរាមកំហែង ការចាប់ខ្លួនអ្នកសារព័ត៌មានដាក់ពន្ធនាគារពីបទព្រហ្មទណ្ឌ និងការបង្កើតច្បាប់ថ្មី ដែលមានចរិតរឹតត្បិតសេរីភាពសារព័ត៌មាន ដូចជា ច្បាប់គ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នជាដើម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។