មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ថាមន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់ច្រើនរូបទៀតនឹងចូលក្នុងបញ្ជីខ្មៅ
2018.06.13
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ថាការដាក់ទណ្ឌកម្មមេកងអង្គរក្សលោក ហ៊ុន សែន គឺគ្រាន់តែជាចំណុចចាប់ផ្ដើម នៃការដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ នៃរបបលោក ហ៊ុន សែន ដែលបានរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ រាប់ឆ្នាំមកហើយ។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សដដែលបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់ខ្មែរ ជាច្រើនរូបទៀត នឹងចូលបញ្ជីខ្មៅនេះដែរ នៅពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ។
នាយកប្រចាំតំបន់អាស៊ី នៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) លោក ប្រ៊ែដ អាដាម (Brad Adams) ប្រាប់អាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ថា មន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់ ដែលលេចធ្លោក្នុងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ដែលអាមេរិកត្រូវដាក់ទណ្ឌកម្មជាបន្តបន្ទាប់ គឺគ្មាននរណាក្រៅពីមនុស្សជំនិតរបស់លោក ហ៊ុន សែន រួមមាន លោក គន់ គីម គឺជាអគ្គមេបញ្ជាការង និងជានាយសេនាធិការចម្រុះ នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ លោក សៅ សុខា បច្ចុប្បន្នជាមេបញ្ជាការ នៃកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស និងអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ទើបតែត្រូវបានតែងតាំង ឲ្យឡើងទៅជាអគ្គមេបញ្ជាការស្តីទី នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ជំនួសលោក ប៉ុល សារឿន ដែលជាអគ្គមេបញ្ជាការនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជាអតីតកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមមួយរូបដូចលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែរ លោក មាស សុភា ជាមេបញ្ជាការស្ដីទីនៃកងទ័ពជើងគោក លោក រ័ត្ន ស្រ៊ាង ជាមេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញ លោក នេត សាវឿន ជាអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ និង ម៉ក់ ជីតូ ជាអគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ ជាដើម៖ «តាមពិតឈ្មោះអ្នកដែលត្រូវចូលបញ្ជីខ្មៅ វាវែងខ្លាំងណាស់ រាប់មិនអស់ទេ។ អ្នកទាំងនេះសុទ្ធតែជាមនុស្សដែលបានបង្កភាពភ័យខ្លាច ដល់សាធារណជនខ្មែរ តាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ។ អ្នកទាំងនេះ សុទ្ធតែជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។ ម្យ៉ាងទៀត ដោយសារតែភាពស៊ាំនឹងការប្រព្រឹត្តល្មើស ហើយរួចទោសតែរហូតក្រោមវប្បធម៌និទ្ទណ្ឌភាពរបស់លោក ហ៊ុន សែន ទើបពួកគាត់មិនដែលខ្លាចរអា ឬរាងចាល លែងប្រព្រឹត្តល្មើសទាំងនេះនោះឡើយ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ អ្នកទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែជាមន្ត្រីសាធារណៈ ដែលជាប់កាតព្វកិច្ចបម្រើរាស្ត្រទូទៅ ប៉ុន្តែពួកគាត់បែរជាយកតួនាទីសាធារណៈ ទៅបម្រើផលប្រយោជន៍បក្សកាន់អំណាច និងថ្លែងកាន់ជើងការពារបក្សកាន់អំណាចគ្រប់ពេល ហើយធ្វើទុក្ខបុកម្នេញមនុស្សបក្សប្រឆាំង»។
លោក ប្រ៊ែដ អាដាម អះអាងបន្ថែមថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ខ្លួនឯង ក៏គេចមិនផុតពីទណ្ឌកម្មនេះ នោះដែរ ដោយសារលោក ហ៊ុន សែន មានអំណាចបញ្ជាផ្ទាល់លើមន្ត្រីទាំងនេះ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោកស្នើឲ្យលោក ហ៊ុន សែន គួរភ្ញាក់រលឹក នឹងឆ្លៀតយកឱកាសនេះ ចាត់វិធានការស៊ើបអង្កេត ស៊ីជម្រៅ និងច្បាស់លាស់ ទៅលើមន្ត្រីរបស់ខ្លួន ដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យធ្ងន់ធ្ងរ ដើម្បីជម្រះកេរ្តិ៍ឈ្មោះអាក្រក់របស់លោក។ លោក ប្រ៊ែដ អាដាម បន្តទៀតថា បើសិនជាលោក ហ៊ុន សែន ជាមដឹកនាំម្នាក់ ដែលចេះភ្ញាក់ខ្លួន និង កែខ្លួននោះលោក ហ៊ុន សែន ច្បាស់ជាធ្វើដូច្នេះ។
ប៉ុន្តែ លោក ប្រ៊ែដ អាដាម គ្មានសង្ឃឹម ថាលោក ហ៊ុន សែន នឹងកែខ្លួនទេ៖ «គាត់នឹងមិនស៊ើបអង្កេតលើមន្ត្រីគាត់ទេ ព្រោះបើគាត់ស៊ើបអង្កេតករណីលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ច្បាស់ណាស់ គាត់ក៏នឹងជាប់វ័ណ្ឌកខ្លួនឯងដែរ ព្រោះលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ប្រាប់ជាសាធារណៈហើយ ថាគាត់ធ្វើតាមតែបញ្ជាលោក ហ៊ុន សែន ប៉ុណ្ណោះ។ គាត់ថា គាត់មិនដែលហ៊ានធ្វើអ្វី ដោយគ្មានបញ្ជាពីលោក ហ៊ុន សែន នោះទេ»។
របបលោក ហ៊ុន សែន និងស្ថាប័នចំណុះរបបនេះជាច្រើនផ្សេងទៀត នៅថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ស្រុះគ្នាចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ការពារលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង និងវាយបកទៅសហរដ្ឋអាមេរិក យ៉ាងចាស់ដៃវិញ។ ស្ថាប័នដែលចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ មិនពេញចិត្តទៅនឹងទណ្ឌកម្មនេះ រួមមានកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ខុទ្ទកាល័យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន រាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និង ក្រសួងការបរទេស។ ខ្លឹមសាររួម បើទោះបីជាចេញដោយស្ថាប័នខុសគ្នា គឺជំទាស់ទៅនឹងចំណាត់ការរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ចាត់ទុកការធ្វើដូច្នេះជាអំពើអយុត្តិធម៌បំផុត និងថាលោក ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ជាមនុស្សស្អាតស្អំ បរិសុទ្ធ មិនដែលចេះប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សម្ដងណាជាដើម។
តបទៅនឹងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ទាំងនេះ លោក ប្រ៊ែដ អាដាម ថ្លែងទាំងអស់សំណើច ទៅនឹងការណ៍ដែលរបបលោក ហ៊ុន សែន ខំប្រឹងការពារមន្ត្រីដែលប្រព្រឹត្តល្មើសធ្ងន់ធ្ងរបែបនេះទៅរួច។ លោកបន្ថែមថា ប្រសិនបើលោក ហ៊ុន សែន នៅតែមិនចាត់ការលើមន្ត្រីរបស់ខ្លួន និងមិនព្រមស្ដារស្ថានភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ដូចសព្វថ្ងៃនេះ ឡើងវិញ នោះរបបលោក នឹងមិនអាចមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហគមន៍អន្តរជាតិបានឡើយ ហើយទណ្ឌកម្មនឹងធ្លាក់មកជាបន្តបន្ទាប់ទៀត ដោយចៀសមិនផុត៕