សមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា គ្រោងរៀបចំខួប៧៤ឆ្នាំ នៃ ទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិឆ្នាំ២០២២ នៅទីតាំងចំនួន ៨ខេត្តនៅទូទាំងប្រទេស។ ពិធីនេះធ្វើឡើង ដើម្បីឱ្យមានវេទិកាពិភាក្សារវាងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន កម្មករ រួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហា ក្ដីកង្វល់ និងតម្រូវការរបស់កសិករ កម្មករនៅតាមសហគមន៍។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថារដ្ឋាភិបាលគួរដោះស្រាយបញ្ហាលើកឡើង របស់ពលរដ្ឋនៅតាមតំបន់ដែលជួបប្រទះការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ដោយមានការគោរពសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋ និងកិច្ចគាំពារសង្គម។
សមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា(CCFC) ចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានស្ដីពី ការរៀបចំទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិខួប ៧៤ ឆ្នាំ ២០២២ នៅតាមបណ្តាខេត្តចំនួន៨ រួមមានខេត្តកោះកុង កំពង់ស្ពឺ ព្រះសីហនុ ស្វាយរៀង ត្បូងឃ្មុំ កំពត ព្រះវិហារ និងខេត្តសៀមរាប ដែលនឹងមានប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមជាង ៦ពាន់នាក់(៦,០០០)មកពីតាមសហគមន៍ចំនួន១៤ ខេត្តនៅទូទាំងប្រទេសចាប់ពីថ្ងៃទី ០៦ ខែធ្នូ ដល់ថ្ងៃទី ១០ ខែធ្នូ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកសម្របសម្រួលសហគមន៍ នៃសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា (CCFC) លោក ញ៉ិល ភាព ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកាថា ការប្រារព្ធទិវាអបអរសាទរទិវាសិទ្ធិមនុស្ស តែងធ្វើរាល់ឆ្នាំ ហើយការអបអរសាទរទិវាសិទ្ធិមនុស្ស លើកទី៧៤ នេះក្នុងគោលបំណង ដើម្បីផ្ដល់ឱកាសឱ្យប្រជាសហគមន៍លើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈម និងស្ថានភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហាជម្លោះដីធ្លី ការរើសអើងពេលទទួលសេវាសង្គម ការបញ្ចេញមតិ និងស្នើបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ មកលើសកម្មជនដីធ្លី និងសហគមន៍ការពារព្រៃឈើ និងធនធានធម្មជាតិ។ លោក ញ៉ិល សុភាព បញ្ជាក់ថា នៅថ្ងៃទី៦ ខែវិច្ឆិកា ពិធី និងចាប់ផ្ដើមប្រារព្ធនៅខេត្តកោះកុងមុនគេ ហើយនិងបន្តធ្វើនៅតាមខេត្តមួយចំនួនទៀត ដែលមានការចូលរួមពីប្រជាសហគមន៍នៅតាមបណ្ដាស្រុកនានាក្នុងខេត្ត និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន៖
«នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជារបស់យើងហ្នឹង សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ដែលហ៊ានបញ្ចេញមតិចេញតវ៉ានៅក្នុងសកម្មភាពទាមទារសិទ្ធិផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់ហ្នឹង ត្រូវបានគេរារាំង ត្រូវបានគេចាប់ខ្លួន ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការអី រឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពគ្រប់បែបយ៉ាង។ អ៊ីចឹងយើងរំពឹងទុកថាប្រជាពលរដ្ឋ និងបានសម្ដែងសារ សម្ដែងទុកកង្វល់ និងចេញសាររួមមួយទៅកាន់រាជរដ្ឋាភិបាល អោយធ្វើការគោរពទៅលើសិទ្ធិ ជួយពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌សង្គម ហើយធ្វើយ៉ាងណាអោយប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់និន្នាការនយោបាយ ឬក៏ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះហ្នឹង មិនមានការរើសអើង មិនមានការលាបពណ៌ មិនមានការចោទប្រកាន់ ហើយគាត់ទទួលបានសេវាកិច្ចគាំពារសង្គមហ្នឹងដោយស្មើភាពគ្នា»។
ចំណែក តំណាងសហគមន៍ជម្លោះដីធ្លីនៅខេត្តកោះកុង អ្នកស្រី ផាវ ញើង ថ្លែងថាសហគមន៍ជម្លោះដីធ្លីខេត្តកោះកុង កំពុងរៀបចំរៀបរោងប្រារព្ធពិធីអបអរសាទរទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិខួប៧៤ ដែលគាំទ្រដោយសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា (CCFC) និងមានការចូលរួមពីប្រជាសហគមន៍ដីធ្លីមកពីតាមបណ្ដាស្រុកនានាក្នុងខេត្តកោះកុងចូលរួមជាង១ពាន់នាក់ (១,១២៣) និងអាជ្ញាធរចូលរួមនៅថ្ងៃទី៦ ខែវិច្ឆិកា ។ អ្នកស្រីបន្តថា ពិធីនេះធ្វើឡើង ដើម្បីអោយប្រជាសហគមន៍ បង្ហាញពីបញ្ហាប្រឈម ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ភាពយុត្តិធម៌សង្គម និងកិច្ចគាំពារសង្គម ក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគាត់។ អ្នកស្រី បន្ថែមថា សហគមន៍ចង់ឃើញបរិយាកាសជជែកពិភាក្សារវាងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ រួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហានៅតាមសហគមន៍៖
«នេះពួកយើងកំពុងតែរៀបចំទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិហ្នឹងហើយស្អែកនេះ កំពុងដំឡើងរោងដំឡើងអី។ ដែលគោលបំណងអោយមានការផ្សព្វផ្សាយ ឬជំរុញអំពីការគោរពសិទ្ធិមនុស្សទាក់ទងទៅហ្នឹងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើង ដែលគាត់ជាជនរងគ្រោះក្ដី ជាប្រជាពលរដ្ឋធម្មតាជាកសិករក្ដី។ យើងទាមទារអោយមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ដោយមិនរើសអើង ហើយជាពិសេសអោយស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់។ បងបានប្ដេជ្ញាចិត្តហើយថា ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទោះបីជាមានរឿងប្រឈម ឬក៏មានបញ្ហាអ្វីកើតឡើង ដូចការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ ពីបទអ្វីក៏ដោយក៏បងនៅតែមិនរុញរាដែរ។ បងនៅតែបន្តធ្វើការងារនេះ ដើម្បីអោយប្រទេសជាតិយើង សង្គមខ្មែរយើងមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន និងអភិបាលខេត្តកោះកុង អ្នកស្រី មិថុនា ភូថង ដើម្បីសុំការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញរឿងនេះបានទេថ្ងៃទី ៥ វិច្ឆិកា ដោយទូរស័ព្ទចូលគ្មានអ្នកទទួល។
ជុំវិញរឿងនេះ នាយកផ្នែកស៊ើបអង្កេតអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អុំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្ស ១០ធ្នូ ដែលជ្រើសរើសប្រធានបទ សាមគ្គីភាពប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីយុត្តិធម៌ សិទ្ធិមនុស្ស និងកិច្ចគាំពារសង្គម គឺជារឿងប្រសើរ ព្រោះពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍ សកម្មជនដីធ្លី សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងសកម្មជននយោបាយមួយចំនួននៅមិនទាន់ទទួលបានយុត្តិធម៌នៅតាមសហគមន៍ពួកគាត់នៅឡើយ។ លោកបន្តថា ពលរដ្ឋសហគមន៍ និងតំណាងសហគមន៍មួយចំនួនត្រូវបានចាប់ខ្លួនដោយអយុត្តិធម៌។ លោកបន្ថែមថា ការធ្វើយកប្រព័ន្ធច្បាប់ ឬប្រព័ន្ធតុលាការមកប្រើប្រាស់ក្នុងការប្ដឹងផ្ដល់ទៅលើតំណាងសហគមន៍ និងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការគំរាមកំហែង ការបំភិតបំភ័យ និងរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស៖
«ទាល់តែមានភាពយុត្តិធម៌ទើបពួកគាត់អាចជៀសផុតអំពីការគំរាមកំហែង និងការបំភិតបំភ័យតាមប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ហ្នឹងបាទ ពីព្រោះសកម្មភាពដែលគាត់ធ្វើនៅក្នុងនាមជាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ផលប្រយោជន៍សង្គម ផលប្រយោជន៍រួម ប៉ុន្តែត្រូវបានរងនូវការគំរាមកំហែង អាហ្នឹងវាជាការបំភិតបំភ័យសម្រាប់សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជនបរិស្ថាន សកម្មជនដីធ្លី ក៏ដូចជាសកម្មជនការងារសង្គមបាទ។ អ៊ីចឹងហើយបានយើងទាមទារអោយមានការគោរពសិទ្ធិ និងកិច្ចការពារស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ ឬក៏យុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គមហ្នឹង»។
កន្លងមក នៅពេលប្រជាពលរដ្ឋ ប្រារព្ធពិធី ឬវេទិកាសាធារណៈសម្ដែងមតិ និងការទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពនៅតាមស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ តែងរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាកអាជ្ញាធរនៅតាមមូលដ្ឋាន ដែលធ្វើអោយអង្គការធ្វើការផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សជាតិ និងអន្តរជាតិធ្វើការរិះគន់ថានៅកម្ពុជារំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលតែងបដិសេធ និងច្រានចោលព័ត៌មានទាំងនោះ។
តំណាងសហគមន៍ និងសង្គមស៊ីវិល អំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ និងអង្គការជាតិ អន្តរជាតិ ចូលរួមរកវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីរបស់ពលរដ្ឋ និងទប់ស្កាត់ការរើសអើងពលរដ្ឋ បញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការគាបសង្កត់ពលរដ្ឋ ដោយរួមគ្នាអនុវត្តច្បាប់ និងលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ ដើម្បីជួយដល់ជនរងគ្រោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។