Opens in new windowគណៈប្រតិភូនៃគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា បានចុះជួបតំណាងសហគមន៍ដែលមានទំនាស់ដីធ្លី និងជួបជាមួយអាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ ដើម្បីពិនិត្យ ឬអង្កេតទៅលើបញ្ហាមួយចំនួន ពិសេសទំនាស់ដីធ្លីដែលកំពុងកើតមានរ៉ាំរ៉ៃនាមូលដ្ឋាននេះ។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងតំណាងសហគមន៍មានទំនាស់ដីធ្លីចំនួន ២០សហគមន៍នាខេត្តទេសចរណ៍មួយនេះ បានសាទរវត្តមានរបស់គណៈប្រតិភូនៃគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា និងបានទទូចដល់ថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័ននេះ ជួយអន្តរាគមន៍លើករណីទំនាស់ដីធ្លីជូនពួកគាត់ឲ្យបានឆាប់។
នៅក្នុងជំនួបរវាងគណៈប្រតិភូគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា ដឹកនាំដោយ លោក គង់ គាំ ជាមួយតំណាងសហគមន៍មានទំនាស់ដីធ្លីចំនួន ២០សហគមន៍ និងអាជ្ញាធរ ឬថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តព្រះសីហនុ បានចាប់ផ្ដើមពេញមួយថ្ងៃ គឺចាប់ពីព្រឹកព្រលឹមរហូតដល់ព្រលប់ ថ្ងៃពុធ ទី២៣ ខែកញ្ញា។
លោក គង់ គាំ ប្រធានគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា ឬហៅថាគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្ស ទទួលពាក្យបណ្ដឹង អង្កេត បានដឹកនាំប្រតិភូចុះផ្ទាល់ដល់ទីតាំងមានទំនាស់ដីធ្លីមួយចំនួននាខេត្តព្រះសីហនុ មានសហគមន៍ស្ពានឆេះ តំបន់អតីតឆ្នេរមុខក្រុមហ៊ុនអារីស្តុន ឬសហគមន៍ឆ្នេរអូរឈើទាល ជាដើម ហើយបានសន្យាថា នឹងពិនិត្យ ឬលើកយកកង្វល់ពលរដ្ឋដាក់ជូនស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភា ឬរដ្ឋាភិបាលដើម្បីពិនិត្យ និងឈានទៅរកដំណោះស្រាយ។
ថ្លែងនៅចំពោះមុខតំណាងសហគមន៍មានទំនាស់ដីធ្លីចំនួន ២០សហគមន៍ នាការិយាល័យអង្គការលីកាដូ (LICADHO) ប្រចាំខេត្តព្រះសីហនុ លោក គង់ គាំ បានស្តាប់មតិ និងទទួលយកកង្វល់របស់តំណាងសហគមន៍មានទំនាស់ដីធ្លីនីមួយៗ និងបញ្ហាគំរាមកំហែងសិទ្ធិរស់នៅផ្សេងៗ ដែលប្រជាពលរដ្ឋខេត្តព្រះសីហនុ បានស្នើឲ្យស្ថាប័ននេះជួយអន្តរាគមន៍ទៅប្រមុខដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាល ជួយមានវិធានការបន្ត៖ «ក្នុងដំណើររបស់ប្រតិភូគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា មកកាន់ខេត្តព្រះសីហនុ ហើយមិនបានដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីជូនពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍បានទាន់ពេលវេលាទេ ប៉ុន្តែនៅពេលគណៈកម្មការនេះវិលទៅភ្នំពេញវិញ នឹងរាយការណ៍ជូនថ្នាក់ដឹកនាំព្រឹទ្ធសភា ដើម្បីធ្វើជាអនុសាសន៍អន្តរាគមន៍ទៅកាន់រាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីឲ្យយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីជូនពលរដ្ឋខេត្តព្រះសីហនុ ទៅតាមសំណូមពរ។ សរុបមកវិញ គណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា បានចុះធ្វើការងារទំនាស់ដីធ្លីនេះបានចំនួន ៩ខេត្តហើយ ហើយធ្វើទៅតាមសំណូមពររបស់មន្ត្រីអង្គការលីកាដូ តាមខេត្តនីមួយៗ និងពាក្យបណ្ដឹងផ្ទាល់ អនុវត្តទៅតាមពាក្យបណ្ដឹងពលរដ្ឋដែលប្ដឹងមកកាន់ស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភាជួយដោះស្រាយ»។
បន្ទាប់ពីប្រមូលបានព័ត៌មាន ឬកង្វល់ពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍មានទំនាស់ដីធ្លីមកពី ៤ស្រុក និងក្រុង លោក គង់ គាំ ក៏បានលើកយកកង្វល់ទាំងនេះដាក់ជូនថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តព្រះសីហនុ និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានពាក់ព័ន្ធចាប់ពីថ្នាក់ឃុំ-សង្កាត់ រហូតដល់ថ្នាក់ស្រុក-ក្រុង ដើម្បីបំភ្លឺ និងស្នើឲ្យបន្តជួយសម្របសម្រួលដោះស្រាយបញ្ចប់ជម្លោះ។ ទំនាស់ដែល លោក គង់ គាំ បានលើកឡើងនៅក្នុងជំនួបនោះមានដូចជា ទំនាស់រវាងក្រុមអាជីវករលក់ដូរនៅឆ្នេរអូរឈើទាល ឬឆ្នេរអារីស្តុន ជាមួយក្រុមហ៊ុនសុខា និងទំនាស់របស់ប្រជាពលរដ្ឋបាត់បង់ដីធ្លីនៅតំបន់ស្ពានឆេះ ជាមួយឧកញ៉ាមានទ្រព្យធននាតំបន់អូរត្រេះ ស្ថិតក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ ជាដើម។
ជាការឆ្លើយតបរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តព្រះសីហនុ នៅក្នុងជំនួបជាមួយប្រតិភូគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា ល្ងាចថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា នាសាលប្រជុំសាលាខេត្តនេះ លោក សុខ ផន អភិបាលរងខេត្តព្រះសីហនុ បានលើកឡើងពីផលវិបាក ឬបានចោទពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍នីមួយៗ ថាមិនស្តាប់តាមការណែនាំរបស់អាជ្ញាធរខេត្ត ទើបទំនាស់បន្តកើតមាន និងគ្មានដំណោះស្រាយមកដល់ពេលនេះ។ ជាងនេះ លោកថាទំនាស់ខ្លះមានដូចជា ពលរដ្ឋនៅសហគមន៍ស្ពានឆេះ គឺអាជ្ញាធរបានរកដីសង្គមកិច្ច ដើម្បីបែងចែកជូនពួកគាត់រស់នៅ ប៉ុន្តែពួកគាត់មិនព្រមទទួលយកទេ ដោយលើកហេតុផលផ្សេងៗ។ ចំណែកអាជីវករលក់ដូរនៅឆ្នេរអារីស្តុន ឬឆ្នេរអូរឈើទាលវិញ អាជ្ញាធរបានរៀបចំគោលនយោបាយជូនពួកគាត់ ដោយបានផ្តល់ថវិកាចំនួន ៣.៥០០ដុល្លារក្នុងមួយគ្រួសារ ជាថ្នូរឲ្យចាកចេញពីតំបន់នោះ ដើម្បីទុកទីតាំងនោះឲ្យអាជ្ញាធរខេត្តនេះរៀបចំសណ្ដាប់ធ្នាប់ ឬសោភណភាពឆ្នេរឲ្យមានរបៀបរៀបរយ ប៉ុន្តែមានពលរដ្ឋ ឬអាជីវករមួយចំនួននៅមិនព្រមទទួលយកដំណោះស្រាយរបស់អាជ្ញាធរទេ។
បន្ថែមលើនេះ លោក សុខ ផន បានអះអាងថា ទំនាស់ដីធ្លីខ្លះបានកើតមានច្រើនជំនាន់ទៅហើយ ប៉ុន្តែមកដល់អាណត្តិទី៥ នេះ ទើបប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍ខ្លះបានផ្ទុះការតវ៉ា ឬក៏នាំគ្នាប្តឹងផ្តល់ និងប្រមូលផ្តុំតវ៉ាជាថ្មីទៀត ដែលបញ្ហានេះវាហួសពីការរកដំណោះស្រាយរបស់អាជ្ញាធរខេត្ត ហើយមានទំនាស់ខ្លះបានស្ថិតក្នុងដៃតុលាការ ឬក៏តុលាការបានចេញសាលក្រមស្ថាពរសម្រេចឲ្យពួកគាត់ចាញ់ក្តីទៅហើយ ប៉ុន្តែពួកគាត់មិនសុខចិត្ត ហើយនៅតែបន្តប្រមូលផ្តុំគ្នាតវ៉ាបន្តទៀត ជាដើម។
ទោះជាបែបណាក៏ដោយចុះ តំណាងពលរដ្ឋសហគមន៍មានទំនាស់ដីធ្លីមកពី ៤ស្រុក និងក្រុងនាខេត្តព្រះសីហនុ មានស្រុកកំពង់សីលា ស្រុកស្ទឹងហាវ ស្រុកព្រៃនប់ និងក្រុងព្រះសីហនុ បានស្នើដល់ប្រតិភូគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា ឲ្យជួយជំរុញ ឬលើកយកទំនាស់ដីធ្លីនៅតាមសហគមន៍នីមួយៗ ដាក់ជូនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានដឹង និងជួយរកដំណោះស្រាយឲ្យបានឆាប់ ព្រោះទំនាស់ដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ដែលកើតឡើងមកនេះ ដោយសារតែមានការឃុបឃិតលួចធ្វើប្លង់កម្មសិទ្ធិលើដីលំនៅឋាន និងដីកសិកម្មពួកគាត់ ហើយឈ្មួញ ឬអ្នកមានអំណាច បានប្រើកម្លាំងសមត្ថកិច្ចចម្រុះ គំរាមកំហែងចាប់ពួកគាត់ដាក់គុកច្រវាក់ ដោយប្រើប្រព័ន្ធតុលាការដើម្បីបង្ខំបណ្ដេញពលរដ្ឋចេញពីលំនៅឋាន ជាដើម។ ទីតាំងទាំងនោះមានដូចជា ទំនាស់ដីធ្លីរវាងពលរដ្ឋចំនួន ២៤គ្រួសារ នៅសហគមន៍ពយកំពេញថ្មី ឬសហគមន៍ពយកំពេញចាស់ ក្នុងសង្កាត់៣ ទំនាស់ដីធ្លីនៅសហគមន៍អូរត្រជាក់ចិត្ត សហគមន៍អូរដំរី និងទំនាស់ដីធ្លីនៅសហគមន៍ស្ពានឆេះ ឬឆ្នេរអារីស្តុន ជាដើម។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ លោក ប៊ួន ណារិទ្ធ មន្ត្រីសម្របសម្រួលនៃអង្គការលីកាដូ ប្រចាំខេត្តព្រះសីហនុ បានសាទរ និងចាត់ទុកវត្តមានរបស់ប្រតិភូគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា មកកាន់ទឹកដីខេត្តទេសចរណ៍ដែលមានរឿងអាស្រូវដីធ្លីរ៉ាំរ៉ៃមួយនេះ ថាមានសារសំខាន់បំផុត ព្រោះគណៈប្រតិភូបានចុះពិនិត្យផ្ទាល់ដល់ទីតាំងមានទំនាស់ដីធ្លីមួយចំនួន និងជួបពិភាក្សាជាមួយពលរដ្ឋមានទំនាស់ដីធ្លីជាក់ស្តែង។ បន្ថែមលើនេះ លោកក៏ស្នើដល់ប្រតិភូគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា ធ្វើយ៉ាងណាជួយជំរុញដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីជូនពលរដ្ឋ ដែលត្រូវក្រុមហ៊ុន អ្នកមានអំណាច ឬឈ្មួញ បានឃុបឃិតជាមួយមន្ត្រីនៅតាមស្ថាប័នខ្លះនាខេត្តព្រះសីហនុ លួចធ្វើប្លង់កម្មសិទ្ធិរំលោភយកដីលំនៅឋាន និងដីចម្ការដំណាំ ដោយប្រើកម្លាំងសមត្ថកិច្ច ឬប្រព័ន្ធតុលាការ គំរាមកំហែងចាប់ពលរដ្ឋដាក់គុកច្រវាក់នាពេលកន្លងមក ដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ពិតប្រាកដជូនជនរងគ្រោះឡើងវិញ៖ «ពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍មានទំនាស់ដីធ្លីខេត្តព្រះសីហនុ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ពួកគាត់ទន្ទឹងរង់ចាំអាជ្ញាធរចុះទៅវាស់ ឬកាត់ឆ្វៀលដីដែលមានទំនាស់ជាមួយក្រុមហ៊ុន មករំលោភបំពាន និងហាមពួកគាត់មិនឲ្យបង្កបង្កើនផលអស់ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ហើយសម្រាប់ឆ្នេរសមុទ្រវិញ គឺទាំងភ្ញៀវទេសចរ និងពលរដ្ឋ ចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាល ឬអាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ បើកឆ្នេរដែលកំពុងហ៊ុមព័ទ្ធរបងថ្មធ្វើកម្មសិទ្ធិរបស់ឯកជន ឬក្រុមហ៊ុនឲ្យបានទូលំទូលាយ ដើម្បីឲ្យភ្ញៀវអាចដើរឆ្លងកាត់ ឬចូលទៅកម្សាន្តបានទូលំទូលាយដូចពេលមុនវិញ»។
ចំណែក លោក សុខ សុខុម ប្រធានស្រាវជ្រាវជាតិកម្ពុជា ឬហៅកាត់ថា ស៊ីអ៊ិនរ៉ូ (CNRO) សាខាខេត្តព្រះសីហនុ ក៏បានស្នើដល់ប្រតិភូគណៈកម្មការទី១ ព្រឹទ្ធសភា ធ្វើយ៉ាងណាជួយដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីជូនពលរដ្ឋនៅខេត្តទេសចរណ៍មួយនេះឲ្យចប់បានឆាប់។ ជាងនេះទៀត ក៏ត្រូវអង្កេតរកឲ្យឃើញមន្ត្រី ឬអ្នកជាប់ពាក់ព័ន្ធបង្កើតឲ្យមានទំនាស់ដីធ្លីកើតឡើងឲ្យបានច្បាស់លាស់ ហើយត្រូវផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់៖ «គោលការណ៍សំណង ឬគោលការណ៍ផ្តល់ដីសង្គមកិច្ចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ជូនប្រជាពលរដ្ឋ ទាល់តែទីតាំងនោះមានការអភិវឌ្ឍឲ្យមានគ្រប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗមានដូចជា ផ្លូវថ្នល់ សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ទីផ្សារ និងប្រព័ន្ធទឹកភ្លើង ជាដើម ឲ្យបានត្រឹមត្រូវជាមុនសិន ទើបអាចជម្លៀសពលរដ្ឋចេញពីទីតាំងមួយទៅកាន់ទីតាំងផ្សេង ហើយអាចឲ្យពលរដ្ឋទាំងនោះរស់នៅមានសុវត្ថិភាព មានសេវាអប់រំ មានសេវាសុខភាពល្អ ជាដើម ដើម្បីឲ្យពួកគាត់អាចកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ពួកគាត់។ ប៉ុន្តែបើមិនមានអភិវឌ្ឍឲ្យមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗជាមុនទេ នឹងជំរុញឲ្យកំណើនភាពក្រីក្ររបស់ពលរដ្ឋបន្តកើនខ្ពស់ថែមទៀត ដោយផ្ដើមពីការជម្លៀសពលរដ្ឋពីទីតាំងមួយទៅកាន់ទីតាំងផ្សេង ដែលមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍ»។
ត្រង់ចំណុចនេះ តំណាងសហគមន៍មានទំនាស់ដីធ្លីមួយចំនួនក្នុងចំណោម ២០សហគមន៍នាខេត្តព្រះសីហនុ បានអះអាងថា ទំនាស់ដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ដែលកំពុងមានក្តីក្ដាំនៅប្រព័ន្ធតុលាការ ឬមានបញ្ហាមិនទាន់អាចដោះស្រាយបាន ដោយសារអំពើពុករលួយ ឬអ្នកមានអំណាច ក្រុមហ៊ុន និងអ្នកមានទ្រព្យធន បានឃុបឃិតជាមួយមន្ត្រីជំនាញស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធខេត្តព្រះសីហនុ ខ្លះ លួចធ្វើប្លង់កម្មសិទ្ធិរំលោភយកដីលំនៅឋាន ឬដីកសិកម្ម ដោយប្រើប្រព័ន្ធតុលាការដើម្បីគំរាមកំហែង។ ទំនាស់ខ្លះទៀត កើតឡើងដោយសារភាពយឺតយ៉ាវរបស់អាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងការចុះបែងចែកដីផ្តល់ប្លង់កម្មសិទ្ធិជូនប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមសហគមន៍នីមួយៗ ទើបទំនាស់កើតមានជាបន្តបន្ទាប់មិនអាចដោះស្រាយបានមកដល់ពេលនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។