តុលាការខេត្តកោះកុងពន្យារពេលប្រកាសសាលក្រមសំណុំរឿងហិង្សា ដែលក្រុមហ៊ុនអេសអ៊ីហ្សិត (Koh Kong SEZ) របស់លោក លី យ៉ុង ផាត់ ប្តឹងតំណាងពលរដ្ឋម្នាក់នៅឃុំព្រែកខ្សាច់ ទៅថ្ងៃទី៩ សីហា សប្តាហ៍ក្រោយ ក្រោយពេលបញ្ចប់សវនាការជំនុំជម្រះនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងពលរដ្ឋយល់ថា ការឃុំខ្លួនតំណាងពលរដ្ឋរូបនោះអស់រយៈពេលជិត ៦ខែកន្លងទៅនេះ គឺជារឿងអយុត្តិធម៌ ព្រោះរូបគាត់មិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសអ្វីឡើយ។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស និងពលរដ្ឋស្នើឱ្យតុលាការខេត្តកោះកុងពិចារណាទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ និងដោះលែងតំណាងសហគមន៍ព្រែកខ្សាច់លោក ហេង សុខ ដែលកំពុងជាប់ឃុំ ដោយសារសំណុំរឿងហិង្សានៃវិវាទដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន អេសអ៊ីហ្សិត (SEZ) របស់លោក លី យ៉ុងផាត់ ជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
ពលរដ្ឋសហគមន៍ព្រែកខ្សាច់ លោក រស់ សុផល អះអាងថា លោក ហេង សុខ មិនបានប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាដូចការចោទប្រកាន់របស់តំណាងក្រុមហ៊ុននោះឡើយ។ លោកថា តំណាងក្រុមហ៊ុននៅពេលនោះ បានប្រាប់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋទៅបោះបង្គោលលើដី ដែលត្រូវឈូសឆាយរួចដើម្បីងាយស្រួលដោះស្រាយសំណងតាមគោលនយោបាយ ដែលបានព្រមព្រៀងគ្នារួចហើយនោះ ប៉ុន្តែនៅពេលលោក ហេង សុខ បានទៅបោះបង្គោលកំណត់ព្រំដីដែលគាត់ធ្លាប់បានកាន់កាប់នោះ ស្រាប់តែតំណាងក្រុមហ៊ុនបានប្តឹងចោទគាត់ពីបទហិង្សាទៅវិញ។ លោកថាទង្វើនេះ គឺជាការគំរាមកំហែងដល់ពលរដ្ឋដទៃទៀតកុំឱ្យតវ៉ារឿងដីធ្លី មិនមែនជាការអនុវត្តច្បាប់ត្រឹមត្រូវឡើយ ព្រោះលោក ហេង សុខ គ្មានកំហុសអ្វីនោះទេ៖ «គាត់មានដីពិតប្រាកដ គ្រាន់ថាអាជ្ញាធរមិនទទួលស្គាល់ និងមិនធ្វើបង្កាន់ដៃឱ្យគាត់ប៉ុណ្ណឹងឯង។ គាត់មានដីពិតប្រាកដរបស់គាត់។ ក្រុមហ៊ុនឈូសឆាយចម្ការគាត់ ហើយដល់ពេលគាត់ទៅបោះបង្គោលទៅចាប់គាត់។ មុននឹងឈូសឆាយមេការក្រុមហ៊ុនប្រាប់ថា ចាំឈូសឆាយរួច ចាំបោះបង្គោលក្រោយ ចាំក្រុមហ៊ុនគេដោះស្រាយសំណងគោលនយោបាយ តែដល់ពេលគាត់ធ្វើតាមក្រុមហ៊ុន គេទៅចាប់គាត់តែម្ដងដោយអត់មានមូលហេតុ»។
តំណាងពលរដ្ឋសហគមន៍ព្រែកខ្សាច់ ស្រុកគិរីសាគរ ខេត្តកោះកុង លោក ហេង សុខ ត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនកាលពីចុងខែកុម្ភៈកន្លងទៅ បន្ទាប់ពីលោកបានទៅបោះបង្គោលកំណត់ព្រំដីរបស់លោកដែលកំពុងមានទំនាស់ជាមួយក្រុមហ៊ុនតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសរបស់លោក លី យ៉ុងផាត់។ លោកត្រូវបានតំណាងក្រុមហ៊ុនប្តឹងទៅតុលាការពីបទហិង្សាលើអ្នកកាន់កាប់អចលនទ្រព្យដោយសុច្ចរិត ហើយត្រូវជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគាររហូតមក ចាប់តាំងពីពេលឃាត់ខ្លួន។
អាស៊ីសេរីសេរីមិនអាចទាក់ទងមន្ត្រីតុលាការខេត្តកោះកុងដើម្បីសាកសួរបន្ថែមអំពីរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២ សីហា ចំណែកឯខាងភាគីក្រុមហ៊ុនក៏មិនអាចទាក់ទងបានដូចគ្នា។
អ្នកសម្របសម្រួលស្តីទីនៃអង្គការ លីកាដូ (LICADHO) ប្រចាំខេត្តកោះកុង លោក ហ៊ួរ អ៊ីន យល់ឃើញថា អាជ្ញាធរខេត្តកោះកុងកំពុងធ្វើផ្គើនទៅនឹងអនុសាសន៍របស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលថា មិនឱ្យពលរដ្ឋណាម្នាក់ត្រូវជាប់ពន្ធនាគារដោយសាររឿងវិវាទដីធ្លីនេះឡើយ ហើយម្យ៉ាងវិញទៀត អាជ្ញាធរចាត់ការតែទៅលើក្រុមពលរដ្ឋ ប៉ុន្តែភាគីក្រុមហ៊ុនដែលកំពុងឈូសឆាយដីទំនាស់វិញ ត្រូវរួចខ្លួនរហូត។ លោកជំរុញឱ្យតុលាការខេត្តកោះកុងទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ និងដោះលែងលោក ហេង សុខ ឱ្យមានសេរីភាពវិញ៖ «តុលាការខេត្តកោះកុងគួរតែពិចារណា ទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ ហើយដោះលែងប្រជាពលរដ្ឋឈ្មោះ ហេង សុខ នោះ ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ នៅថ្ងៃទី៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៨ នេះទៅ ពីព្រោះអ្វីដែល ហេង សុខ បានធ្វើ គឺគ្រាន់តែទៅដាំបង្គោលនៅលើដីដែលកំពុងមានទំនាស់តែប៉ុណ្ណោះ មិនបានប្រើអំពើហិង្សាណាមួយទៅលើក្រុមហ៊ុន ឬក៏បំផ្លិចបំផ្លាញសម្ភារៈណាមួយដែរ។ ដូច្នេះអ្វីដែលគាត់បានធ្វើមិនមានធាតុផ្សំនៃបទល្មើសណាមួយដើម្បីធ្វើការចោទប្រកាន់រូបគាត់នោះទេ ហើយដើម្បីឱ្យគាត់មានសេរីភាពឡើងវិញ មកធ្វើការសម្របសម្រួលដោះស្រាយបញ្ចប់ជម្លោះដីធ្លីនេះនៅពេលខាងមុខនេះ»។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះបន្ថែមទៀតថា ការប្តឹងចោទប្រកាន់ និងឃុំខ្លួនលោក ហេង សុខ ជិត ៦ខែមកនេះ ជារឿងអយុត្តិធម៌ចំពោះតំណាងពលរដ្ឋរូបនោះ ព្រោះកន្លងទៅ ប្រជាពលរដ្ឋបានស្នើសុំទៅអាជ្ញាធរខេត្តជាច្រើនដង ដើម្បីឱ្យជួយដោះស្រាយបញ្ចប់ទំនាស់ដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ជាមួយក្រុមហ៊ុន ហើយទំនាស់នេះកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលនៃការដោះស្រាយនៅឡើយ។ លោកថាអាជ្ញាធរគួរតែពន្លឿនការដោះស្រាយបញ្ចប់ទំនាស់ដែលនៅសេសសល់រវាងពលរដ្ឋសហគមន៍ព្រែកខ្សាច់ជាង ៣០គ្រួសារ និងក្រុមហ៊ុនអេសអ៊ីហ្សិត ប្រសើរជាងការចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់លើប្រជាពលរដ្ឋ ព្រោះការធ្វើរបៀបនេះធ្វើឱ្យពលរដ្ឋបាត់ជំនឿលើអាជ្ញាធរ ហើយក៏ប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់របស់អាជ្ញាធរខេត្ត និងរដ្ឋាភិបាលផងដែរ។ កាលពីពេលថ្មីៗ នេះ អង្គការឃ្លាំមើលពិភពលោក ហ្គ្លោប៊ល វីតណេស (Global Witness) ស្នើសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក ដាក់ឧកញ៉ាល្បីៗ ខាងរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស បំផ្លាញធនធានធម្មជាតិខ្មែរ អំពើរត់ពន្ធចំនួនបួនរូប ចូលទៅក្នុងបញ្ជីខ្មៅ ដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្ម។ ក្នុងនោះ លោកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ គឺជាម្ចាស់បនល្បែង និងជាម្ចាស់ទូរទស្សន៍ PNN និងក្រុមហ៊ុនមួយចំនួន ក៏ត្រូវបានដាក់បញ្ជូលក្នុងបញ្ជីខ្មៅដែរ ដោយសារតែក្រុមហ៊ុនដីសម្បទាន ស្ករអំពៅរបស់លោក លី យ៉ុងផាត់ ធ្វើឲ្យពលរដ្ឋរងគ្រោះដីធ្លីរាប់ពាន់គ្រួសារ ត្រូវអស់ដី និងផ្ទះសម្បែង ដោយសារការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំ ដើម្បីយកដីឲ្យលោកកាន់កាប់នេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។