អ្នកឃ្លាំមើលថា ជាអំពើអយុត្តិធម៌ដែលលើកលែងទោសជនឧក្រិដ្ឋ តែអនុវត្តទោសពេញអ្នកទោសមនសិការ
2024.02.28

អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមថា ការលើកលែងទោសលើជនឧក្រិដ្ឋ ប៉ុន្តែអនុវត្តទោសពេញលេញលើអ្នកទោសមនសិការ គឺជាអំពើអយុត្តិធម៌សង្គម។ ពួកគាត់អះអាងថា អំពើអយុត្តិធម៌សង្គមនេះនឹងអាចឈានដល់ការបែកបាក់ជាតិកាន់តែខ្លាំង ប្រសិនរដ្ឋាភិបាលមិនកែលម្អបញ្ហានេះ។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមនេះ ក្រោយមានការលើកលែងទោសជាបន្តបន្ទាប់ទៅលើបុគ្គលដែលជាអ្នកមានលុយ មានអំណាចដូចជាលើករណី លោក ទេព ហ៊ុយ និងអ្នកស្រី ខូវ ច័ន្ទដា ជាដើម ខណៈដែលអ្នកទោសមនសិការដទៃទៀតនៅបន្តជាប់ឃុំឃាំង។
បើតាមព្រះរាជក្រឹត្យចុះថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ព្រះមហាក្សត្របានលើកលែងទោសដល់ លោក ទេព ហ៊ុយ ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ក្រោយសាលាដំបូងខេត្តក្រចេះ កាលពីថ្ងៃទី២៩ កញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ បានផ្ដន្ទាទោសបុគ្គលរូបនេះជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ១០ឆ្នាំ។ លោក ទេព ហ៊ុយ គឺជាអតីតមេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថក្រុងក្រចេះត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការធ្វើទារុណកម្មក្មេងស្រី២នាក់ជាអ្នកបម្រើ ឱ្យសំពះសពឆ្កែខ្លួនដែលងាប់ដោយចោទថា ក្មេងទាំងពីរនោះធ្វើឱ្យងាប់ និងបង្ខំឱ្យក្មេងស្រីជាអ្នកបម្រើនោះស៊ីអាចម៍ឆ្កែទៀតផង។ ដោយឡែក ព្រះរាជក្រឹត្យចុះថ្ងៃទី១១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ លើកលែងទោសឱ្យអ្នកស្រី សេង ច័ន្ទដា ហៅ ខូវ ច័ន្ទដា ដែលត្រូវបានតុលាការសម្រេចផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារកំណត់ ២០ឆ្នាំ តាមអំណាចសាលដីការបស់តុលាការកំពូល កាលពីឆ្នាំ២០១២ ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងប៉ុនប៉ងរំលោភសម្លាប់ភរិយារបស់លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ុន ចាន់ថុល កាលពីឆ្នាំ២០១០នោះ។
អ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់ លោក វ៉ន ចាន់ឡូត លើកឡើងថា ការលើកលែងទោសទៅលើជនឧក្រិដ្ឋ និងដាក់ទោសធ្ងន់ធ្ងរទៅលើអ្នកធ្វើការងារសង្គមមិនមែនជារឿងថ្មីនោះទេ។ លោក វ៉ន ចាន់ឡូត ថាករណីអតីតមេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថក្រុងក្រចេះ លោក ទេព ហ៊ុយ គឺជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្ដែងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាចលើកលែងទោសទៅលើជនដែលប្រព្រឹត្តអំពើអមនុស្សធម៌ និងហិង្សាទៅលើកុមារ ខណៈដែលពិភពលោកចាត់ទុកថា អំពើនេះជារឿងដែលមិនអាចទទួលយកបាន។
លោក វ៉ន ចាន់ឡូត៖ «គឺប្រព័ន្ធតុលាការរបស់យើង លែងជាទីពឹងសម្រាប់ជនស្លូតត្រង់ លែងជាទីពឹងសម្រាប់ជនរងគ្រោះបាន ហើយវាក្លាយជាមធ្យោបាយមួយ ដែលអ្នកមានអំណាចអ្នកមានទ្រព្យធននោះប្រើប្រាស់ជាប្រយោជន៍របស់ខ្លួន ដើម្បីខ្លួនអាចមានឱកាសក្នុងការប្រព្រឹត្តនូវបទឧក្រិដ្ឋបន្ថែមទៀតបាន»។
កន្លងមកក្រុមគ្រួសារអ្នកទោសមនសិការ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាតិ និងអន្តរជាតិតែងស្នើទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឱ្យមានការដោះលែង និងបន្ធូរបន្ថយទោស ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលមិនបានយកចិត្តទុក និងឆ្លើយតបវិញនោះទេ។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ នេះមានអ្នកទោសមនសិការជិត៥០ (៤៧) នាក់នៅបន្តជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារនៅឡើយ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបបញ្ហានេះពីអ្នកនាំពាក្យរងនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ទូច សុឃៈ និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន បានទេនៅថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលគួរពិនិត្យមើលឡើងវិញចំពោះការលើកលែងទោសទៅលើបុគ្គលដែលបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសធ្ងន់ធ្ងរ។ លោក យង់ គិមអេង បន្ថែមថា អំពើអយុត្តិធម៌ និងការបែកបាក់សង្គមនឹងបន្តកើតមានប្រសិនបើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជាលំអៀងទៅលើក្រុមឧក្រិដ្ឋជន និងអនុវត្តទោសហួសហេតុទៅលើអ្នកធ្វើការងារសង្គម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។