ចេតិយ​តម្កល់​សព​បណ្ឌិត កែម ឡី ខ្វះ​​លុយ​សង់​បន្ត​ ពេល​សង់​​បាន ​៤០​ភាគ​រយ

ដោយ វ៉ែន សុមេធ
2019.07.05
ចេតិយ​បណ្ឌិត កែម ឡី 070919 គ្រោង​សំណង់​ចេតិយ​តម្កល់​សព​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នៅ​ក្នុង​ទឹក​ដី​កំណើត​របស់​លោក ក្នុង​ភូមិ​អង្គ​តា​កុប ឃុំ​លាយបូរ ស្រុក​ត្រាំកក់ ខេត្ត​តាកែវ ថ្ងៃ​ទី៩ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ២០១៩។
Photo: (Stupa) The Prey Nokor News, (Kem Ley) RFA

ប្អូនប្រុស និង​ម្ដាយ​របស់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ឱ្យ​ដឹង​ថា ពួកគេ​កំពុង​ត្រូវការ​ថវិកា​ប្រមាណ​ជាង ​១០ម៉ឺន​ដុល្លារ​ទៀត ដើម្បី​បញ្ចប់​គម្រោង​សាងសង់​ចេតិយ​តម្កល់សព​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ដែល​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ទឹកដី​កំណើត​របស់​លោក ក្នុង​ភូមិ​អង្គតាកុប ឃុំ​លាយបូរ ស្រុក​ត្រាំកក់ ខេត្ត​តាកែវ។

ប្អូនប្រុស​បង្កើត​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី និង​ជា​ប្រធាន​គណបក្ស​ខ្មែរ​តែមួយ គឺ​លោក កែម រិទ្ធិសិត រៀបរាប់​ថា រយៈពេល ​២​ឆ្នាំ​កន្លង​ទៅ​នេះ ដំណើរការ​សាងសង់​ចេតិយ​ត្រូវ​បាន​ផ្អាក​ទាំងស្រុង ព្រោះ​គ្មាន​ថវិកា​សម្រាប់​ជួល​ជាង​សាងសង់​បន្ត​ទៀត​។ លោក​បញ្ជាក់​ថា លោក​បាន​ដាក់​ផ្ទាំង​ប៉ាណូ​ផ្សព្វផ្សាយ ​ដើម្បី​រក​ជំនួយ​កសាង​ចេតិយ​ដែរ ប៉ុន្តែ​ពុំ​មាន​សប្បុរសជន​ណា​ផ្ដល់​ជំនួយ​ទៀត​នោះ​ទេ។ ទំហំ​ចេតិយ​នេះ គឺ​ខាងក្រៅ​មាន​បណ្ដោយ ៩​ម៉ែត្រ​ គុណ​នឹង ​៩​ម៉ែត្រ ចំណែក​ខាងក្នុង ៥​ម៉ែត្រ គុណ​នឹង ​៥​ម៉ែត្រ រីឯ​កម្ពស់ ​១៦​ម៉ែត្រ៖ «ថ្ងៃបុណ្យ​ខួប​នេះ​យើង​អំពាវនាវ​បន្ថែម​ទៀត ប្រសិនបើ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្នុង​ប្រទេស និង​ក្រៅ​ប្រទេស​ជួយ​សាងសង់​ទៀត ពីព្រោះ​ថា ចេតិយ​យើង​សាងសង់​បាន​ ៤០​ភាគរយ​នេះ​ រាល់ថ្ងៃ​យើង​លែង​ព្រួយបារម្ភ​អី​ហើយ ​ព្រោះ​យើង​មាន​ទ្វារ​​ចាក់សោ​បាន​អី​បាន​ដែរ។ យើង​អត់​មាន​ត្រូវការ​អី​ទេ គ្រាន់តែ​ក្បាច់ក្បូរ​អី​គឺជា​រឿង​លម្អ និង​បង្ហើយ​ទេ ប៉ុន្តែ​ក្បាច់ក្បូរ​នេះ​វា​ថ្លៃ​ៗ​ណាស់»

លោក កែម រិទ្ធិសិត ឱ្យ​ដឹង​ថា រហូតមកដល់​ពេលនេះ ថវិកា​ដែល​ប្រមូល​បាន​កាលពី​បុណ្យ​ ១០០​ថ្ងៃ ជាង​ ១​ម៉ឺន​ដុល្លារ និង​ថវិកា​របស់​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន​ចំនួន ៦​ម៉ឺន​ដុល្លារ​ដែល​សរុប​ទាំងអស់​ជាង ៧​ម៉ឺន​ដុល្លារ​នោះ បាន​ចំណាយ​អស់ហើយ សម្រាប់​សាងសង់​ចេតិយ​តម្កល់សព​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ប៉ុន្តែ​ចេតិយ​ទើប​សាងសង់​បាន​ប្រមាណ ៤០​ភាគរយ​ប៉ុណ្ណោះ​។ លោក បញ្ជាក់​ថា តាម​គម្រោង​របស់​គណៈ​កម្ម​ការសាងសង់​ចេតិយ​ចាស់ គឺ​គ្រោង​ចំណាយ​ថវិកា​ជាង​ ១៧​ម៉ឺន​ដុល្លារ​ដើម្បី​សាងសង់​ចេតិយ ដូច្នេះ​បច្ចុប្បន្ន​នៅ​ខ្វះ​ជាង ​១០​ម៉ឺន​ដុល្លារ​ទៀត៖ «ខ្ញុំ​គិត​ថា បើ​យើង​ចាំ​តម្លៃ ១០​ម៉ឺន​ជាង​អី​ យក​មក​ធ្វើតាម​គម្រោង ​ដែល​យើង​ដេញថ្លៃ​នោះ​ គឺ​មិន​រំពឹង​ទេ។ ប៉ុន្តែ​ ប្រសិនបើ​មាន​សប្បុរសជន ឬក៏​ឯកឧត្តម ឧកញ៉ា លោកជំទាវ​សម្ដេច លោក​ជួយ​ធ្វើ​បង្ហើយ ឬ​ជួយ​បាន​ត្រឹម ​២​ម៉ឺន​អី​ទៀត គឺ​យើង​ធ្វើ​បង្ហើយ​តាម​គម្រោង​ថ្មី​វិញ ​ដោយ​ជួល​ជាង​ថ្មី ដែល​ប្រើ​ក្បាច់​ធ្វើ​ពី​ស៊ីម៉ងត៍​វិញ​ព្រោះ​ពីមុន​យើង​គ្រោង​ធ្វើ​ក្បាច់​ពី​ថ្ម​អី​ផ្សេងៗ​ វា​ថ្លៃ»

(គ្រោង​សំណង់​ចេតិយ​បណ្ឌិត កែម ឡី នៅ​ទឹក​ដី​កំណើត​របស់​លោក នៅ​ភូមិ​អង្គ​តា​កុប ឃុំ​លាយបូរ ស្រុក​ត្រាំ​កក់ ខេត្ត​តាកែវ ថត​ថ្ងៃ​ទី៩ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ២០១៩។ Photo credit: The Prey Nokor News)

បច្ចុប្បន្ន​នេះ ការសាងសង់​ចេតិយ​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវ​បាន​គណៈកម្មការ ដែល​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ប្រគល់​សិទ្ធិ​ជូន​ក្រុម​គ្រួសារ​វិញ បន្ទាប់ពី​មានរឿង​ចម្រូងចម្រាស ដោយសារ​​ការ​លូកដៃ​ពី​អ្នកនយោបាយ ការ​គំរាមកំហែង និង​ការឧបត្ថម្ភ​ថវិកា​ពី​លោក ហ៊ុន សែន ជាដើម។ ក្រោយពី​មានការ​លូកដៃ​ពី​អ្នកនយោបាយ​នោះ អតីត​សមាជិក​គណៈកម្មការ​បុណ្យ​សព​បណ្ឌិត កែម ឡី ៣​នាក់ រួមមាន​នាយក​ប្រតិបត្តិ​មជ្ឈមណ្ឌល​សម្ពន្ធភាព​ការងារ និង​សិទ្ធិមនុស្ស (CENTRAL) លោក មឿន តុលា លោក ប៉ា ងួនទៀង នាយក​ប្រតិបត្តិ​មជ្ឈមណ្ឌល​កម្ពុជា​ដើម្បី​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឯករាជ្យ និង​ព្រះតេជព្រះគុណ ប៊ុត ប៊ុនតិញ ស្ថាបនិក​បណ្ដាញ​ព្រះសង្ឃ​ឯករាជ្យ ត្រូវ​បាន​តុលាការ​ចោទប្រកាន់ ​និង​ចេញ​ដីកា​ឃុំខ្លួន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ចោទ​ថា ធ្វើ​ឱ្យ​បាត់​បច្ច័យ​បុណ្យ​សព លោក កែម ឡី តាម​បណ្ដឹង​របស់​ប្រធាន​គណបក្ស​យុវជន​កម្ពុជា​លោក ពេជ្រ ស្រស់​។ ក្រុម​គណៈកម្មការ​បុណ្យ​សព និង​ក្រុម​គ្រួសារ​បណ្ឌិត កែម ឡី ផ្ទាល់ បាន​ចាត់​ទុក​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​​នោះ​​ថា ជា​រឿង​អយុត្តិធម៌ ជា​រឿងប្រឌិត​របស់​អ្នកនយោបាយ ព្រោះ​មិន​មាន​ការ​កិបកេង​បច្ច័យ​បុណ្យ​សព​ទេ។

លោក កែម រិទ្ធិសិត ថ្លែង​ថា រហូត​មក​ដល់​ពេលនេះ នៅតែ​មាន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មកពី​គ្រប់ទិសទី​ចូល​ទៅ គោរព​សព​បណ្ឌិត កែម ឡី ជា​ហូរហែ​នៅ​ពេល​ពួកគេ​ធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្លងកាត់​ទីនោះ​ដូចជា​ទៅ​កម្សាន្ត នៅ​កែប និង​កំពង់សោម។ លោក​ឆ្លើយតប​ថា ការ​ខ្វះខាត​ថវិកា​សាងសង់​ចេតិយ​នេះ មិនមែន​ដោយសារ​លោក​យក​កេរ្តិ៍​ឈ្មោះ​បងប្រុស ទៅ​បង្កើត​គណបក្ស​នយោបាយ ហើយ​បណ្ដាល​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ខឹង​ស្អប់​មិន​ចូល​បច្ច័យ​នោះ​ទេ៖ «ប្រជាពលរដ្ឋ​មក​ថ្ងៃ​ខ្លះ​បី​ទៅ​បួន​ឡាន​អ៊ីចឹង​ដែរ នៅ​ថ្ងៃបុណ្យ​ថ្ងៃ​ទាន ឬ​ថ្ងៃ​សៅរ៍​អាទិត្យ ប៉ុន្តែ​គាត់​ចូល​បុណ្យ ៥​រយ​រៀល ១​រយ​រៀល​អី​ទេ ហើយ​បើ​អ្នក​មកពី​ស្រុក​គេ ឬ​អ្នកមាន​ថវិកា​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​ខ្មែរ​អី គឺ​គាត់​ជួន​លុយ​យាយ​២០​ដុល្លារ​ឬ​១០​ដុល្លារ​អ៊ីចឹង​ទៅ​ប៉ុន្តែ​មិនមែន​ដាក់​ក្នុង​ហិប​កសាង​ចេតិយ​អី​ទេ​ហើយ​យូរៗ​មាន​ម្តង។ អ្នក​ដែល​គេ​គោរព​ស្រឡាញ់​គាត់ គឺ​គេ​មក​ជា​ប្រចាំ។ អ្នកខ្លះ​មួយ​ឆ្នាំ មក ២​ទៅ​ ៣​ដង​នោះ ហើយ​​គេ​​មិន​​គិត​​ពី​​រឿង​​បុគ្គល​​នេះ ឬ​​បុគ្គល​នោះ​ធ្វើ​អញ្ចេះ​ធ្វើ​អញ្ចោះ​អី​ទេ»

អតីត​សមាជិក​គណៈកម្មការ​កសាង​ចេតិយ​ម្នាក់​ដែល​បាន​លាឈប់ និង​បាន​ទៅ​ធ្វើ​ជា​ប្រធាន​មូលនិធិ កែម ឡី គឺ​លោក សៅ កុសល មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​សោកស្ដាយ​ដែល​គណៈកម្មការ​ចាស់​បាន​ត្រឹមតែ​បង្កើត​គម្រោង តែ​មិនបាន​ជួយ​ដល់​ទី​បញ្ចប់​ដោយសារតែ​មានការ​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​នានា សូម្បីតែ​រៀបចំ​ពិធី​បុណ្យខួប​ ១​រយ​ថ្ងៃ​ជូន​បណ្ឌិត កែម ឡី នា​ពេល​កន្លងទៅ ក៏​មាន​គេ​ព្យាយាម​រារាំង​ដែរ។ លោក​បញ្ជាក់ថា មូលហេតុ​ដែល​ចំណាយ​ថវិកា​ដល់ ១៧​ម៉ឺន​សម្រាប់​កសាង​ចេតិយ​នោះ​ព្រោះ តាម​គម្រោង​ធ្វើតាម​រចនាបថ​ប្រាសាទ​ភ្នំជីសូ​តំណាង​ឱ្យ​ខេត្ត​តាកែវ និង​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ ដែល​ត្រូវ​ប្រើ​សម្ភារៈ​ថ្លៃៗ​។ លោក សៅ កុសល បន្ត​ថា ប្រសិនបើ​គណៈកម្មការ​ចាស់​នៅតែ​អាច​ធ្វើ​កិច្ចការ​នេះ គឺ​ប្រាកដជា​អា​ចរក​ជំនួយ​បាន​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​សាងសង់ ប៉ុន្តែ​នៅ​ពេល​ប្រគល់​សិទ្ធិ​ជូន​គ្រួសារ​វិញ គឺ​មិន​សង្ឃឹមថា អា​ចរក​ជំនួយ​បាន​ច្រើន​នោះ​ទេ ព្រោះ​ពួកគាត់​មិន​សូវ​មាន​សកម្មភាព​ស្វះ​ស្វែងរក​ជំនួយ ព្រមទាំង​មានការ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រឿង​នយោបាយ​ថែម​ទៀត៖ «ប្រហែល​ជា​គេ​មិន​ចង់​ពាក់ព័ន្ធ​ធ្វើ​តទៅទៀត ព្រោះថា​ មាន​លុយ​សម្ដេច​ហើយ គេ​អត់​ចង់​ចូលរួម​ជាមួយ​។ ​ទី​២ ​ប្រ​ហែ​ល​ជា​​ពលរដ្ឋ​គាត់​មិន​មាន​ពេល​ចូលរួម​ដោយ​ផ្ទាល់ និង​​ប្រហែល​ជា​មក​​ពី​​​ព័ត៌មាន ​ដែល​​មិនបាន​ផ្សព្វផ្សាយ​ឱ្យ​ជនរួមជាតិ​បាន​ដឹង​ទូលំទូលាយ​ ដែល​​ធ្វើ​​ឱ្យ​​គេ​​គិត​​ថា លុយ​​ប៉ុណ្ណឹង​​ប្រហែល​ជា​​គេ​​ធ្វើ​​ចេតិយ​​រួច​​ហើយៗ ​មើល​​ទៅ»

លោក សៅ កុសល បន្ត​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​គ្រប់​មជ្ឈដ្ឋាន​នៅតែ​នឹករលឹក​និង​ទន្ទឹង​រង់​ចាំ​យុត្តិធម៌​ពិតប្រាកដ​សម្រាប់​បណ្ឌិត កែម ឡី។ លោក​សង្កេត​ឃើញ​ថា ករណី​ឃាត់​កម្ម​លើ​បណ្ឌិត ​កែម ឡី នេះ​​គ្មាន​​នរណា​ម្នាក់​រំសាយ​ការ​ឈឺ​ចាប់​បាន​នោះ​ទេ មក​ទល់​ពេល​នេះ ហើយក៏​គ្មាន​នរណា​ម្នាក់ ជឿ​ថា មានតែ​បុគ្គល​ម្នាក់​ឈ្មោះ អឿត អាង ដែល​ហៅ​ខ្លួនឯង​ថា ជួប សម្លាប់ នោះ គឺជា​ឃាតក​ពិត​​នោះ​ដែរ ព្រោះ​សំណុំ​រឿង​នេះ អាច​មាន​មនុស្ស​ពាក់ព័ន្ធ​ជាច្រើន​នាក់​ទៀត៖ «ចំពោះ​យុត្តិធម៌​វា​ហាក់​ដូចជា​មិនទាន់​ទទួលយក​បានទេ។ វា​មាន ហេតុផល​៣​ដែល​លោក​បណ្ឌិត​ស្លាប់​ គឺ​​ទី​១ ក្រោយ​ពី​លោក​បណ្ឌិត​វិភាគ​រឿង​របាយការណ៍​របស់​គ្លបល វីនេស (Global Witness) ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​គ្រួសារ​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី គ្រប់គ្រង​ជំនួញ​មាន​លុយ​ជាង ២​រយ​លាន​ដុល្លារ។ ក្រោយពី​គាត់​​វិភាគ​ហើយ ​គាត់​ក៏​ត្រូវ​គេ​ធ្វើឃាត។ ហេតុផល​​ទី​២​ យើង ឃើញ​​ថា ក្រោយ​ពេល​គេ​​ធ្វើ​ឃាត​ហើយ​ គឺ​​ឃាតក​​ពិត​​វា​​អត់​​ឃើញ ទៅ​ជា​​មាន​ ជួប ​សម្លាប់។ អ៊ីចឹង ​បើសិនជា​អ្នក​ដែល​មិន​មាន​បុណ្យ​​សក្ដិ​​ធំៗ ​នៅ​​ពី​ក្រោយ​​ទេ គឺ​​មិន​​អាច​​បន្លំ ឬ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ឃាតក​បានទេ គឺ​ទាល់តែ​អ្នកនោះ​ធំ ហើយ​ទាល់តែ​មានអំណាច​ហើយ​ទើប​អាច​ផ្លាស់ប្ដូរ​ឃាតក​បាន។ ចំណុច​ទី​៣ ​ដែល​សំខាន់​ជាងគេ គឺ​​កាមេរ៉ា​សុវត្ថិភាព​ដែល​បង្ហាញ​ឃាតក​ពិតប្រាកដ​នោះ បែរជា​មិន​បង្ហាញ​ឱ្យ​បាន​ឃើញ​ត្រឹមត្រូវ។ នេះ​ជា​ហេតុផល​ធំ​ដែរ​ដែល​បង្ហាញ​ថា​អ្នក​នៅ​ពី​ក្រោយខ្នង​គឺ​ធំ​ណាស់ ដែល​អាច​បញ្ជា​ដល់​អាជ្ញាធរ​​អាច​បញ្ជា​ដល់​តុលាការ​ឱ្យ​កែប្រែ​គ្រប់​អង្គហេតុ​ទាំងអស់​បាន។ អ៊ីចឹង​ក្នុង​ដំណាក់កាល​​បច្ចុប្បន្ន​​នេះ​ រហូត​​ទៅ​​អនាគត ​ប្រសិន​បើ​​ការគ្រប់គ្រង​របៀប​ដូច​រាល់ថ្ងៃ​នេះ​ គឺ​​យុត្តិធម៌​របស់​​លោក​បណ្ឌិត​​មិន​​អាច​​រក​​បាន​​ទេ»

ងាក​ទៅ​មើល​ស្ថានភាព​ម្ដាយ​បង្កើត​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី អាយុ ៧៩​ឆ្នាំ​ឯណោះ​វិញ គឺ​លោកស្រី ភោគ សេ នៅតែ​នឹករលឹក សោកស្ដាយ និង​សោកសង្រេង​ខ្លាំង​ណាស់​ចំពោះ​ការបាត់បង់​កូន​ប្រុស​​ជា​ទី​ស្រលាញ់ ទោះបីជា​ពេលវេលា​ចេះតែ​រំកិល​ទៅមុខ​ក្ដី។ លោកស្រី​រៀបរាប់​ថា លោកស្រី​នៅតែ​រស់​នៅ​ក្បែរ​ផ្នូរ​របស់​កូន​បោស​ជូតៗ បោច​ស្មៅ និង​ដាំ​ផ្កា​ពេញទី​នោះ។ អ្នក​ម្ដាយ​រូប​នេះ ថែមទាំង​បន្ត​សម្រាន្ត​នៅ​ជាប់​នឹង​ផ្នូរ​របស់​លោក​ជាប្រចាំ​ទៀត​ផង៖ «អូ​!​សព្វថ្ងៃ​នេះ​ដូច​នៅ​ថ្មីៗ អ៊ីចឹង​អារម្មណ៍​ដូច​នៅ​កាលពី​ស្លាប់​ដែរ។ អត់​មាន​ស្ងប់​អារម្មណ៍​ទេ។ ថ្ងៃសីល​ទៅ​វត្ត​ហើយ​មកវិញ​ដុត​ធូប​ដុត​អ៊ីចឹង​ទៅ។ មើល​ខាង​បោច​ស្មៅ​បោច​អ៊ីចឹង​ទៅ។ ចូក​ស្មៅ​អ៊ីចឹង​បោស​ច្រាស​​អ៊ីចឹង​​ទៅ។ ចំណូល​​ដែល​​គេ​​មក​​ចូល​​បុណ្យ​​នេះ​ គឺ​​មាន​​តិចៗ​ អ៊ីចឹង​​ទៅ មិន​មាន​រាល់ថ្ងៃ​ពេក​ទេ»

ក្រៅពី​នឹករលឹក​ដល់​កូនប្រុស​ដែល​ត្រូវ​បាន​ឃាតក​ឃោរឃៅ​បាញ់សម្លាប់​ក្នុង ស្ដារម៉ាត កាល់តិច កណ្ដាល​ក្រុងភ្នំពេញ កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦ ​នោះ លោកស្រី​ក៏​តែង​មាន​អារម្មណ៍​នឹក រលឹក​ដល់​ចៅៗ​ទាំង​៥​នាក់ កំពុង​រស់នៅ​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី​ជាមួយ​ម្ដាយ​ដែរ ដោយ​មិន​​ដឹង​​ថ្ងៃ​​ណា​​បាន​​ជួប​​មុខ​​ទៀត​​ទេ​។ ជីដូន​ចាស់​រូប​នេះ បាន​ត្រឹម​តែ​មើល​មុខ​កូន​ដែល​ស្លាប់​តាម​រូបថត ហើយ​​យូរៗ បាន​និយាយ​គ្នា​លែង​ជាមួយ​​ចៅៗ ​និង​​កូន​ប្រសារ​តាម​ទូរស័ព្ទ​ម្ដងម្កាល។

លោកស្រី ភោគ សេ រៀបរាប់​ទាំង​អួល​ដើម​ក​ថា ប្រសិនបើ​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នៅ​មាន​ជីវិត​នោះ គឺ​លោកស្រី នឹង​ក្លាយ​ជា​ម្ដាយ​ដែល​មាន​សំណាង​បំផុត ព្រោះ​កូនប្រុស​រូប​នេះ មាន​កតញ្ញូ​ចំពោះ ម្ដាយ មើល​ថែរក្សា​ម្ដាយ​មិន​ឱ្យ​លំបាក​នោះ​ទេ ទោះបីជា​លោក កែម ឡី រវល់​ធ្វើ​កិច្ចការ​​រឿង​​សង្គម​​ជាតិ​​ក៏​ដោយ៖ «កាល​គាត់​នៅ​រស់ គឺ​ផ្ដល់​ឱ្យ​ខ្ញុំ​បាន​ទៅ​បុណ្យ​ទៅ​ទាន​អ៊ីចឹង ហើយ​ខ្ញុំ​សប្បាយចិត្ត​អ៊ីចឹង​ដែរ ប៉ុន្តែ​ដល់ពេល​គាត់​ស្លាប់​អ៊ីចឹង គឺ​លុយកាក់​វា​​ស្ដួចស្ដើង​​ណាស់​​បាន​​មក​​ចេះ​តែ​​សន្សំៗ​ ទុក​គ្រាន់តែ​និមន្ត​លោក​មក​បង្សុកូល និង​ឆាន់​អ៊ីចឹង​ទៅ។ បើ​កូន​នៅ​រស់​គឺ​ខ្ញុំ​សំណាង​បំផុត​ហើយ​ព្រោះ​មួយ​អាទិត្យ​កូន​មក​លែង​ម្ដង ធ្វើ​ឱ្យ​យើង​ធូរចិត្ត​ធូរ​គំនិត។ ខំ​ឱ្យ​កូន​រៀន​ហើយ​​បាន​​ធ្វើ​ការ​​ហើយ​​បែរជា​មិន​នៅ​ទៀត គឺ​យើង​គិត​ថា ជីវិត​យើង​មិនសូវ​ស្រួល។ ខ្ញុំ​មិន​ដឹង​និយាយ​ថា ម៉េច​ទៀត​ទេ ព្រោះ​វា​តឹងទ្រូង​ណាស់។ ខ្ញុំ​តែងតែ​គិត​ថា កូន​ទៅ​ធ្វើ​ការ​​នៅ​​ស្រុក​​គេ​​ហើយ​​អត់​​ស្លាប់​​អ៊ីចឹង​​ណា»

ម្ដាយ​របស់​លោក កែម ឡី ឱ្យ​ដឹង​ថា លោកស្រី មាន​សុខភាព​មិនសូវ​មាំទាំ​ដូច​មុន​ទៀត​ឡើយ ហើយ​ជីវិត​​របស់​​លោកស្រី គឺ​ពឹង​ផ្អែកលើ​ការ​ជូន​បច្ច័យ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជិត​ឆ្ងាយ​ដែល​ចូល​ទៅ​គោរព និង​អុជ​ធូប​ជូន​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី។ លោកស្រី​បញ្ជាក់​ថា មាន​មនុស្ស​មិន​ទៀងទាត់​ទេ ​​ជួន​កាល​ច្រើន ជួន​កាល​តិច ទៅ​អុជ​ធូប​គោរព​សព​លោក កែម ឡី ជាពិសេស​នៅ​ថ្ងៃ​ចុង​សប្ដាហ៍ និង​ថ្ងៃ​បុណ្យ​ទាន។

បើ​និយាយ​ពី​រឿង​យុត្តិធម៌​វិញ ម្ដាយ​បណ្ឌិត កែម ឡី មិន​ពេញចិត្ត​ទាល់តែសោះ​ក្នុង​ការ​ស្វែងរក​​យុត្តិធម៌ ដោយ​​របប​​ក្រុង​ភ្នំពេញ​​សព្វថ្ងៃ​​នេះ៖ «ឱ្យ​រក​យុត្តិធម៌​ពិតៗ ​ឱ្យ​ទៅ ​គឺ​ស្ងប់ចិត្ត​ហើយ។ ​ប៉ុន្តែ បើ​​អត់​​មាន​​សោះ​​អ៊ីចឹង»

ប្អូនប្រុស និង​ម្ដាយបង្កើត​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ក៏​មាន​គម្រោង​នឹង​រៀបចំ​ពិធីបុណ្យ​រម្លឹក​ខួប ​៣​ឆ្នាំ​​នៃ​​មរណភាព​​​​បណ្ឌិត កែម ឡី នៅ​​ទីតាំង​​តម្កល់សព ចាប់ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​១១ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៩។ ក្រុម​គ្រួសារ​អំពាវនាវ​ដល់​សាធារណជន​ទាំងអស់ អញ្ជើញ​ចូលរួម​ពិធីបុណ្យ ដើម្បី​​បង្ហាញ​​ការ​​គោរព​​ស្រឡាញ់​​បណ្ឌិត កែម ឡី និង​​ជួយ​​ចូល​​បច្ច័យ​​សម្រាប់​​កសាង​​ចេតិយ​​បន្ត​​ទៀត៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
លោក ហ៊ុន សែន និង​លោក សេង សារី បន្ត​ឆ្លើយឆ្លង​គ្នា​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ពាក់ព័ន្ធ​សារ​បែក​ធ្លាយ
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។