សាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ គ្រោងប្រកាសសាលដីកាសំណុំរឿងលោក រ៉ុង ឈុន និងសកម្មជនពីររូបទៀតទៅថ្ងៃទី១២ វិច្ឆិកាខាងមុខនេះ បន្ទាប់ពីបើកសវនាការសួរដេញដោលលើបណ្ដឹងឧទ្ធរណ៍នៅល្ងាចថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា។ សាច់ញាតិ និងមន្រ្តីសង្គមស៊ីវិល សង្ឃឹមថាតុលាការជាន់ខ្ពស់មួយនេះ នឹងទម្លាក់ចាលការចោទប្រកាន់និងដោះលែងពួកគាត់ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ព្រោះសកម្មភាពពួកគាត់កន្លងមក គឺជាការបញ្ចេញមតិ និងការជួបជុំ ដោយសន្តិវិធីដែលធានាដោយច្បាប់។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ គ្រោងប្រកាសប្រកាសសាលដីកាសំណុំរឿងមេសហជីព និងជាអ្នកឃ្លាំមើលព្រំដែន លោក រ៉ុង ឈុន និងសកម្មជនពីរនាក់ទៀត គឺកញ្ញា ស កណិការ និងលោក តុន និមល នៅថ្ងៃទី១២ វិច្ឆិកាខាងមុខនេះ។
ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ អ្នកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីក្រោយចូលស្ដាប់សវនាការថា អង្គសវនាការបានសួរដេញដោលច្រើនជាងនៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីសោកស្ដាយ ចំពោះប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះមិនអនុញ្ញាតឱ្យលោក រ៉ុង ឈុន បញ្ចេញមតិនៅក្នុងសវនាការ។ អ្នកស្រីអះអាងទៀតថា លោក រ៉ុង ឈុន មិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសដូចការចោទប្រកាន់របស់អាជ្ញាធរនិងតុលាការកន្លងមកនោះឡើយ ព្រោះសកម្មភាពរបស់លោកនាពេលកន្លងទៅ គឺដើម្បីការពារប្រយោជន៍ពលរដ្ឋ និងសង្គម ដោយអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពស្របទៅតាមច្បាប់៖ «ដើម្បីរីកមុខមាត់ប្រទេសជាតិឡើងវិញ គួរតែដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន ឱ្យគាត់មានសេរីភាពរួមទាំងអ្នកនយោបាយទាំងអស់ គាត់អត់មានកំហុសទេ គ្រាន់តែគាត់គាំទ្រលោក រ៉ុង ឈុន ត្រូវបានជាប់ពន្ធនាគារអូសបន្លាយរហូតដល់ជាងមួយឆ្នាំនេះ អ្វីដែលពួកយើងចង់បានចង់ឱ្យអស់លោកទាំងអស់មានក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួនតាមតួនាទី កុំគិតថាចង់ធ្វើបាបមនុស្សម្នាក់ត្រូវតាមធ្វើបាបគាត់គ្រប់រូបភាពនោះ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យ ប្រធានសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ យូ ប៊ុនឡេង ដើម្បីសាកសួរបន្ថែម បានទេ នៅថ្ងៃទី២៥ តុលា ។
អាជ្ញាធររបបក្រុងភ្នំពេញបានចាប់លោក រ៉ុង ឈុន ដាក់ពន្ធនាគារជាងមួយឆ្នាំមកហើយ ដោយសារតែលោកបានបញ្ចេញមតិអំពីបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ដែលជារឿងដ៏រសើបសម្រាប់របបលោក ហ៊ុន សែន។ តុលាការក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១៨ សីហា បានសម្រេចផ្ដន្ទាទោសលោក រ៉ុង ឈុន ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ២ឆ្នាំ ពីបទ «ញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តអំពើបង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម»។ ចំណែកសកម្មជនពីរនាក់ទៀត គឺកញ្ញា ស កណិការ និងលោក តុន និមល តុលាការបានផ្ដន្ទាទោសពួកគេដាក់ពន្ធនាគារម្នាក់ ២០ខែ ក្នុងបទចោទដូចគ្នានេះដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ តុលាការបានពិន័យអ្នកទាំងបីជាប្រាក់ ម្នាក់ ២លានរៀល និងបង្គាប់ឱ្យបង់សំណងរួមគ្នាដល់ដើមបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី គឺគណៈកម្មាធិការចម្រុះកិច្ចការព្រំដែន ជាទឹកប្រាក់ចំនួន ៤០០លានរៀល ឬប្រហែល ១០ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក។ ប៉ុន្តែសាលក្រមនោះត្រូវបានសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិថ្កោលថា អយុត្តិធម៌ និងជាការដាក់ទោសលើសេរីភាពបញ្ចេញមតិ។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីសម្របសម្រួលគម្រោងនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក អូត ឡាទីន មានប្រសាសន៍ថា កន្លងមកក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលចាត់ទុកសកម្មភាពលោក រ៉ុង ឈុន និងសកម្មជនពីរនាក់ទៀតមិនមែនជាបិទល្មើសនោះទេ តែផ្ទុយទៅវិញពួកគាត់អនុវត្តសិទ្ធបញ្ចេញមតិ ការប្រមូលផ្ដុំដោយសន្តិវិធីដែលជាសិទ្ធិធានាដោយច្បាប់។ លោកថារឿងនេះថាការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិបញ្ចេញមតិការពារផលប្រយោជន៍របស់សង្គម និងពលរដ្ឋ។ លោកទទូចដល់តុលាការពិចារណាជុំវិញរឿងនេះ ដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សទាំង ៣នាក់៖ «ក្រុមសកម្មជន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលយើងធ្វើការ យើងធ្វើការស្នើឱ្យមានការដោះលែងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ប្រធានសហជីពលោក រ៉ុង ឈុន ឬក៏អ្នកផ្សេងៗទៀត ដោយសារពួកយើងមើលឃើញថាគឺជាការរំលោភសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ អ៊ីចឹងបានជាយើងរៀបចំធ្វើជាយុទ្ធនាការនេះ ទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលដោះលែងពួកគាត់ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញកុំឱ្យគាត់ចេះតែប្រព្រឹត្តអំពើអយុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គមបន្តទៀតបាទ»។
ដោយឡែក ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល នៅថ្ងៃដដែលនេះ ក៏បន្តធ្វើយុទ្ធនាការក្នុងសប្ដាហ៍ទី១១ បន្តទាមទារឲ្យតុលាការដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន ដែលតែងតែបញ្ចេញមតិដើម្បីសិទ្ធិសេរីភាព សិទ្ធិកម្មករ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញការបញ្ចេញមតិរបស់លោក រ៉ុង ឈុន មិនត្រូវបានគាំទ្រពីអាជ្ញាធររដ្ឋ ហើយលោកត្រូវអាជ្ញាធរចាប់ដាក់ពន្ធនាគារទាំងអយុត្តិធម៌ទៅវិញ។ យុទ្ធនាការសប្ដាហ៍ទី១១ នេះ ក្រុមសង្គមស៊ីវិល បានបង្ហោះរូបភាពដូចពីសប្ដាហ៍មុន ដោយបញ្ចូលរូបភាពបែបកំប្លែងចំអក (Troll) ថា លោក រ៉ុង ឈុន បញ្ចេញមតិ ត្រូវប្រឈមដៃជាប់ខ្នោះទាំងសង្ខាង។ ក្រុមសង្គមស៊ីវិល ក៏នៅតែអំពាវនាវ ឲ្យពលរដ្ឋគាំទ្រ លើកទឹកចិត្តដល់សកម្មភាពទាំងអស់ដែលធ្វើឡើង ដើម្បីប្រយោជន៍សង្គម និងប្រជាពលរដ្ឋ និងស្នើសុំឲ្យមានការចែករំលែក (share) បន្ត៕