មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរិះគន់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងការពារជាតិមួយរួប ដែលប្រើឥទ្ធិពលស្នើសុំរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ អន្តរាគមតែងតាំងកូន និង ក្មួយរបស់ខ្លួន ធ្វើជាអភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តសៀមរាប។ ពួកគាត់ ចាត់ទុកថា ទង្វើនេះធ្វើឱ្យមន្ត្រីរាជការផ្សេងទៀតបាត់បង់ឱកាសការងារ ហើយការតែងតាំងសែស្រឡាយរបស់មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់សម្រាប់តំណែងធំៗ បង្ហាញឱ្យឃើញពីទិដ្ឋភាពសង្គម ដែលពោរពេញដោយសែស្រឡាយបក្សពួកក្នុងស្ថាប័នជាតិ។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល រិះគន់ចំពោះនាយឧត្តមសេនីយ៍ និងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនាយសេនាធិការចម្រុះនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ លោក ឥត សារ៉ាត់ ដែលដាក់លិខិតស្នើសុំទៅលោក ស ខេង ជួយតែងតាំងកូនរបស់លោកជាអភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ ហើយក្មួយប្រុសរបស់លោកម្នាក់ទៀតជាអភិបាលរងខេត្តសៀមរាបដោយគ្មានការប្រគួតប្រជែងសមត្ថភាព និងនីតិវិធីត្រឹមត្រូវ។ លិខិតរបស់លោក លោក ឥត សារ៉ាត់ ក៏កំពុងត្រូវបានអ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមហ្វេសបុក (Facebook) ចែកចាយ និងរិះគន់ព្រោងព្រាត។
នាយកប្រតិបត្តិ នៃអង្គការសម្ពន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ ថ្លែងថា ករណីលោក ឥត សារ៉ាត់ ស្នើសុំតែងតាំងកូន និងក្មួយរបស់ខ្លួន ជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្នុងស្ថាប័នស៊ីវិលនេះ គឺជារឿងដែលគ្មានតម្លាភាព និងនាំឲ្យមានទំនាស់ផលប្រយោជន៍។ លោក យល់ឃើញថា ការតែងតាំងអ្នកណាម្នាក់ជាអភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ និងអភិបាលខេត្ត គួរតែមានការស្នើសុំតាមបែបបទរបស់មន្ត្រីរាជស៊ីវិល នៃក្រសួងសាមី តាមរយៈការវាយតម្លៃ ដើម្បីឱ្យការបំពេញការងារមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នា ពីថ្នាក់ក្រោមមកលើ ហើយយល់ច្បាស់ពីតួនាទី និងភារកិច្ចក្នុងតំបន់គ្រប់គ្រង៖ « គួរធ្វើតាមរយៈការសិក្សារបស់ក្រសួងសាមី ឬក្រសួងមហាផ្ទៃ ពិនិត្យមើលទៅលើលទ្ធភាព ហើយនឹងសមត្ថភាព នៃមន្ត្រីរបស់ខ្លួន ស្ថិតនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌស៊ីវិល ដើម្បីមានតួនាទីជាអភិបាល នៃគណៈអភិបាល នៅក្នុងរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ។ អ៊ីចឹងការស្នើសុំទាំងឡាយណា ជាមានលក្ខណៈជាបុគ្គល ហើយបុគ្គលដែលស្នើសុំនោះ ត្រូវជាសាច់ញាតិរបស់អ្នកស្នើសុំ។ ខ្ញុំយល់ថា វាគឺជាប្រភេទ នៃការអនុវត្តមួយ ដែលមានការជំពាក់ជំពិន ជាមួយទំនាស់ផលប្រយោជន៍ ហើយទំនាស់ផលប្រយោជន៍នេះ គឺវាបានបង្កឱ្យមានការចោទសួរទៅវិញ ទៅមក » ។
ការរិះគន់របស់មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលបែបនេះ បន្ទាប់ពីអគ្គមេបញ្ជាការរងនាយសេនាធិការចម្រុះនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ លោក ឥត សារ៉ាត់ បានដាក់លិខិតមួយចុះថ្ងៃទី១ ខែមេសា ដោយស្នើសុំរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ឲ្យផ្លាស់ប្តូរ និងតែងតាំងកូនប្រុសរបស់លោកឈ្មោះ ឈ្មោះ រ៉ាត់ ដារ៉ារ័ត្ន កំពុងមានតួនាទីជាឧត្តមសេនីយ៍ត្រី និងជានាយរងលេខាធិការដ្ឋានសេនាធិការចម្រុះអគ្គបញ្ជាការដ្ឋាន ទៅកាន់តួនាទីជាអភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ លោកស្នើសុំឲ្យលោក ស ខេង តែងតាំងក្មួយប្រុសរបស់លោក ឈ្មោះ ណុប ឡងឌី ដែលកំពុងកាន់តួនាទីជាឧត្តមសេនីយ៍ត្រី និងជានាយករងសាលាទាហានសកម្មអគ្គបញ្ជាការដ្ឋាននៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ទៅជាអភិបាលរងខេត្តសៀមរាប។ លោក ឥត សារ៉ាត់ បញ្ជាក់ក្នុងលិខិតនោះថា ការស្នើសុំនេះ ព្រោះលោក ផ្អែកតាមការសិក្សា និងសមត្ថភាពរបស់កូន និងក្មួយរបស់លោក ដែលបានរៀនចប់ថ្នាក់អនុបណ្ឌិតសេដ្ឋកិច្ច អនុបណ្ឌិតរដ្ឋបាលសាធារណៈ ហើយបានបំពេញការងារបានជោគជ័យតាមភារកិច្ចនាពេលកន្លងមក។ ក្នុងលិខិតនោះ លោក ស ខេង មិនទាន់សម្រេចបែបណានោះទេ ដោយចាត់តាំងរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក សក់ សេដ្ឋា ពិនិត្យមើលលើសំណើនេះ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងលោក សក់ សេដ្ឋា និងនាយឧត្តមសេនីយ៍ គឺ លោក ឥត សារ៉ាត់ ដើម្បីធ្វើការអធិប្បាយបានទេ ជុំវិញរឿងនេះ។ ប៉ុន្តែលោក ឥត សារ៉ាត់ ថ្លែងប្រាប់វិទ្យុវីអូអេ (VOA) ថា វាជារឿងហួសហើយ។ លោកក៏បានសួរទៅអ្នកសារព័ត៌មានវិញថា ហេតុអ្វីខ្វល់រឿងតែងតាំងកូន និងក្មួយរបស់លោកបែបនេះ ហើយលោកអះអាងថា នេះជាការងារមន្ត្រីរាជការ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១៦ មិថុនាថា ការជ្រើសរើស ឬការតែងតាំង តម្លើងតំណែងមន្ត្រីរាជការ គួរជ្រើសរើសតាមនីតិវិធី ដែលមានជាធរមាន ដោយផ្អែកទៅលើគោលការតម្លាភាព គណនេយ្យភាព សមត្ថភាព និងភាពស្មើគ្នាស្របតាមបទពិសោធន៍ រួមទាំងអតីតភាពការងារ។ លោកបន្តថា ការជ្រើសរើស ឬការតែងតាំងមន្ត្រីរាជការបែបនេះ មិនគួរគិតរឿងបក្សពួក និងសែស្រឡាយរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នោះទេ៖ « នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌសាធារណៈ ជាការចាំបាច់ណាស់ ដែលយើងរើសមន្ត្រី ដែលមានសមត្ថភាពបំពេញកិច្ចការជាតិ កិច្ចការដែលបំរើប្រយោជន៍សាធារណៈ។ អ៊ីចឹងជាការប្រសើរ ដែលយើងត្រូវតែជ្រើសរើសហ្នឹង ដោយផ្អែកទៅលើសមត្ថភាពជាក់ស្តែងរបស់មន្ត្រីហ្នឹង ហើយផ្តល់ឱកាសស្មើគ្នាចំពោះទាំងអស់ នៅក្នុងស្ថាប័នសាធារណៈហ្នឹង ដើម្បីឱ្យអ្នកដទៃ ដែលមានសមត្ថភាពពិតប្រាកដហ្នឹង អាចមានឱកាសក្នុងការកាន់កាប់តំណែងសំខាន់ៗ របស់ជាតិ ជាពិសេស គឺយុវជន ឬក៏មន្ត្រីក្មេងៗ ហើយជាស្ត្រីទៅទៀតបាទ ខ្ញុំលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការផ្តល់ឱ្យស្មើគ្នា ឬក៏ផ្តល់ឱកាសឱ្យបានច្រើនថែមទៀតទៅដល់ស្ត្រី ហើយនិងយុវជន ក៏ដូចជាមន្ត្រី ដែលមានសមត្ថភាពក្មេងៗ ដែលគាត់អាចកាន់កាប់កិច្ចការធំៗ បាន » ។
នៅក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋសព្វថ្ងៃនេះ វាសឹងតែជារឿងធម្មតាទៅហើយសម្រាប់មន្ត្រីកំពូលៗរបស់ គណបក្ស កាន់អំណាច បើមានឪពុក ឬក៏ម្ដាយជាតំណាងរាស្ត្រ ជាប្រធានស្ថាប័ន ឬក៏មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៅកន្លែងណាមួយគឺតែងតែ យកប្រពន្ធ ប្តី កូន ឬក៏សាច់ញាតិមកដាក់ឲ្យកាន់តំណែងក្រោមឱវាទរបស់ខ្លួន ឬក៏កន្លែងខ្លាញ់ណាមួយដែរ។ពួកគេអាចធ្វើបែបនេះជាធម្មតា ប្រសិនបើពួកគេនៅតែស្មោះស្ម័គ្រ នឹងបក្សឬមេដឹកនាំកំពូលរបស់ពួកគេ។
កន្លងមក មានករណីជាច្រើន ដែលមន្ត្រីរាជការមួយចំនួន មិនសប្បាយចិត្ត ហើយបានទម្លាយជាសាធារណៈ ចំពោះភាពអយុត្តិធម៌នៃការលួចលាក់តែងតាំងកូនចៅរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មួយចំនួននៅក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ។ ករណីទាំងនោះ មានដូចជា ករណីគ្រួសារនិយមនៅក្នុងក្រសួងព័ត៌មានរបស់រដ្ឋលេខាធិការ និងជានាយខុទ្ទកាល័យក្រសួងព័ត៌មានលោក ឈុំ សុជាតិ ករណីគ្រួសារនិយមក្នុងតុលាការយោធា គ្រប់គ្រង ដោយឧត្តមសេនីយ៍ឯក ផ្កាយ៣ លោក ន័យ ថុល ករណីគ្រួសារនិយមក្នុងអគ្គនាយកដ្ឋានសវនកម្មផ្ទៃក្នុងនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ដឹកនាំដោយលោកឧត្ដមសេនីយ៍ ផ្កាយ៤ ធឹម សុផា និងករណី គ្រួសារនិយមក្នុងអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយដឹកនាំដោយលោក ឱម យិនទៀង ជាដើម។
អង្គការសង្គមស៊ីវិល សង្កេតឃើញថា ការតែងតាំងតែបក្សពួក និងក្រុមគ្រួសារសាច់ញាតិរបស់ខ្លួនក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋនេះ ក៏បានទាញទម្លាក់ប្រជាប្រិយភាពគណបក្សកាន់អំណាចដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។