អាជ្ញាធរ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត សម្រុក​ចាប់​សកម្មជន​សង្គម និង​នយោបាយ​ដាក់គុក ខណៈ​គ្រួសារ​ទាមទារ​ឱ្យ​ដោះលែង

ដោយ ច័ន្ទ ដារ៉ូ
2024.08.03
អាជ្ញាធរ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត សម្រុក​ចាប់​សកម្មជន​សង្គម និង​នយោបាយ​ដាក់គុក ខណៈ​គ្រួសារ​ទាមទារ​ឱ្យ​ដោះលែង លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត

សកម្មជន​សង្គម និង​សកម្មជន​នយោបាយ​យ៉ាង​ហោច​១៥​នាក់ ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​ក្រោម​អំណាច​ដឹកនាំ​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចាប់​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ជា​បន្តបន្ទាប់​នៅក្នុង​ខែកក្កដា​។ ចរន្ត​នៃ​ចាប់ខ្លួន​សកម្មជន​នេះ ទោះបី កន្លងមក​រដ្ឋាភិបាល​ព្យាយាម​បកស្រាយ​ថា​ជា​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ក្តី សហគមន៍​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​ចាត់ទុក​ការ​ចាប់ខ្លួន​សកម្មជន​ទាំងនោះ គឺជា​ការ​គំរាមកំហែង​បាក់​ស្មារតី និង​រារាំង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មិន​ឱ្យ​ចូល​កិច្ច​ការងារ​សង្គម។

ក្នុងចំណោម​អ្នក​ជាប់ឃុំ​១៥​នាក់​ដែល​អាជ្ញាធរ​រដ្ឋាភិបាល​ចាប់​ដាក់​ពន្ធនាគារ​នោះ មាន​៥​នាក់​ជា​យុវជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ ។ ចំណែក​៥​នាក់​ទៀត ពួកគាត់​គឺ​សកម្មជន​កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស និង​យុវជន​សង្គម​។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ សមត្ថកិច្ច​បាន​ចាប់ខ្លួន​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​៥​នាក់​ទៀត​នៅ​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ និង​ស្វាយរៀង​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ជា​បន្តបន្ទាប់​។ ក្រោយ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​ហើយ សមត្ថកិច្ច​នៅតែ​បន្ត​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​ពួកគេ​នៅក្នុង​ពន្ធនាគារ​បន្ថែម​ទៀត​។ ករណីនេះ​កើតឡើង​បន្ទាប់ពី​លោក ហ៊ុន សែន មេ​បក្ស​កាន់អំណាច​បញ្ជា​ឱ្យ​ដៃជើង​របស់​លោក​អនុវត្ត​ផែនការ​កម្ទេច​កម្លាំង​គ​ណ​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​តាម​មូលដ្ឋាន ដើម្បី​កុំ​ចូលរួម​ប្រកួត​ជាមួយ​បក្ស​កាន់​អំណាច​នៅពេល​ខាងមុខ។

សកម្មជន​កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស​លោកស្រី សឿន គន្ធា ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​នៅ​ថ្ងៃទី​០២ ខែសីហា​ថា​សាច់ញាតិ​បាន​ចូល​ជួប​លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន និង​លោក សាន សិទ្ធិ នៅក្នុង​ពន្ធនាគារ​ដោយ​ពួកគាត់​មាន​សុខភាព និង​ស្មារតី នៅតែ​រឹងមាំ​ធម្មតា​។ ប៉ុន្តែ​អាជ្ញាធរ​ពន្ធនាគារ​ម​២ មិនទាន់​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​សាច់ញាតិ​ទៅ​ជួប​កញ្ញា ភឹង សោភា ក្រោម​ហេតុផល​ធ្វើ​ចត្តាឡីស័ក​រយៈពេល​២​ពីរ​សប្តាហ៍​។ លោកស្រី​ស្នើ​ឱ្យ​តុលាការ​ប្រកាន់​គោលការណ៍​យុត្តិធម៌ និង​ឥត​លម្អៀង​ដល់​គ្រប់​ភាគី​ទាំងអស់ ហើយ​ដោះលែង​សកម្មជន​កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ដើម្បី​បន្តការងារ​សម្រាប់​ប្រយោជន៍​ដល់​សង្គម​ត​ទៀត។

លោកស្រី សឿន គន្ធា៖ «យើងខ្ញុំ​ត្រូវការ​តែ​យុត្តិធម៌​ទេ សូម​តែ​យុត្តិធម៌​ទាំងសងខាង​មិន​ថា​ពលរដ្ឋ​ដូចជា​ពួកគាត់​ហ្នឹង សូម​ឱ្យ​តុលាការ​ផ្តល់​យុត្តិធម៌ រក​ឱ្យ​ឃើញ​ចំណុច​ណាមួយ​ដែល​ទាក់ទង​ការចោទប្រកាន់​ហ្នឹង​ឱ្យ​ត្រូវ​ហ្នឹង​ច្បាប់​ចា៎ សូម​តុលាការ​ចោទប្រកាន់​យើង​ហ្នឹង​ក៏ដោយ​សូម​ឱ្យ​គាត់​ទទួល​បាន​យុត្តិធម៌​ដែរ បើ​មាន​កំហុស​ខុសឆ្គង​ណាមួយ​ត្រូវ​ទទួលស្គាល់​ការពិត»

ប្រពន្ធ​ជំទប់​ទី​២​ឃុំ​កក់ ស្រុក​បរសេដ្ឋ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក តុ តារា គឺ​លោកស្រី ឈួន ចាន់​រី ដែល​ធ្វើ​ការងារ​ជា​កម្មករ​រោងចក្រ​នោះ​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​បន្ទាប់ពី​ជួប​សួរសុខទុក្ខ​ប្តី​នៅ​ពន្ធនាគារ​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​ថា ការ​ចាប់​ប្តី​ដែល​បង្គោលគ្រួសារ​ដាក់គុក បាន​ធ្វើឱ្យ​គ្រួសារ​រស់នៅ​រង​ទុក្ខ​លំបាក​ទាំង​ផ្លូវកាយ​និង​ចិត្ត ដោយ​ប្រពន្ធ​ព្រាត់​ប្តី កូន​យំ​នឹក​ឪពុក​រាល់ថ្ងៃ ចំណែក​ជីវភាព​គ្រួសារ​វិញ​កាន់តែ​លំបាក​។ លោកស្រី​ស្នើ​ឲ្យ​តុលាការ​ខេត្តកំពង់ស្ពឺ​ដោះលែង​ប្តី​លោកស្រី​វិល​ទៅ​ជួបជុំ​គ្រួសារ ព្រោះ​ប្តី​លោកស្រី​មិន​បាន​ញុះញង់ និង​ជេរប្រមាថ​អ្នកដទៃ​ដូច​ការចោទប្រកាន់​នោះ​ឡើយ។

លោកស្រី ឈួន ចាន់​រី ៖ «គាត់​នៅផ្ទះ​រឹងមាំ​ដល់ពេល​ទៅដល់​ហ្នឹង​គាត់​រាង​ស្លេកស្លាំង ខ្ញុំ​ទទួល​យក​អត់​បានទេ រឿង​ហ្នឹង​វា​អយុត្តិធម៌​ណាស់​សម្រាប់​ប្តី​របស់ខ្ញុំ​។ ខ្ញុំ​ស្នើ​ឱ្យ​តុលាការ​ដោះលែង​ប្តី​របស់ខ្ញុំ​មកវិញ​មក»

ចំណែក​គ្រួសារ​យុវជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ​បាន​បង្ហោះ​សារ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​នៅ​ថ្ងៃទី​០២ ខែសីហា ដោយ​បង្ហាញ​ពី​ទឹកចិត្ត​ម្តាយ​នឹករលឹក​កូន​ដែល​បាន​បាត់​សេរីភាព​អស់​រយៈ​មួយ​ខែ​មក​នេះ​។ ម្តាយ​យុវជន លី ចាន់ដារ៉ាវុត គឺ​លោកស្រី នារី សម្បត្តិ បាន​សរសេរ​សារ​ថា​ខែ​មុន​កូន​កំណត់​បន្តិច ដោយសារ​លោកស្រី​បាន​ទៅ​ជួប​មុខ​កូន​តែ​ម្តង​គត់ គឺ​ទៅ​លើកទីមួយ​មិនបាន​ជួប​កូន បន្ទាប់មក​លោកស្រី​ទៅ​ជួប​កូន​ទាំង​ឈឺ​រហូត​ដល់​ពេលនេះ​។ តែ​យ៉ាងណា​លោកស្រី​នឹង​ព្យាយាម​ទៅ​ជួប​កូន​ឱ្យ​បាន​ច្រើន។

ទាក់ទង​រឿង​នេះ អ្នកនាំពាក្យ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​ពន្ធនាគារ នៃ​ក្រសួងមហាផ្ទៃ​លោក នុត សាវនា ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​តាម​ប្រព័ន្ធ​តេឡេក្រាម​ថា សមត្ថកិច្ច​បាន​បញ្ជូន លោក ស្រ៊ុន ស្រ៊ន ទៅ​ឃុំ​នៅ​ពន្ធនាគារ​ត្រពាំង​ផ្លុង (ម​៣) លោក សាន សិទ្ធិ លោក ចក់ ប៊ានមុន្នី និង​លោក ធែល ធីលែ​ន ត្រូវ​បាន​ឃុំខ្លួន​នៅ​ពន្ធនាគារ​ម​១ ហើយ​កញ្ញា ភឹង សោភា ឃុំ​នៅ​ពន្ធនាគារ​ម​២ នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​។ ចំណែក​ករណី​មន្ត្រី​ពន្ធនាគារ​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​គ្រួសារ​ចូល​ជួប​សួរសុខទុក្ខ​វិញ លោក​បញ្ជាក់​ថា​នេះ​ជា​គោលការណ៍​ដែល​អ្នក​ជាប់ឃុំ​ថ្មី​នៅ​ពន្ធនាគារ​ម​២ តម្រូវ​ធ្វើ​ចត្តាឡីស័ក​១៤​ថ្ងៃ ប៉ុន្តែ​គ្រួសារ​អាច​ផ្ញើ​សម្ភារៈ​ទៅ​ឱ្យ​អ្នក​ជាប់ឃុំ​បានជា​ធម្មតា។

លោក នុត សាវនា៖ «ពន្ធនាគារ​កន្លែង​ផ្សេង​ប្រហែល​មាន​ករណី​ពិសេស គេ​មើលទៅ​ថា​វា​ចាំបាច់ និយាយ​ទៅ​ការ​ជួប​គ្រួសារ​វា​ចាំបាច់​ហើយ ប៉ុន្តែ​ការ​អនុវត្ត​នេះ​ជា​ការ​អនុវត្ត​គោលការណ៍ នីតិវិធី រក្សា​សន្តិសុខ​សុវត្ថិភាព ជាពិសេស​គឺ​ត្រួតពិនិត្យ​ជំងឺឆ្លង និង​បញ្ហា​សុខភាព»

ជុំវិញ​រឿង​នេះ អនុប្រធាន​ផ្នែក​សិទ្ធិមនុស្ស ដីធ្លី និង​ធនធានធម្មជាតិ​នៃ​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​អាដហុក​(Adhoc) លោក យិន ម៉េងលី មាន​ប្រសាសន៍​ថា ករណី​ចាប់ខ្លួន​សកម្មជន​សង្គម និង​នយោបាយ​បាន​កើនឡើង​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយបារម្ភ ខណៈ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​រិះគន់ និង​ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បើក​លំហ​សេរីភាព​ពលរដ្ឋ​ឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើងវិញ។

លោក យិន ម៉េងលី៖ «មិនមែន​តែ​សង្គម​ស៊ីវិល ប្រជាពលរដ្ឋ​ទេ សូម្បី​អ្នករាយការណ៍​ពិសេស​ក៏​លោក​មើលឃើញ​បញ្ហា​នេះ​ដែរ​បាទ អ៊ីចឹង​ហើយ​បានជា​យើង​ឃើញ​ថា​ការ​ចាប់ខ្លួន​ទាក់ទង​នឹង​បទល្មើស​ទាក់ទង​នឹង​សេរីភាព​បញ្ចេញមតិ​ដែល​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ថា វា​មិនមែន​ជា​បទល្មើស​ទេ»

មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស និង​អ្នកឃ្លាំមើល​លើកឡើង​ថា ការ​ចាប់​អ្នកនយោបាយ ឬ​សកម្មជន​សង្គម ដាក់​ពន្ធនាគារ​កន្លង​មក មិនមែន​ជា​ការអនុវត្ត​ច្បាប់​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​អ្នក​កាន់អំណាច​ប្រើ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​លើ​សំឡេង​ប្រឆាំង និង​បំបិទមាត់​អ្នក​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល។ ពួកគាត់​ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ឈប់​យក​គុក ចាប់ពង្រត់​ពួកគេ​ឱ្យ​បែកបាក់​គ្រួសារ និង​បង្ក​ការ​ឈឺចាប់​ដោយសារតែ​រឿង​នយោបាយ​តទៅទៀត។

ក្រោយ​បញ្ចប់​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​រយៈពេល ៧​ថ្ងៃ កាលពី​ថ្ងៃទី​២៦ ខែកក្កដា អ្នករាយការណ៍​ពិសេស​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ទទួលបន្ទុក​សិទ្ធិមនុស្ស​ប្រចាំ​កម្ពុជា​លោក វិទិត មុនតាប៊ន​(Vitit Muntarbhorn) រកឃើញថា​ស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​បន្ត​ធ្លាក់ចុះ បើ​ទោះជា​កម្ពុជា​មានការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​ក្ដី​។ លោក​ជំរុញ​ដល់​ដ្ឋាភិបាល​ឱ្យ​បើក​លំហ​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ និង​នយោបាយ ដើម្បី​ធានា​ឱ្យ​បាន​នូវ​ការបោះឆ្នោត​ដែល​មាន​គណបក្ស​ជាច្រើន​ចូលរួម ព្រមទាំង​កំណែទម្រង់​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ និង​បញ្ឈប់​ការ​ចោទ​អ្នក​ទោស​នយោបាយ និង​អ្នក​រិះគន់​តទៅ​ទៀត៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។