សហជីពគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលស្នើយ៉ាងទទូចដល់សហភាពអឺរ៉ុបកុំឱ្យផ្តាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជា
2018.07.22
សហជីពចំនួន ៦ ដែលមាននិន្នាការគាំទ្ររដ្ឋាភិបាល បានយកញត្តិដែលមានខ្លឹមសារដូចៗ គ្នាទៅដាក់នៅស្ថានទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជា ជាបន្តបន្ទាប់ តាំងពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា រហូតដល់ថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា ដើម្បីស្នើឱ្យសហភាពអឺរ៉ុបបន្តប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធដល់កម្ពុជាតទៅទៀត។ អ្នកច្បាប់យល់ឃើញថា របបលោក ហ៊ុន សែន គឺជាអ្នកកាន់កូនសោសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហានេះ មិនមែនជាសហភាពអឺរ៉ុបឡើយ។
ក្រុមសហជីពគាំទ្ររដ្ឋាភិបាល ដែលរួមមាន សភាសម្ព័ន្ធសហជីពជាតិកម្ពុជា សហភាពកម្ពុជាពន្លឺកម្មករ ក្រុមប្រឹក្សាសហជីពជាតិកម្ពុជា និងសហជីពមួយចំនួនទៀត អះអាងថា ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ "ទំនិញគ្រប់មុខលើកលែងគ្រឿងសព្វាវុធ ឬ EBA" បានបង្កើតការងាររាប់ម៉ឺនកន្លែង និងផ្តល់ចំណូលរាប់ពាន់លានដុល្លារដល់កម្មកររាប់សែននាក់ ដែលជួយឱ្យក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគាត់នៅតាមទីជនបទរស់នៅរួចចាកផុតពីភាពក្រីក្រ។ ក្រុមសហជីពដដែលអះអាងទៀតថា ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ បានជួយឱ្យលក្ខខណ្ឌការងារកាន់តែមានភាពល្អប្រសើរ ហើយកម្មករទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ និងកិច្ចការពារសង្គមជាច្រើនប្រភេទ។
ប្រធានសភាសម្ព័ន្ធសហជីពជាតិកម្ពុជា លោក សោម អូន ថ្លែងថា លោកមិនទាន់បានដឹងច្បាស់អំពីគោលការណ៍របស់សហភាពពអឺរ៉ុបទាក់ទងនឹងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះទេ ក៏ប៉ុន្តែលោកមានការព្រួយបារម្ភក្រោយពេលឃើញសហភាពអឺរ៉ុបបញ្ជូនគណៈប្រតិភូពិសេសមកស្វែងរកការពិតនៅកម្ពុជា។ លោកចង់ឱ្យសហភាពអឺរ៉ុបញែកឱ្យដាច់ពីគ្នារវាងបញ្ហានយោបាយ និងវិស័យការងារ ដើម្បីកុំឱ្យខាតបង់ប្រយោជន៍កម្មករ និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ហើយលោកក៏ស្នើឱ្យសហភាពអឺរ៉ុបបន្តប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះដល់កម្ពុជាបន្តទៅទៀត៖ «យើងស្វាគមន៍ចំពោះការចរចារ ឬកិច្ចពិភាក្សាណាមួយរវាងរដ្ឋាភិបាល និងសហភាពអឺរ៉ុប ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាថែរក្សាបាននូវកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ឱ្យវាមានតម្លៃសម្រាប់ជួយដល់បងប្អូនកម្មករយើង»។
ចំណែក ប្រធានសហភាពកម្ពុជាពន្លឺកម្មករ លោក អ៊ុន ដារ៉ា វិញ ថ្លែងថា ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះប្រៀបបាននឹងបំពង់ក ឬដង្ហើមរស់របស់កម្មករ-និយោជិតរាប់សែននាក់នៅទូទាំងប្រទេស ដូច្នេះការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះនឹងផ្តល់ផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរ។ លោកបន្តថា កម្មករ-និយោជិត មិនមែនជាអ្នកនយោបាយនោះទេ ដូច្នេះពួកគាត់មិនគួរក្លាយជាជនរងគ្រោះនៃបញ្ហានយោបាយឡើយ។ លោកបន្ថែមថា លោកចង់ឃើញអ្នកនយោបាយអង្គុយជជែកគ្នា ឬចរចារគ្នាដើម្បីរកដំណោះស្រាយលើបញ្ហាទាំងនេះ ដើម្បីផលប្រយោជន៍របស់កម្មករ និងពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅ៖ «សូមសហភាពអឺរ៉ុបមេត្តាពិចារណាថា ក្រុមកម្មករមិនមែនជាអ្នកនយោបាយនោះទេ លោកសុំតែផ្លូវរស់មួយទេ គឺធ្វើយ៉ាងម៉េចឱ្យតែស្អែកឡើងមានការងារធ្វើ បើកប្រាក់ខែចិញ្ចឹមគ្រួសារតែប៉ុណ្ណឹង។ ខ្ញុំសង្កត់ធ្ងន់តែកន្លែងនេះទេ រឿងផ្សេងទៀតគឺវាទាក់ទងនឹងរឿងផ្លូវច្បាប់»។
ជំហរ និងការចង់បានរបស់ក្រុមសហជីពទាំងនេះ ហាក់មានភាពផ្ទុយគ្នានឹងរបបលោក ហ៊ុន សែន ដែលមកទល់នឹងពេលនេះ មិនទាន់មានការបន្ទន់ជំហរអ្វីនៅឡើយនៅចំពោះមុខសហភាពអឺរ៉ុប ដែលកំពុងទាមទារឱ្យរបបនេះស្តារឡើងវិញនូវលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលពួកគេបានបំផ្លាញនាពេលកន្លងទៅ។
អ្នកនាំពាក្យបក្សកាន់អំណាច លោក សុខ ឥសាន ថ្លែងក្នុងបណ្តាញសង្គមតេឡេក្រាម (Telegram) ថា ការទាមទារឱ្យមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា និងបើកឱ្យសង្គ្រោះជាតិចូលរួមការបោះឆ្នោតឡើងវិញនោះ ផ្ទុយនឹងគោលការណ៍នីតិរដ្ឋ និងមិនអាចទទួលយកបានឡើយ។ លោកថែមទាំងបានតិះដៀលក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសហជីពឯករាជ្យដែលបានជួប និងផ្តល់ព័ត៌មានអំពីស្ថានការណ៍កម្ពុជា ដល់ប្រតិភូពិសេសរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ថាជាក្រុមមូស និងរុយ ដែលបាននិយាយមួលបង្កាច់ និងទម្លាក់កំហុសមកលើរបបដឹកនាំបច្ចុប្បន្នទៀតផង។
ចំណែកក្រុមប្រតិភូខ្មែរដែលទៅបញ្ចុះបញ្ជូលសហភាពអឺរ៉ុបកាលពីពេលថ្មីៗនេះវិញ ក៏បានប្រើភាសាការទូត ដាក់សហភាពអឺរ៉ុបដែរថា ការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម EBA នេះ ប្រាកដជានឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋកម្ពុជារងគ្រោះ និងបង្អាក់ដំណើរការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេស ក៏ប៉ុន្តែវាគ្មានផ្លូវផ្លាស់ប្តូរឆន្ទៈនៃការរក្សាសន្តិភាព ស្ថេរភាព និងការអភិវឌ្ឍរបស់របបក្រុងភ្នំពេញឡើយ។ ការរក្សាសន្តិភាព ស្ថេរភាព និងការអភិវឌ្ឍក្នុងន័យនេះ គឺការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការហាមប្រាមថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនេះមិនឱ្យធ្វើនយោបាយ ៥ឆ្នាំ ការបន្តធ្វើទុកបុកម្នេញអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងការបំបិទសំឡេងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ ដែលត្រូវបានអ្នកឃ្លាំមើលជាតិ និងអន្តរជាតិ អះអាងថា ជាការគាស់រំលើកនូវលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា និងជាការបើកផ្លូវឱ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ក្លាយជារបបឯកបក្ស និងយោធាផ្តាច់ការទៅវិញទេ។
អ្នកច្បាប់មួយរូប គឺលោកមេធាវី ផែង ហេង ជឿជាក់ថា ដំណោះស្រាយបញ្ហាទាំងឡាយ គឺស្ថិតនៅលើរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្ន មិនមែនជាសហភាពអឺរ៉ុបឡើយ។ លោកថា សហភាពអឺរ៉ុបផ្តល់ទីផ្សារ និងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធដល់កម្ពុជាដោយភ្ជាប់នូវលក្ខខណ្ឌនៃការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដូច្នេះបើរបបក្រុងភ្នំពេញបំពេញលក្ខខណ្ឌនេះបាន បញ្ហាទាំងឡាយនឹងត្រូវបានដោះស្រាយយ៉ាងងាយស្រួល។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា របបក្រុងភ្នំពេញគួរតែពិចារណាអនុវត្តតាមលក្ខខណ្ឌរបស់សហភាពអឺរ៉ុបដើម្បីប្រយោជន៍កម្មករ និងពលរដ្ឋខ្មែរ រួមទាំងអនាគតរបស់កម្ពុជាផងដែរ៖ «បើយើងមើលទៅផលប្រយោជន៍រវាងយើង និងសហភាពអឺរ៉ុប គឺគេអត់យើងបាន ប៉ុន្តែយើងវិញទេដែលអត់គេធ្វើឱ្យកម្មករ ធ្វើឱ្យកសិករមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ និងសេដ្ឋកិច្ចផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគាត់ដែលធ្លាប់មានចំណូល។ កាលណាប៉ះពាល់ទីផ្សារ EU វាមិនមែនប៉ះពាល់ត្រឹមអ្នកដែលធ្វើការក្នុងរោងចក្រ និងប្រជាកសិករទេ ពលរដ្ឋខ្មែរទាំង ១៥-១៦ លាននាក់ដែលកំពុងរស់នៅកម្ពុជាហ្នឹង គឺនឹងប៉ះពាល់ទាំងអស់គ្នា។ អញ្ចឹងយើងសោកស្តាយ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនព្រមទទួលយកលក្ខខណ្ឌដែលជាសំណើដ៏ទន់ភ្លន់ទៅរកគ្នាទៅវិញទៅមកទេ ខ្ញុំគិតថា គេជាអ្នកមានសក្តានុពលជាងយើង គេអាចនឹងមិនទ្រយើងទេ គឺមានតែយើងទេដែលត្រូវព្យាយាមវិញ»។
បេសកកម្មស្វែងរកការពិតរបស់ប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបរយៈពេល ១សប្តាហ៍ បានបញ្ចប់ហើយ កាលពីថ្ងៃទី ១១ កក្កដា កន្លងទៅ ដោយបេសកកម្មនេះបានជួបសន្ទនាជាមួយភាគីរដ្ឋាភិបាល អង្គការសង្គមស៊ីវិល សហជីព វិស័យឯកជន និងសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ព័ត៌មានដែលក្រុមប្រតិភូនេះប្រមូលបាននឹងក្លាយជាមូលដ្ឋានក្នុងដំណើរការសម្រេចចិត្តរបស់សហភាពអឺរ៉ុបទាក់ទងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ "ទំនិញគ្រប់មុខលើកលែងគ្រឿងសព្វាវុធ ឬ EBA" ជាមួយកម្ពុជា៕